Uni Soviét: Béda antarrépisi

Ti Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas
Konten dihapus Konten ditambahkan
Uchup19 (obrolan | kontribusi)
←Ngabolaykeun révisi 536648 ku 114.124.172.134 (Obrolan)
Tag: Bedo
Tidak ada ringkasan suntingan
Tag: Éditan sélular Éditan wéb HP
Baris ka-1: Baris ka-1:
{{Infobox former country
|native_name = Союз Советских Социалистических Республик<br />''Soyuz Sovetskikh Sotsialisticheskikh Respublik''
|conventional_long_name = Uni Républik Sosialis Soviét<br /><small>[[ngaran resmi Uni Soviét|Ngaran séjén]]</small>
|common_name = Uni Soviét
|continent = Eurasia
|era = [[Jaman antarperang]] / [[Perang Tiis]]
|government_type = [[Nagara sosialis]] [[kahijian pulitis|kahijian]],<br />[[Marxisme–Léninisme|Marxis–Léninis]] [[nagara hiji-patéy|hiji partéy]]
|year_start = 1922
|year_end = 1991
|date_start = 30 Désémber
|event_start = [[Traktat Panyieunan Uni Soviét|Traktat Panyieunan]]
|date_end = 26 Désémber
|event_end = [[Pameupeusan Uni Soviét|Peupeus]]
|p1 = RSFS Rusia
|flag_p1 = Flag RSFSR 1918.svg
|p2 = RSFS Transkaukasus
|flag_p2 = Flag of Transcaucasian SFSR.svg
|p3 = RSS Ukraina
|flag_p3 =Flag_of_the_Ukrainian_SSR_(1929-1937).svg
|p4 = RSS Bélarusia
|flag_p4 = Flag of the Byelorussian SSR (1919).svg
|s1 = Rusia
|flag_s1 = Flag of Russia 1991-1993.svg
|s2 = Géorgia
|flag_s2=Flag of Georgia (1990-2004).svg
|s3 = Ukraina
|flag_s3 = Flag of Ukraine.svg
|s4 = Moldova
|flag_s4 = Flag of Moldova.svg
|s5 = Bélarus
|flag_s5 =Flag_of_Belarus_(1918,_1991-1995).svg
|s6 = Arménia
|flag_s6 = Flag of Armenia.svg
|s7 = Azerbaijan
|flag_s7 = Flag of Azerbaijan.svg
|s8 = Kazakhstan
|flag_s8 = Flag of Kazakh SSR.svg
|s9 = Uzbékistan
|flag_s9 = Flag of Uzbekistan.svg
|s10 = Turkménistan
|flag_s10 = Flag of Turkmen SSR.svg
|s11 = Kirgizstan
|flag_s11 = Flag of Kyrgyz SSR.svg
|s12 = Tajikistan
|flag_s12 = Flag of Tajik SSR.svg
|s13 = Éstonia{{!}}Éstonia<sup>3</sup>
|flag_s13 = Flag of Estonia.svg
|s14 = Latvia{{!}}Latvia<sup>3</sup>
|flag_s14 = Flag of Latvia.svg
|s15 = Lituania{{!}}Lituania<sup>3</sup>
|flag_s15 = Flag of Lithuania 1989-2004.svg
|
|
|image_flag = Flag of the Soviet Union.svg
|flag = Bandéra Uni Soviét
|image_coat = State Emblem of the Soviet Union.svg
|symbol = Lambang Nagara Uni Soviét
|symbol_type = Lambang Nagara
|image_map = Union of Soviet Socialist Republics (orthographic projection).svg
|image_map_size = 220px
|image_map_caption = Uni Soviét sanggeus [[Perang Dunya II]]
|capital = [[Moskow]]
|latd=55|latm=45|latNS=N|longd=37|longm=37|longEW=E
|largest_city =[[Moskow]]
|national_motto = Пролетарии всех стран, соединяйтесь!<br />([[Romanisasi Basa Rusia|Alih aksara]]: ''Proletarii vsekh stran, soyedinyaytes'!'')<br />[[Basa Inggris]]: [[Pagawé sadunya, ngahiji!]]
|national_anthem = "[[The Internationale]]"<br />(1922–1944) [[Gambar:Internationale orchestral arrangement.ogg]]<br />"[[Lagu Kabangsaan Uni Soviét]]"<br />(1944–1991) [[Gambar:Ussrgymn.ogg]]
|common_languages = [[Basa Rusia]], [[Basa di Uni Soviét|raloba séjénna]]
|demonym = [[urang Soviér|Soviet]]
|currency = [[Rubél Soviét]] (руб) (SUR)
|currency_code = SUR
<!-- If there are more than 4 leaders, only give first and last&amp;nbsp;— the infobox is not intended to list everything. -->
|leader1 = [[Joseph Stalin]] <small>(kahiji)<small>
|leader2 = [[Vladimir Ivashko]] <small>(panungtungna)<small>
|year_leader1 = 1922–1952
|year_leader2 = 1991
|title_leader = [[Sékrétaris Jéndral Partéy Komunis Uni Soviét|Sékrétaris Jéndral]]
|
|representative1 = [[Mikhail Kalinin]] <small>(kahiji)<small>
|representative2 = [[Mikhail Gorbachev]] <small>(panungtungna)<small>
|year_representative1 = 1922–1938
|year_representative2 = 1988–1991
|title_representative = [[Pupuhu Nagara Uni Soviét|Pupuhu Nagara]]
|
|deputy1 = [[Vladimir Lenin]] <small>(kahiji)<small>
|deputy2 = [[Ivan Silayev]] <small>(panungtungna)<small>
|year_deputy1 = 1922–1924
|year_deputy2 = 1991
|title_deputy = [[Pupuhu Pamaréntahan Uni Soviét|Pupuhu Pamaréntahan]]
|
|stat_year1 = 1991
|stat_area1 = 22402200
|stat_pop1 = 293047571
|footnotes =
<sup>1</sup>Dina 21 Désémber 1991, 11 ti urut républik-républik sosialis nyatakeun di [[Alma-Ata]] (kalawan républik ka-12&nbsp;– [[RSS Géorgia|Géorgia]]&nbsp;– hadir salaku panénjo) yén kalawan dibentukna [[Pasamakmuran Nagara-Nagara Merdika]], Uni Républik Sosialis Soviét teu aya deui.<br />
<sup>2</sup>Ditunjuk dina 19 Séptémber 1990, aya saterusna.<br />
<sup>3</sup>Pamaréntah Éstonia, Latvia, jeung Lituania nempo salaku nu ngalanjutkeun sarta teu aya hubungan jeung républik-républik Soviétna.<br />Rusia nempo RSS Éstonia, Latvia, jeung Lituania salaku républik konstituén sah ti Uni Soviét sarta salaku nu ngaheulaan nagara-nagara Baltik modérn.<br />Pamaréntah [[Amérika Sarikat]] jeung [[Kalanjutan kanagaraaan nagara-nagara Baltik#Teu aya kaputusan ahir dina non-pangakuan|sababaraha nagara lian]] teu ngakuan [[anéksasi]] Éstonia, Latvia, jeung Lituania ka Uni Soviét salaku wewengkon nu sah kaétang.
|utc_offset = +2 nepi ka +13
|cctld = [[.su]]<sup>2</sup>
|calling_code = 7
}}
{{Soviet Union sidebar}}

