Kecap (basa Sunda): Béda antarrépisi
Konten dihapus Konten ditambahkan
DiN (obrolan | kontribusi) Tidak ada ringkasan suntingan |
DiN (obrolan | kontribusi) Tidak ada ringkasan suntingan |
||
Baris ka-1: | Baris ka-1: | ||
{{Basa Sunda}} |
{{Kecap (Basa Sunda)}} |
||
== |
==Wangun Kecap== |
||
Kecap-kecap dina basa Sunda bisa dipasing dumasar kana '''wangun''' jeung '''warna'''na. |
Kecap-kecap dina basa Sunda bisa dipasing dumasar kana '''wangun''' jeung '''warna'''na. |
||
Baris ka-19: | Baris ka-19: | ||
|} |
|} |
||
==Warna Kecap== |
|||
'''Warna/Rupa Kecap''' kabagi dua: |
'''Warna/Rupa Kecap''' kabagi dua: |
||
Baris ka-116: | Baris ka-117: | ||
{{Kecap panganteur kaayaan}} |
{{Kecap panganteur kaayaan}} |
||
==Kecap bilangan== |
|||
{{Kecap bilangan}} |
|||
===Kecap panuduh bilangan=== |
===Kecap panuduh bilangan=== |
Révisi nurutkeun 2 Désémber 2006 07.29
Topik Kecap Basa Sunda |
---|
|
Wangun Kecap
Kecap-kecap dina basa Sunda bisa dipasing dumasar kana wangun jeung warnana.
Wangun Kecap
kecap ... | nyaéta ... |
asal | kecap anu teu kungsi ngalaman parobahan |
rundayan | kecap asal anu geus dirarangkénan |
rajékan | kecap anu diwangun ku cara ngarajék kecap asal |
kantétan | kantétan dua atawa leuwih kecap asal anu mibanda harti anyar. |
Warna Kecap
Warna/Rupa Kecap kabagi dua:
kecap ... | nyaéta ... | |
Kecap Lulugu | barang | kecap anu nuduhkeun barang atawa ngaran nu dianggap barang. |
sulur | kecap anu dipaké pikeun nyuluran atawa ngaganti kecap barang. | |
pananya | kecap anu dipake pikeun nanya | |
pagawéan | kecap anu nuduhkeun kalakuan, paripolah, atawa pagawéan jalma atawa mahluk séjénna. | |
sipat | kecap anu nuduhkeun sipat atawa kaayaan barang atawa nu dianggap barang. | |
bilangan | kecap anu nuduhkeun bilangan, jumlah, beungkeutan, kumpulan, atawa tahapan. | |
Kecap Pancén | panganteb | kecap pikeun ngantebkeun babagian kalimah anu dipentingkeun ((en): emphasis). |
panganteur | kecap disahareupeun hiji kecap pikeun nganteurkeun kecap éta sangkan leuwih anteb tur écés. | |
panambah aspék | kecap pikeun nuduhkeun lumangsungna hiji kajadian. | |
panambah modalitas | kecap anu nuduhkeun sikep panyaturna waktu nyanghareupan jalma séjén. | |
pangantét | kecap sahareupeun kecap barang pikeun ngantétkeun kecap barang éta jeung kalimah utamana. | |
panyambung | kecap anu dipaké pikeun nyambungkeun kecap jeung kecap, atawa babagian kalimah. | |
panyeluk | kecap nu dipaké pikeun ngébréhkeun bituna rarasaan. |
Kecap sulur
Kecap sulur aya sababaraha rupa:
- kecap gaganti jalma
- kecap gaganti milik
- kecap panuduh
Kecap gaganti jalma
'Kecap gaganti... | kecap.. | dipaké dina kaayaan... | conto kalimah | |
jalma kahiji | tunggal | sim kuring | lemes, resmi | Sim kuring baris nyarengan lumangsungna ieu acara dugi ka réngsé. |
abdi | lemes, teu resmi | Abdi wangsul ti Buah Batu, Bandung. | ||
