Basa Ukraina
| Basa Ukraina | ||
|---|---|---|
| українська мова ukrayins'ka mova | ||
| Dipaké di | *  Ukraina
| |
| Wewengkon | Éropa Wétan | |
| Jumlah panyatur | 39,4 juta | |
| Réngking | 26 | |
| Rungkun basa | Indo-Éropa | |
| Status resmi | ||
| Basa resmi di | * Ukraina
| |
| Diatur ku | Національна академія наук України (Akademi Nasional Ukraina) | |
| Kode-kode basa | ||
| ISO 639-1 | uk | |
| ISO 639-2 | ukr | |
| Ethnologue édisi ka-14: | ukr | |
| ISO 639-3 | – | |
.svg){kind=small}
Basa Ukraina (українська мова ukrayins'ka mova) nyaéta salah sahiji basa dina rumpun basa Slavia Wétan anu nyambung keneh kana basa Rusia. Aya kirang leuwih 51 juta jalma anu maké ieu basa boh dina Ukraina sorangan atanapi dina negara anu sejen, di antarana Argéntina, Arménia, Azerbaijan, Bélarus, Brasil, Kanada, Éstonia, Géorgia, Hungaria, Kazakstan, Kirgistan, Latvia, Lituania, Moldova, Paraguay, Polandia, Romania, Rusia, jeung Slovakia.
Basa Ukraina dina kaperluan tulisan maké alpabet Ukraina, anu mangrupakeun wangun husus tina aksara Sirilik. Ieu basa dibakukeun jeung dikaji ku Akademi Élmu Pangaweruh Nasional Ukraina sarta Institut Linguistik Potebnia. Sanajan sok dibandingkeun jeung basa Rusia sakumaha sarumpun dina Slavia Wétan, basa Ukraina sabenerna boga tingkat kasaruaan kosakata nu leuwih gede jeung basa Bélarus, sarta nunjukkeun leksikal anu padeukeut jeung basa Polandia tina rumpun Slavia Kulon jeung basa Bulgaria tina rumpun Slavia Kidul.
Sajarah
[édit | édit sumber]Basa Ukraina asalna ti basa Slavia Wétan Kuna anu dipaké di nagara abad pertengahan Kievan Rus'. Dina nalika éta nagara bagéan keneh tina Keharyapatihan Lituania, ieu basa ngembang jadi basa Rutenia, anu salajeungna diakui jadi basa resmi.[1] Tapi, saenggeus éta wewengkon jadi Persemakmuran Polandia–Lituania, mulai asup pangaruh basa jeung budaya Polandia. Asup abad ka-18, basa Rutenia dipecah jadi sababaraha wewengkon, jeung mulai tidinya basa Ukraina modern bijil dina wewengkon anu ayeuna jadi nagara Ukraina.[2][3][4] Salila waktu Kakaisaran Rusia, usaha russifikasi nyebabkeun basa Ukraina dilarang diajarkeun di sakolah jeung ulaheun dipaké minangka basa pangantar. ieu kawijakan nerus ku cara anu beda-beda dina waktos Uni Soviét.[5] Sanajan kitu, basa Ukraina tetap dipaké sacara luas di sababaraha wewengkon, utamana di Ukraina beulah kulon.[6][7]
Rujukan
[édit | édit sumber]- ↑ "Ukrainian language | Slavic Origin, Cyrillic Alphabet, Dialects | Britannica". www.britannica.com (Dina basa Inggris). Diaksés tanggal 2025-05-02.
- ↑ Pugh, Stefan M. (1985). "The Ruthenian Language of Meletij Smotryc'kyj: Phonology". Harvard Ukrainian Studies. 9 (1/2): 53–60. ISSN 0363-5570.
- ↑ Sherekh, I︠U︡riĭ (1979). A Historical Phonology of the Ukrainian Language (Dina basa Inggris). Canadian Institute of Ukrainian Studies. ISBN 978-3-533-02786-7.
- ↑ Bunčić, Daniel (2006-01-01). Die ruthenische Schriftsprache bei Ivan Uževyč unter besonderer Berücksichtigung seines Gesprächsbuchs Rozmova/Besěda: Mit Wörterverzeichnis und Indizes zu seinem ruthenischen und kirchenslavischen Gesamtwerk.
- ↑ Internet Archive, Jonathan (1994). Eternal Russia : Yeltsin, Gorbachev, and the mirage of democracy. Cambridge, Mass. : Harvard University Press. ISBN 978-0-674-26837-1.
- ↑ Purism and Language a Study in Modem Ukrainian and Belorussian Nationalism(1840-1967) (Dina basa Inggris). Walter de Gruyter.
- ↑ Cornell University Press, Laada (2005). Contested tongues : language politics and cultural correction in Ukraine. Ithaca, N.Y. : Cornell University Press. ISBN 978-0-8014-4349-7.