Jukut riut: Béda antarrépisi

Ti Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas
Konten dihapus Konten ditambahkan
Uchup19 (obrolan | kontribusi)
mTidak ada ringkasan suntingan
Mssetiadi (obrolan | kontribusi)
Tidak ada ringkasan suntingan
Baris ka-16: Baris ka-16:
| binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|L.]]
| binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|L.]]
}}
}}
'''Jukut riut''' (''Mimosa pudica'') nya éta salah sahiji spésiés [[tutuwuhan]] tina génus [[Mimosa]] nu asup kana kulawarga [[kacang]] (''Leguminosae'').<ref name="hiji">{{en}}[http://www.kew.org/science-conservation/plants-fungi/mimosa-pudica-sensitive-plant Mimosa pudica sensitif plant](diakses 8 Maret 2016)</ref> Hirupna nguyupuk luhureun taneuh /[[perdu]] anggota tina [[Fabaceae|suku polong-polongan]]. <ref>[[http://www.plantamor.com/index.php?plant=854 Klasifikasi Jukut riut]]</ref>Ieu spésiés miboga sifat sensitif, dauna nu mangrupa [[daun]] majemuk bakal ngariut ku sorangan nalika adek jeung hiji barang.<ref name="hiji"/> Dauna anu ngariut/narilep tadi ngan sakeudeung, sababaraha menit kadituna, maruka deui jiga sasarina.<ref>[http://www.nytimes.com/2016/03/29/science/29obs-plants.html ''Plants Remember You if You Mess With Them Enough''] March 28, 2016</ref> Mimosa pudica mangrupa spésiés asli [[Brasil]] tapi sumebar ka sakabéh daérah tropis [[Amerika]], [[Afrika]], jeung [[Asia]].<ref name="dua">{{en}}[http://faculty.ucc.edu/biology-ombrello/pow/sensitive_plant.htm sensitive plant] (diakses 8 maret 2016)</ref> Putri malu mangrupa tutuwuhan sub-kai taunan atawa dua taunan nu biasana nyebar jadi gulma di loba daérah [[tropis]].<ref name="tilu">{{en}}[http://www.cabi.org/isc/datasheet/34202 Mimosa pudica] (diakses 8 Maret 2016)</ref> Hal ieu bakal babari kasebar sabab propagul na nu napel kana buuk mamalia jeung pakéeun manusa.<ref name="tilu"/> Tutuwuhan ieu sok ngabentuk panutup taneuh monotypic, jeung mangrupa gulma utama pikeun loba tutuwuhan tropis.<ref name="tilu"/>

'''Jukut riut''' atawa ''Mimosa pudica'' nyaéta tangkal [[jukut]] hirupna nguyupuk luhureun taneuh / [[perdu]] anggota tina [[Fabaceae|suku polong-polongan]] <ref>[[http://www.plantamor.com/index.php?plant=854 Klasifikasi Jukut riut]]</ref> anu dipiwanoh kulantaran dinamangsa katoél [[Daun|dauna]] gancang ngariut kusorangan. Dauna anu ngariut/narilep tadi ngan sakeudeung, sababaraha menit kadituna, maruka deui jiga sasarina.<ref>[http://www.nytimes.com/2016/03/29/science/29obs-plants.html ''Plants Remember You if You Mess With Them Enough''] March 28, 2016</ref>


== Pedaran ==
== Pedaran ==

Révisi nurutkeun 25 April 2016 01.14

Jukut riut
(Mimosa pudica)
Daunna ngariut umpama katodel atawa katiup angin
Klasifikasi ilmiah
Karajaan:
Divisi:
Kelas:
Ordo:
Kulawarga:
Subfamili:
Génus:
Spésiés:
M. pudica
Ngaran binomial
Mimosa pudica

Jukut riut (Mimosa pudica) nya éta salah sahiji spésiés tutuwuhan tina génus Mimosa nu asup kana kulawarga kacang (Leguminosae).[1] Hirupna nguyupuk luhureun taneuh /perdu anggota tina suku polong-polongan. [2]Ieu spésiés miboga sifat sensitif, dauna nu mangrupa daun majemuk bakal ngariut ku sorangan nalika adek jeung hiji barang.[1] Dauna anu ngariut/narilep tadi ngan sakeudeung, sababaraha menit kadituna, maruka deui jiga sasarina.[3] Mimosa pudica mangrupa spésiés asli Brasil tapi sumebar ka sakabéh daérah tropis Amerika, Afrika, jeung Asia.[4] Putri malu mangrupa tutuwuhan sub-kai taunan atawa dua taunan nu biasana nyebar jadi gulma di loba daérah tropis.[5] Hal ieu bakal babari kasebar sabab propagul na nu napel kana buuk mamalia jeung pakéeun manusa.[5] Tutuwuhan ieu sok ngabentuk panutup taneuh monotypic, jeung mangrupa gulma utama pikeun loba tutuwuhan tropis.[5]