kuring / déwék / urang | loma | Kuring mah asa kakara manggih euy, domba sukuna lima mah. | ||
kami / kaula | loma, ngaluhurkeun ajén sorangan | Kaula rék nitah ka Patih Lirbaya. | ||
aing | kasar | Teu sudi aing mah panggih jeung jalma kitu. | ||
loba | sim kuring sadayana | lemes, resmi | Sim kuring sadayana baris dongkap luyu sareng pamundut. | |
abdi sadayana | lemes, teu resmi | Abdi sadayana nyanggakeun kumaha kasapukan balaréa waé. | ||
kuring saréréa | loma | Kuring saréréa ngajakan ka urang Cikadu abenan balap motor. | ||
jalma kadua | tunggal | bapa / ibu (jsb. nu dianggap mancakaki) |
lemes, ka anu dipikahormat | Bapa Pupuhu Sakola anu ku sim kuring dipikahormat. |
anjeun | lemes, ka sapantaran | Anjeun téh pinter, ngan hanjakal mun di kelas tara nyarita. | ||
manéh / silaing | loma | Manéh mah dibéjaan téh tara ngagugu. | ||
sia | kasar | Sia ku aing rék diteunggeul. | ||
loba | aranjeun | lemes | Aranjeun kudu apal yén organisasi mah kudu digawé babarengan. | |
maranéh | loma | Maranéh kudu bener dina nyanghareupan masalah jeung babaturan téh. | ||
hidep saréréa | lemes, ka sahandapeun | Hidep saréréa adi-adi bapa sing junun lamun dialajarna téh. | ||
jalma katilu | tunggal | mantenna | lemes, ka nu dipikahormat | Mantenna mah parantos jejem ku pangarti jeung pangalaman. |
anjeunna | lemes | Anjeunna janten conto pamingpin anu wijaksana. | ||
manéhna, inyana | loma | Manéhna mah teu apaleun yén harga baju téh dimahalkeun. | ||
loba | aranjeunna | lemes | Aranjeunna mah langkung paos kana pasualan pangajaran di sakola mah. | |
maranéhna | loma | Maranéhna kudu apal kana aturan di pabrik anu teu meunang direumpak. |
Kecap gaganti milik
Kecap gaganti milik disusun ku cara ngantétkeun kecap gaganti pikeun jalma di luhur ditukangeun kecap barang. Contona: buku abdi, buku manéh, buku hidep saréréa
Kecap panuduh
Kecap panuduh wacana
ieu | |
éta | |
kitu | |
kieu |
Kecap panuduh luareun wacana
kecap... | dipaké pikeun... | conto kalimah |
dieu | nuduhkeun nu deukeut | ... |
dinya | nuduhkeun nu rada deukeut | ... |
ditu | nuduhkeun nu jauh | ... |
Kecap pananya
Kecap... | dipaké pikeun nanyakeun ... | conto kalimah |
naon | barang, hal, sasatoan, tutuwuhan | Naon ngaran sasatoan nu tonggongna cucukan sareukeut téh? |
saha | jelema, malaékat, Pangéran | Saha nu kamari tabrakan di Jalan Ahmad Yani téh? |
ka mana | tempat, hal | ka mana Suéb téh inditna? |
iraha | waktu | Iraha anjeun badé ka dieu? |
naha | sabab-musabab, kalakuan | Naha Malik bisa jadi pinunjul kahiji nembang pupuh? |
kumaha | cara, kaayaan | Kumaha carana makihikeun jalma anu heuras hulu dina organisasi? |
sabaraha | jumlah, bilangan | Sabaraha harga bawang beureum sakilo téh? |
Kecap pagawéan
Ciri-ciri kecap pagawéan:
- umumna mangrupa caritaan dina kalimah, lain jejer
- teu bisa ditempatkeun satukangeun kecap pangantét
- teu bisa dipiheulaan ku kecap paling atawa dirarangkénan anu ngandung harti paling ...
