Aria Jayanegara

Ti Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas
Radén Panji Aria Jayanegara
Bupati Ciamis/ Galuh Imbanagara
Masa jabatan
6 Agustus 1636 – 1678
Présidén Ratu Wilhélmina ti Walanda
Saméméhna Mas Dipati Imbanagara
Sanggeusna R. T. Anggapraja
Katerangan lian
Gumelar Galuh Jawa Barat
Kabangsaan Indonesia
Ageman Islam

Radén Panji Aria Jayanegara (Aksara Sunda Baku: ᮛᮓᮦᮔ᮪ ᮕᮔ᮪ᮏᮤ ᮃᮛᮤᮃ ᮏᮚᮔᮨᮌᮛ) mangrupi Dalem Ciamis atanapi Galuh Imbanagara périodeu 6 Agustus 1636 - 1678 M.[1]

Biografi[édit | édit sumber]

Jenenganana téh Mas Bongsar Radén Panji Aria Jayanegara putra Ujang Purba/ Mas Dipati Imbanagara putra Ujang Ngoko/ Adipati Panaékan putra Prabu Galuh Cipta Permana putra Maharaja Cipta Sanghyang (Ujang Meni) putra Prabu Haur Koneng putra Pucuk Umum Galuh Pangauban Pangandaran.[2]

Galuh janten Imbanagara[édit | édit sumber]

Kabupaten Galuh gentos nami janten Kabupaten Imbanagara nuju danget Mas Bongsar diangkat janten Bupati Galuh dina kaping 6 Agustus 1636 kalayan Kalungguhan Radén Panji Aria Jayanegara. Sareng nami kabupatén Galuh sakantenan robih janten Imbanagara kanggo ngaajénan jenengan ramana.

Numutkeun kana buku Sajarah Ciamis anu dipedalkeun ku Pamaréntah Kab. Ciamis anu didamel sareng LPPM Unigal, ti sabot taun 1636 M Kabupatén Imbanagara mangrupi salah sawios puseur kakawasaan di Galuh kajabi ti Kertabumi sareng Kawasén. Warsih 1641, kawijakan pulitik Mataram di mancanagara kulon ku margi ngabangkangna Dipati Ukur ngamargikeun wewengkon Priangan dihanceng janten 4 kabupatén. Diantawisnya muhun éta: Sumedang, Bandung, Parakanmuncang sareng Sukapura. Samentawis, wewengkon Galuh dihanceng janten 5 kabupatén diantawisna muhun éta:Imbanagara, Bojonglopang, Utama, Kawasen (Banjarsari, Ciamis) sareng Banyumas. Kabupatén Utama ahirna mah dilebetkeun ka wewengkon Bojonglopang. Saparantos éta, wewengkon mancanagara kulon teras-terasan disempitan ku Sunan Amangkurat I anu mangrupi pangawasa Mataram anu ngagentoskeun Sultan Agung, janten 12 ajeg (kabupatén) Muhun éta: Sumedang, Bandung, Parakanmuncang, Sukapura, Karawang, Imbanagara, Kawasen, Wirabaya (Bojonglopang), Sekace, Banyumas, Ayah sareng Banjar.

Saterasna, puseur dayeuh kabupatén parantos sawatawis kali ngalih. Diantawisna ti Calingcing teras ka Bendanagara (Panyingkiran), dugi ka ahirna mah puseur dayeuh téh kasondong di Barunay (anu perenahna nyondong di antawis Cikoneng sareng Dayeuh Ciamis). Tempat ieu magrupi tempat anu stratégis. Sajabi henteu kakirangan cai, miwah ngagaduhan amparan daratan anu jembar, Barunay ahirna dirobih namina janten Imbanagara. Waktos kapungkur, dumasar kana étangan ti Rd.Rg. Kusumasembada sareng Rd.Rachmat, ngalihna puseur dayeuh ka Imbanagara téh kinten-kinten dina kaping 12 Juni 1642 M. Kaping ieu ahirna dijantenkeun kaping diadegkeunna Kabupaten Ciamis. Sareng ogé Jayanegara parantos nimbalan salami 42 taun. Lumangsungna Imbanagara janten puseur dayeuh kabupatén téh dugi ka taun 1815. Ti taun 1642 dugi 1815 M kabupatén-kabupatén anu sajabina sapertos Kertabumi, Utama, Kawasen, Panjalu sareng Kawali dilebetkeun ka Kabupatén Imbanagara.

Perkawis éta ngamargikeun wewengkon Imbanagara janten langkung lega, ti Walungan Cijolang dugi ka basisir kidul sareng ti Citanduy dugi ka Sukapura. Malihan mah wewengkon anu di palih wétaneun Citanduy sapertos Dayeuhluhur, Nusa Kambangan, Cilacap sareng Banyumas, dijantenkeun wewengkon pawalian Kabupatén Imbanagara. Dugi ka lega wewengkon kakawasaan Kabupatén Imbanagara badé nyamian sapertos legana Karajaan Galuh anu mawi perenah Imbanagara janten pangmunggahna di wewengkon Galuh.

Référénsi[édit | édit sumber]

Jabatan pulitik
Saméméhna
Mas Dipati Imbanagara
Bupati Ciamis/ Galuh Imbanagara
1636 - 1678
Sanggeusna
Anggapraja