Pedaran

Jukut riut mibanda ngaran anu béda-béda di unggal nagara, saperti : di Filipina disebut makahiya anu hartina éra atawa isin; Urang Hindia Kulon sebutna mori vivi; nidikumba ceuk urang Sinhala anu hartina saré; di Tonga disebutna mate-loi anu hartina papaéhan. Jukut riut, ngariutkeun dauna sangkan henteu diganggu ku sasatoan utamana anu ngakan jukut (herbivora), kelir dauna anu beulah handap leuwih pias tibatan anu luhurna, kujalan kitu ieu jukut katempo geus layu antukna sato anu tadina hayang ngaganggu henteu jadi kulantaran katempo jiga tangkal layu. [6]

Tangkalna cucukan, kembangna garing, buahna/polong , jeung dauna anu ngariut

Ciri mandiri

Tangkalna nguyupuk luhureun taneuh, panjang tangkalna kurang leuwih 1,5 méter. Sanajan tangkal ngorana mimiti bijil mah ajeg. tangkalna leutik mibanda dahan tur loba cucukan, Dauna loba lalutik tur papasangan (bipinnately) biasana dina sagagang daun mibanda opat gagang daun leutik unggal gagang daun leutik mibanda kurang luwih 10 - 26 pasang daun, kembangna garing bijil tina penul kembang kelirna semu ganola, wujudna lonyod jiga endog ukurna 8-10 mm ( teu kaasup benang sari ) [7]

Buahna (polong) mibanda 2-10 papan anu panjangna kurang leuwih 1-2 cm, dinamangsa geus kolot iau cangkang buah carucukan dina sisina tur kelirna robah jadi semu cokelat nyumputkeun siki-siki teuas anu aya jeroeunna.[8]

Dauna ngariut umpama katoél atawa ngahaja ditoél, ditiup, atawa kapanasan. Ieu alatan ayana parobahan tekenan turgor dina tulang daun. Ieu kaayaan bisa waé karasa ku daun anu séjén, sok padahal henteu katoél. Ngariutna daun jukut ieu disebut seismonasti, sanajan kapangaruhan ku ayana tekenan atawa kareuwas (tigmonasti) buktina, ngariutna daun tigmonasti henteu kapangaruhan tibeulah mana datangna éta gangguan. Dauna ogé ngariut dina mangsa geus surup panon poé, tuluy ligar deui isukan dina mangsa panon poé geus nyorot deui.

Tempat hirup

Kembang Jukut riut

Jukut riut biasana hirup didaérah anu kahieuma ku tangkal séjén, sakapeung paselang jeung eurih atawa rungkun séjéna, mindeng kapanggi dina sisi jalan, galengan sawah, sisi kamalir, tambakan balong, kebon jeung réa-réa deui, [9] Jukut riut asal muasalna ti daerah Amerika , kaler, kidul, jeung tengah. tuluy nyebar ka daerah sejen, kiwari jukut riut bisa kapanggih di Asia kidul, Asia kulon, jeung pulo-pulo di padifik. jukut ieu digolongkeun kana gulma/hama kulantaran gancang pisan ngarekahanna contona di Australia jeung Tanzania.[10] Kitu oge di nagara Ghana , Nigeria , Seychelles , Mauritius jeung Asia Timur ngan henteu dianggap hama.[11]

Mangpaat

Sababaraha panaluntikan ngenaan mangpaat ieu tangkal jukut riut diantrana pikeun ngubaran, reumatik, bronchitis, jeung sajabana. Ieu kulantaran jukut riut mibanda kimia tranquiliser, sedative pikeun ngurangan reuhak, expectorant jeung antitusive pikeun ubar batuk, antipiretic pikeun nurunkeun panas, antiinflammatory pikeun ngubaran raheut jeung diuretic pikeun ngalancarkeun kahampangan [12] Ekstrak tina akar tangkal jukut riut geus dicoba pikeun ngurangan pangaruh peurah oray kobra (naja Kaouthia) kujalan nyegah enzim tina peurah kobra nyaéta (myotoxicity) henteu nyaliara saméméh meunang parawatan ti dokter[13] .

Tutumbu kaluar

  1. a b (en)Mimosa pudica sensitif plant(diakses 8 Maret 2016)
  2. [Klasifikasi Jukut riut]
  3. Plants Remember You if You Mess With Them Enough March 28, 2016
  4. (en)sensitive plant (diakses 8 maret 2016)
  5. a b c (en)Mimosa pudica (diakses 8 Maret 2016)
  6. [Dauna ngariut ngarah teu diganggu]
  7. "Mimosa pudica L." (PDF). US Forest Service. Diakses tanggal 2008-03-25. 
  8. Chauhan, Bhagirath S. Johnson; Davi, E. (2009). "Germination, emergence, and dormancy of Mimosa pudica". Weed Biology and Management 9 (1): 38–45. doi:10.1111/j.1445-6664.2008.00316.x 
  9. [Tempat hirup]
  10. "Declared Weeds in the NT – Natural Resources, Environment and The Arts". Diarsipkan dari versi asli tanggal 2008-02-26. Diakses tanggal 2008-03-25. 
  11. Distribution of Mimosa pudica in the United States of America Natural Resources Conservation Service, United States Department of Agriculture.
  12. [mangpaat Jukut riut]
  13. "Journal of Ethnopharmacology : Neutralisation of lethality, myotoxicity and toxic enzymes of Naja kaouthia venom by Mimosa pudica root extracts". ScienceDirect. Diakses tanggal 2011-07-15.