Novel: Béda antarrépisi
Konten dihapus Konten ditambahkan
Uchup19 (obrolan | kontribusi) mTidak ada ringkasan suntingan |
|||
| Baris ka-1: | Baris ka-1: | ||
'''Novel''' nyaéta karya sastra wangun [[prosa]] [[naratif]] [[fiksi]] nu caritana diatur dipapantes, nepi ka anu macana jaba ti ngarti, bari bisa ngarasakeun sarta nyipta kana naon-naon nu kasebut dina éta [[carita]].<ref name="novel">{{su}}Satjadibrata,R.2008.Kamus Basa Sunda.Bandung:Kiblat</ref><ref name="Racikan Sastra">{{su}}Koswara,Dedi.2007.Racikan Sastra.Bandung</ref>Galur caritana leuwih rumit lamun dibandingkeun jeung carpon atawa [[carita pondok]], lantaran jumlah kajadianna kawilang réa, sarta diwangun ku sababaraha [[épisodeu]].<ref name="Racikan Sastra"/> Novel asalna tina basa [[Italia]] [[''novella'']], dina basa [[Jerman]] [[''novelle'']], sarta di basa [[Yunani]] [[''novellus'']], tuluy asup ka [[Indonesia]] jadi novel.<ref name="pengertian novel">{{Id}}http://www.definisionline.com/2010/11/pengertian-novel.html(Diaksés kaping 23 September 2011)</ref> Istilah-istilah éta téh hartina sarua nyaéta karya prosa fiksi nu panjangna cakupan, teu panjang teuing ogé teu pondok teuing.<ref name="pengertian novel"/> Novel biasana diwangun ku leuwih ti 40.000 kecap, turta miboga ajén-ajén norma saperti ajén [[sosial]], ajén [[étnik]], ajén [[hédonik]], ajén [[spirit]], ajén [[koléktif]], jeung ajén [[struktural]].<ref name="pengertian novel"/> |
|||
== Babandingan novel jeung carpon == |
|||
{|class="wikitable" |
|||
|- |
|||
!Novel !! Carpon |
|||
|- |
|||
|aya konflik batin<ref name="modul novel">{{Id}} http://www.slideshare.net/buwarnisutopo/3-novel(Diaksés kaping 24 September 2011)</ref> |
|||
|teu kudu aya<ref name="modul novel"/> |
|||
|- |
|||
|watek palaku digambarkeun ''detail''<ref name="modul novel"/> |
|||
|watek palaku digambarkeun singget<ref name="modul novel"/> |
|||
|- |
|||
|galur carita leuwih rumit<ref name="modul novel"/> |
|||
|galur carita leuwih sederhana<ref name="modul novel"/> |
|||
|- |
|||
|latar leuwih lega jeung waktuna leuwih lila<ref name="modul novel"/> |
|||
|latar jeung waktu kawawatesanan<ref name="modul novel"/> |
|||
|- |
|||
|wangunna leuwih panjang<ref name="modul novel"/> |
|||
|wangunna leuwih pondok<ref name="modul novel"/> |
|||
|- |
|||
|jumlah kecap dina novel [[minimal]] 35.000 kecap<ref name="modul novel"/> |
|||
|jumlah kecap dina carpon [[maksimal]] 10.000 kecap<ref name="modul novel"/> |
|||
|} |
|||
== Sajarah kamekaran novel sunda == |
|||
Sabada [[urang Sunda]] diajar di [[sakola]] nu diadegkeun ku [[pamaréntah]] [[Walanda]], gelar rupa-rupa [[karya sastra]] nu mangrupa pangaruh kulon saperti [[roman]], nu ayeuna disebut novel.<ref name="sajarah novel">{{su}}Ruhaliah.2010.Sajarah Sastra Sunda Modérn.Bandung.kaca 30</ref>Sakapeung éta dua istilah téh dianggap sarua, tapi aya ogé nu nganggap yén éta istilah téh aya bédana.<ref name="sajarah novel"/>Ayana penerbitan nu harita diadegkeun ku pamaréntah Walanda,'' Commissie voor de Volkslectuur'', nu ayeuna jadi Balé Pustaka, nu diadegkeun dina taun [[1908]], mangrupa hiji badan nu mantuan hirup huripna pangarang-pangarang jaman harita.<ref name="sajarah novel"/>karangan-karangan nu diterbitkeunna mangrupa [[tulisan]] anu teu papalingpang jeung aturan pamaréntah, nu raket patalina jeung tujuan [[pamaréntah kolonial]].<ref name="sajarah novel"/>Lian ti [[Balé Pustaka]], aya panerbit [[swasta]] saperti Dachlan Bekti jeung M.I Prawirawinata di [[Bandung]] nu mantuan nyeuyeuban hirup huripna [[sastra Sunda]].<ref name="sajarah novel"/>penerbit swasta mah leuwih bébas ngaluarkeun terbitanna.<ref name="sajarah novel"/>Sabada Indonésia merdeka, novel sunda téh beuki ngeuyeuban, saperti [[Baruang ka nu Ngarora]], [[Carios Radén Ustama]], [[Ceurik Abdi]], jsb.<ref name="sajarah novel"/>Salian ti novel-novel éta, aya ogé novel-novel anu dicitakna mangrupa buku-buku laleutik, nepi ka hiji judul téh jadi sababaraha [[jilid]]. Novel-novel nu kieu téh kaitung laku dijual sabab salian ti bisa ditungtut dibeulina, [[promosi]] ngaliwatan radio kacida ngarojongna.