Analisis varian

Dina statistik, analisa varian (ANOVA) nyaéta kumpulan model statistik sarta prosedur nu pakait nu ngabandingan méan ku nukerkeun sakabéh varian observasi kana sababaraha bagian. Teknik analisa varian mimiti diwanohkeun ku statistikawan jeung ahli genetik Ronald Fisher dina taun 1920-an sarta 1930-an. Aya tilu kelas konsep model nyaéta:

• Model efek-fixed nu nganggap yén data asalna tina populasi normal nu mibanda nilai méan beda.
• Model efek-random nu nganggap yén data dijelaskeun sacara hirarki ku bedana populasi nu beda dina konstrain hirarki.
• Model campuran nu ngajelaskeun kaayan boh efek fixed atawa random aya.

Teknik dasarna nyaéta ngabagi total jumlah kuadrat kana sababaraha komopen pakait kana efek dina model. Contona, rek nembongkeun ANOVA sederhana ku maké hiji perlakuan dina tingkat nu beda. (Lamun tingkat perlakuan bisa diitung sarta efekna linier, analisa régrési liniér bisa dipaké).

$SS_{\hbox{Total}}=SS_{\hbox{Error}}+SS_{\hbox{Treatments}}$

Jumlah tingkat kabébasan (disingkat df) bisa dibagi-bagi ku cara nu sarua sarta hususna dina sebaran chi-kuadrat nu ngajelaskeun hubungan jumlah kuadrat.

$df_{\hbox{Total}}=df_{\hbox{Error}}+df_{\hbox{Treatments}}$

Model fixed-efek

Model fixed-efek analisa varian dipaké keur kaayaan di mana nu ngagawekeun percobaan ngabogaan sababaraha perlakuan dina percobaanna, unggal percobaan ngan mangaruhan kana méan sebaran normal tina variabel nu mangaruhan tadi.

Model efek-random

Model efek-random dipaké keur ngajelaskeun kaayaan beda nu teu bisa dibandingkeun dina percobaan. Conto sederhana nyaéta estimasi méan teu dipikanyaho numana individu kabéhanna beda. Dina kasus ieu, variasi antara individu ngabingungkeun kana alat observasi.

Tingkat kabebasan

Tingkat kabébasan nunjukeun wilangan observasi efektip nu méré pangaruh kana jumlah kuadrat dina ANOVA, jumlah total observasi dikurangan ku jumlah konstrain linier dina data.

Tes kapercayaan

Analisa varian nuju kana tes kapercayaan statistik maké sebaran-F Fisher.

Tempo oge: ANCOVA MANOVA