- bisa dipiheulaan ku kecap panambah aspék jeung modalitas
Kecap sipat
Ciri-ciri kecap sipat:
- bisa dipiheulaan ku kecap leuwih jeung mani
- bisa dituturkeun ku kecap kacida, pisan, jeung naker
- bisa dirarangkénan ku pang-...-na
- bisa ngawangun frasa pohara ...-na atawa kacida ...-na
Kecap panganteur
bus asup | nyah beunta | nging/hing ceurik |
segruk ceurik | am dahar | jol datang |
rap dibaju | deker digawé | gék diuk |
reg eureun | geleber hiber | sedut/dut hitut |
kuniang hudang | belenyéh/nyéh imut | gedig indit |
léos indit | kécéwér/wér/cer kiih | blug labuh |
beretek/berebet lumpat | jleng luncat | geleser maju |
belewer malédog | brus mandi | térékél naék |
gampleng nampiling | blak nangkarak | jung nangtung |
sebrut narajang | habek neunggeul | lek neureuy |
lar ngaliwat | bluk ngangkuban | biur ngapung |
golédag ngedeng | gewewek ngégél | réngkénék ngigel |
leguk/regot nginum | burusut ngising | pok ngomong |
celengkeung ngomong | trét nulis | gaplok nyabok |
gap nyagap | sirintil nyampeurkeun | gantawang nyarékan |
kerewek nyekel | cong nyembah | crot nyiduh |
celengok nyium | kop nyokot | bluk nyuuh |
reup peureum | dug saré | barakatak seuri |
ceuleukeuteuk seuri | cakakak seuri | cikikik seuri |
lep teuleup | eureuleu teurab | clak tumpak |
luk tungkul | jrut turun | nyot ngenyot |
pelenyun udud | cat unggah | orolo utah |
beledug bitu | beleték peupeus | beletok potong |
béréwék soék | bray beurang | bray muka |
bray caang | breg hujan | cep tiis |
gejebur kana cai | jedak diadu | jeduk tidagor |
jegug sora anjing | jegur sora marieum | jentréng kacapi |
jep jempé | jeprut pegat | kecebuk sora cai |
kecemplung kana sumur | kepluk murag | kérésék sora daun |
ketruk sora sapatu | les leungit | paralak hujan |
pédénghél keuheul | peledek bau hitut | pes pareum |
pleng ambleng | plong ngemplong | prung pegat |
prung ngamimitian | pudigdig ambek | rekét sora panto |
rob ngarogrog | rup dirungkupan | seguk sora kolécér |
semprung pegat | sruk-srék sora ragaji | trong kohkol |
Kecap panuduh bilangan
Kecap panuduh bilangan, nyaéta kecap anu dikantétkeun kana kecap bilangan utama jeung anu geus tangtu pikeun barang, jelema, jsb.
(A) kecap... | (B) pikeun ngabilang... | conto (A+B) atawa (B+A) |
dami | ambekan | ambekan sadami |
leunjeur | awi | dua leunjeur awi |
bébék | awi, suluh | suluh tilu bébék |
dapur | awi | opat dapur awi |
lémpéng | bako | bako lima lémpéng |
sihung | bawang | genep sihung bawang |
gebing | bilik | bilik tujuh gebing |
rirang | boéh | |
sikat | cau | |
turuy | cau | |
ponggol | daun cau | |
kompét | daun cau | |
jalon | eurih | |
bonjor | gula | |
kakab | injuk | |
rempang | jahé | |
manggar | jambé, kalapa | |
hulu | kalapa | |
lambar | kertas, daun, papan | |
solor | konéng | |
dampa | muncang | |
camplung | nangka | |
papan | peuteuy | |
hanggor | peuteuy | |
ranggeuy | peuteuy, kembang | |
panon | peuteuy | |
heulay | samak | |
piring | sangu | |
boboko | sangu | |
bakul | sangu | |
rampasan | sapatu | |
hurun | suluh | |
batekan | tambang | |
métér | tambang, tali | |
huntu | uyah | |
gandu | uyah, gula | |
bata | uyah | |
kotak | sawah | |
urang | jelema | jelema sarébu urang |