<ref name="sajarah novel2">{{su}}Ruhaliah.2010.Sajarah Sastra Sunda Modérn.Bandung.kaca 34</ref> Éta buku téh dibaca ku [[penyiar]] sarta dijomantarakeun mangrupa [[dongéng]] énténg.<ref name="sajarah novel2"/>Lantaran dibacana nyambung sarta sok dipotong palebah nu dianggap ramé ku nu ngadéngékeun, biasana mah nu ngadéngékeun jadi panasaran.<ref name="sajarah novel2"/> Salian ti éta novel-novel nu dianggap ramé ku nu macana biasana leuwih payu.<ref name="sajarah novel2"/> Upama éta buku aya di taman bacaan, nu maca leuwih babari néanganana.<ref name="sajarah novel2"/> ku kituna, dibandingkeun jeung novel nu dianggap ngandung ajén sastra, carita-carita modél kieu mah leuwih dipikawanoh ku [[masarakat]].<ref name="sajarah novel2"/> |
|||
==Unsur-unsur nu ngawangun novel== |
|||
===Téma=== |
|||
[[Téma]] téh nyaéta anu jadi jejer utama atawa ide utama pamikiran pangarang anu timbul tina pasulan hirup.<ref name="apresiasi sastra">{{Id}} http://repository.upi.edu/operator/upload/t_bind_009795_chapter2.pdf(diaksés kaping 25 September 2011)</ref>Téma mangrupa unsur penting lantaran bisa nunjukkeun pasualan nu rék ditepikeun ku pangarang dina éta karyana.<ref name="apresiasi sastra"/> Téma anu dipilih bisa ngeunaan tangtungan hirup, ajaran [[agama]], [[adat istiadat]], ajaran [[moral]], jeung sajabana.<ref name="apresiasi sastra"/> |
|||
===Galur=== |
|||
[[Galur]] mangrupa runtuyan kajadian atawa kagiatan nu aya dina hiji carita.<ref name="apresiasi sastra"/>Pangarang ngamiitian carita ngaliwatan hiji kajadian anu matak panasaran atawa nimbulkeun pananya, atawa [[suspense]].<ref name="apresiasi sastra"/> Sanggeus kitu maju kana [[klimaks]], sarta ahirna nepi ka réngséna masalah.<ref name="apresiasi sastra"/> |
|||
===Latar=== |
|||
[[Latar]] atawa [[sétting]] nyaéta gambaran [[waktu]], kaayaan pajamanan, patempatan, lingkungan, suasana, jeung saterusna nu ngalantarankeun kajadian carita.<ref name="apresiasi sastra"/> Tegesna mangrupa salasahiji dina adegan karangan.<ref name="apresiasi sastra"/> Merenah henteuna milih latar jeung ngadéskripsikeunana milu nangtukeun ajén karangan.<ref name="apresiasi sastra"/> |
|||
===Palaku=== |
|||
[[Palaku]] nyaéta tokoh nu ngalalakon dina hiji carita.<ref name="apresiasi sastra"/> |
|||
===Amanat=== |
|||
[[Amanat]] mangrupa pesen anu nyangkaruk dina hiji carita nu hayang ditepikeun panulis kanu maca.<ref name="apresiasi sastra"/> Unggal carita, pasti pangarang mibanda maksud atawa hal-hal anu hayang ditepikeun ka nu maca, éta maksud pangarang téh mangrupa amanat.<ref name="apresiasi sastra"/> Amanat aya anu langsung nembrak karasa ku nu maca, aya anu dibalibirkeun henteu togmol.<ref name="apresiasi sastra"/> Amanat biasana nepikeun hiji ajaran [[moral]], atawa pesen sangkan masarakat robah kaayaanana, boh kahirupan fisikna boh kahirupan batinna atawa rohanina.<ref name="apresiasi sastra"/> |
|||
== Papasingan novel == |
|||
===Novel bertendens=== |
|||
Novel ''[[bertendens]]'' téh nyaéta novel nu miboga tujuan nu tangtu.<ref name="apresiasi sastra"/> Misalna dina hiji carita, pangarang némbongkeun akibat nu goréng tina hiji adat atawa kabiasaan, boh [[masarakat]] boh [[individu]].<ref name="apresiasi sastra"/> |
|||
===Novel sosial=== |
|||
Novel [[sosial]] nyaéta novel anu eusina nyoko kana masalah sosial, saperti kateuadilan, kateureugeujeungan, atawa gejolak sosial dina hiji mangsa. Si palaku bisa jadi mangrupa [[subyék]], korban, atawa saksi éta kaayaan.<ref name="apresiasi sastra"/> |
|||
===Novel sajarah=== |
|||
Novel [[sajarah]] nyaéta novel anu eusina ngandung unsur-unsur sajarah. Boh palaku utamana boh kajadianana nyoko kana sajarah.<ref name="apresiasi sastra"/> |
|||
===Novel psikologi=== |
|||
Novel [[psikologi]] nyaéta novel anu eusina nyaritakeun hal-hal anu patali jeung jiwa palaku utamana.<ref name="apresiasi sastra"/> |
|||
===Novel misteri=== |
|||
Novel [[misteri]] nyaéta anu eusina nyaritakeun hal-hal anu ngandung rusiah, anu biasana kabuka dina bagian ahir éta novel. Upamana baé nyaritakeun néangan palaku [[rajapati]] atawa palaku [[kajahatan]] séjénna.<ref name="apresiasi sastra"/> |
|||
== Referensi == |
== Referensi == |
||