Amanat Galunggung: Béda antarrépisi
Tidak ada ringkasan suntingan |
Tidak ada ringkasan suntingan |
||
| Baris ka-1: | Baris ka-1: | ||
==Naskahna== |
|||
'''Amanat Galunggung''' mangrupa judul nu dibéré pikeun sakumpulan naskah nu kapanggih di [[Kabuyutan]] [[Ciburuy]], salasahiji naskah pangkolotna di Kabupaten [[Garut]]. Kiwari naskah ieu diteundeun di Perpustakaan Nasional kalawan kodeu koléksi kropak 632. Naskah ieu ditulis kurang leuwih dina abad ka-15. Ditulis dina daun nipah, ngagunakeun basa jeung [[aksara Sunda Kuna]]. Eusining naskah mangrupa papagon ngeunaan étika jeung budi pangarti Sunda baheula, nu ditepikeun ku Prabu Guru [[Darmasiksa]], nu ngawasa [[Galunggung]], ka putrana [[Ragasuci]] (Sang Lumahing Taman). Lian ti naskah ieu, aya sababaraha naskah séjén nu disusun dina abad ka-18 migunakeun aksara Arab-pegon, Jawa-Cirebon, jeung Jawa-Sunda. |
|||
Naskah anu asalna ti [[Kabuyutan Ciburuy]], Garut Kidul. Kiwari diteundeun di [[Perpustakaan Nasional RI]] kalawan nomor koleksi L 632 Peti 16 atawa koropak 632. Naskahna ditulis dina daun gebang, ngagunakeun [[aksara Sunda kuna]], jeung [[basa Sunda kuna]]. Kandelna naskah aya 7 lambaran daun nipah atawa 13 kaca, unggal kaca ngandung 4 jajar tulisan. |
|||
==Panalungtikan== |
|||
{{Pondok}} |
|||
Panalungtikan kana naskahna dimimitian ku [[K.F. Holle|Holle]], [[C.M. Pleyte|Pleyte]], jeung [[R.Ng. Poerbatjaraka]], nyaéta ku cara ngalih-aksarakeun tur narjamahkeun dina basa Walanda. Naon nu dipilampah ku para sarjana éta téh teu ngawengku sakabéh naskah. Hasil panalungtikan C.M. Pleyte dijudulan “Een Pseudo Padjadjaransche Kroniek” (Kronik Palsu Pajajaran) |
|||
<ref name="Een Pseudo Padjadjaransche Kroniek">{{en}} {{cite book | author=C.M. Pleyte| title= Een Pseudo Padjadjaransche Kroniek | publisher= Tijdschrift van Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen No.56| year=1917}}</ref>. |
|||
[[Atja]] jeung [[Saléh Danasasmita]] nuluykeun hanca panalungtikan ku cara ngalih-aksarakeun tur narjamahkeun naskah sakabéhna kana [[basa Indonésia]] dina taun [[1981]]. Nya Atja jeung Saléh Danasasmita anu ngajudulan ieu naskah Amanat Galunggung téh, sok sanajan éta kecap teu disebut dina naskahna mah. |
|||
[[Category:Sajarah Sunda]] |
|||
[[Kategori:Sastra Sunda]] |
|||
[[Kategori:Naskah Sunda]] |
|||
[[id:Amanat Galunggung]] |
|||
==Eusi Naskah== |
|||
Eusi naskahna mangrupa papagon hirup pikeun para pamingpin dina wangun pépéling, nyaéta pépélingna Rakéan [[Darmasiksa]], anu dianggap idéntik jeung raja Sunda nu nyekel kakawasaan taun 1175-1197, ka para putrana katut rundayanana. |
|||
Sababaraha piwuruk anu nyangkaruk dina ieu naskah téh, diantarana: |
|||
* Ulah pacogrégan, ulah paheuras-heuras, sakuduna rukun gawé sauyunan boh dina laku lampah boh dina udagan hirup; |
|||
* Ulah marebutkeun perkara jeung jelema anu geus bener, jujur, jeung hadé haté. |
|||
* Ulah maéhan nu teu boga dosa, ngarebut hak nu teu boga dosa, nganyenyeri nu teu tuah teu dosa, ulah silih curiga. |
|||
* Ulah marebutkeun kalungguhan atawa kakawasaan, jsté. |
|||
==Rujukan== |
|||
{{reflist}} |
|||
==Daftar Pustaka== |
|||
Ajip Rosidi, dkk., 2000, ''Ensiklopedi Sunda: Alam, Manusia, Budaya (termasuk Budaya Cirebon dan Betawi)''. Jakarta: Pustaka Jaya. |
|||
Révisi nurutkeun 21 Juli 2011 15.18
Naskahna
Naskah anu asalna ti Kabuyutan Ciburuy, Garut Kidul. Kiwari diteundeun di Perpustakaan Nasional RI kalawan nomor koleksi L 632 Peti 16 atawa koropak 632. Naskahna ditulis dina daun gebang, ngagunakeun aksara Sunda kuna, jeung basa Sunda kuna. Kandelna naskah aya 7 lambaran daun nipah atawa 13 kaca, unggal kaca ngandung 4 jajar tulisan.
Panalungtikan
Panalungtikan kana naskahna dimimitian ku Holle, Pleyte, jeung R.Ng. Poerbatjaraka, nyaéta ku cara ngalih-aksarakeun tur narjamahkeun dina basa Walanda. Naon nu dipilampah ku para sarjana éta téh teu ngawengku sakabéh naskah. Hasil panalungtikan C.M. Pleyte dijudulan “Een Pseudo Padjadjaransche Kroniek” (Kronik Palsu Pajajaran) [1].
Atja jeung Saléh Danasasmita nuluykeun hanca panalungtikan ku cara ngalih-aksarakeun tur narjamahkeun naskah sakabéhna kana basa Indonésia dina taun 1981. Nya Atja jeung Saléh Danasasmita anu ngajudulan ieu naskah Amanat Galunggung téh, sok sanajan éta kecap teu disebut dina naskahna mah.
Eusi Naskah
Eusi naskahna mangrupa papagon hirup pikeun para pamingpin dina wangun pépéling, nyaéta pépélingna Rakéan Darmasiksa, anu dianggap idéntik jeung raja Sunda nu nyekel kakawasaan taun 1175-1197, ka para putrana katut rundayanana. Sababaraha piwuruk anu nyangkaruk dina ieu naskah téh, diantarana:
- Ulah pacogrégan, ulah paheuras-heuras, sakuduna rukun gawé sauyunan boh dina laku lampah boh dina udagan hirup;
- Ulah marebutkeun perkara jeung jelema anu geus bener, jujur, jeung hadé haté.
- Ulah maéhan nu teu boga dosa, ngarebut hak nu teu boga dosa, nganyenyeri nu teu tuah teu dosa, ulah silih curiga.
- Ulah marebutkeun kalungguhan atawa kakawasaan, jsté.
Rujukan
- ↑ (en) C.M. Pleyte (1917). Een Pseudo Padjadjaransche Kroniek. Tijdschrift van Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen No.56.
Daftar Pustaka
Ajip Rosidi, dkk., 2000, Ensiklopedi Sunda: Alam, Manusia, Budaya (termasuk Budaya Cirebon dan Betawi). Jakarta: Pustaka Jaya.