Basa Népali

Ti Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas
(dialihkeun ti Basa Nepali)
Basa Népali
नेपाली Nepālī
Dipaké di Népal, India, Bhutan
Wewengkon Asia Kidul
Jumlah panyatur kira-kira 35 yuta
Réngking 57
Rungkun basa Indo-Iranian
 Indo-Aryan
  Pahari
Aksara Aksara Dévanagari
Status resmi
Basa resmi di Népal
Diatur ku Language Academy of Nepal
Kode-kode basa
ISO 639-1 ne
ISO 639-2 nep 
Ethnologue édisi ka-14: nep
ISO 639-3 nep

Basa Népali mangrupa anak cagak Basa Indo-Arya ti kelompok Pahari. Basa ieu mangrupa basa resmi Népal tur digunakeun ku kira-kira 35 yuta urang anu kasebar di Népal, India dan Butan.

Di Népal, basa anu disebut ogé ‘Khaskura’, ‘Parbhatia’ jeung ‘Ghorkali’ ieu geus dijadikeun minangka basa nagara ti saprak taun 1768 Maséhi. Sedengkeun di India, basa Népali meunangkeun pangakuan ti konstitusi taun 1992.

Basa Népali di India dipaké di kalér Bengala Kulon utamana distrik Darjeeling, Sikkim, Arunachal Pradesh, Assam, jeung Meghalaya. Malahan nyampak kelompok leutik panyatur basa Népali anu aya di Bangladés jeung Butan.

Basa Nepali ditulis maké hurup Dévanagari kawas Basa Hindi, kaadeg tina 13 hurup hirup, jeung 36 hurup paéh. Basa Népali anu mangrupa katurunan langsung basa Sangsekerta masih mertahankeun tatsam jeung ungkapan-ungkapan buhun Sangsekerta anu geus teu dipaké ku basa-basa Indo-Arya séjénna. Basa ieu ogé beunghar ku pangaruh pirang-pirang basa séjén kayaning Arab, Tionghoa, Pérsia, Inggris salian ti basa-basa sélér di sagigireunna.

Conto:

  • Ye kasto? Ye kya ho? = Sampurasun
  • Kasto chhasa? Kasto chhau? = Kumaha hibarna?
  • Malaai sanche cha = Alus
  • Dhanyavad = Nuhun
  • Timro naun ke ho? = Saha ngaran manéh?
  • Mero naun….ho = Ngaran urang….
  • Has ta/ La jaun he = Engké panggih deui nya!

Tempo ogé[édit | édit sumber]