'''Uni Soviét''' ({{lang-rus|Советский Союз|r=Sovetsky Soyuz}}), resmina '''Uni Républik Sosialis Soviét''' ('''URSS'''; {{lang-rus|Сою́з Сове́тских Социалисти́ческих Респу́блик|r=Soyuz Sovetskikh Sotsialisticheskikh Respublik}}; {{IPA-ru|sɐˈjus sɐˈvʲetskʲɪx sətsɨəlʲɪˈstʲitɕɪskʲɪx rʲɪsˈpublʲɪk|IPA|Ru-CCCP.ogg}}; disingket СССР, ''SSSR''), nyaéta hiji [[nagara sosialis]] (dumasar [[Konstitusi Uni Soviét|konstitusina]]) nu aya di [[Eurasia]] antawis [[1922]] jeung [[1991]].

Uni Soviét nyaéta hiji [[nagara hiji-partéy]] nu dikawasaan ku [[Partéy Komunis Uni Soviét|Partéy Komunis]] ti dibentukna nepi ka 1990.<ref>Bridget O'Laughlin (1975) ''Marxist Approaches in Anthropology'' Annual Review of Anthropology Vol. 4: pp. 341–70 (October 1975) (doi:10.1146/annurev.an.04.100175.002013).<br />William Roseberry (1997) ''Marx and Anthropology'' Annual Review of Anthropology, Vol. 26: pp. 25–46 (October 1997) (doi:10.1146/annurev.anthro.26.1.25)</ref> Sanajan URSS resmina mangrupa [[kahijian pulitis|kahijian]] 15 [[Républik ti Uni Soviét|républik subnasional Soviét]], [[Pulitik Uni Soviét|pamaréntah]] jeung [[ékonomi Uni Soviét|ékonomina]] kalobaannana dipuseurkeun.

== Géografi, iklim, jeung lingkungan ==
== Géografi, iklim, jeung lingkungan ==
{{utama|Géografi Uni Soviét}}
{{utama|Géografi Uni Soviét}}

Révisi nurutkeun 13 Maret 2018 17.33

Géografi, iklim, jeung lingkungan

 Artikel utama: Géografi Uni Soviét.

Kalawan aréa kira-kira 22,402,200 square kilometres (8,649,500 sq mi), Uni Soviét mangrupa nagara nu panglegana sadunya. Ngawengku sapergenep daratan Marcapada, legana bisa dibandingkeun jeung Amérika Kalér. Bagian Éropana miboga saparapat ti sakabéh aréana, jeung minangka puseur budaya sarta ékonomi. Bagian wétanna aya di Asia, manjang ti Jaladri Pasifik di wétan nepi ka Apganistan di kidul, sarta leuwih saeutik populasina. Wewengkonna malang dina leuwih ti 10,000 kilometres (6,200 mi) wétan ka kulon dina 11 zona wanci, sarta ampir 7,200 kilometres (4,500 mi) ti kalér ka kidul. Nagara ieu miboga 5 iklim: tundra, taiga, stépa, sagara keusik, jeung pagunungan.

Uni Soviét miboga wates nu pangpajangna sadunya, leuwih ti 60,000 kilometres (37,000 mi), 2 per 3-na mangrupa basisir Jaladri Arktik. Di peuntas Selat Bering aya Amérika Sarikat. Uni Soviét wawatesan jeung Apganistan, Cina, Cékoslovakia, Finlandia, Hungaria, Iran, Mongolia, Koréa Kalér, Norwégia, Polandia, Romania, jeung Turki ti 1945 nepi ka 1991.

Walungan nu pangpanjangna Uni Soviét nyaéta Irtysh. Gunung pangluhurna nyaéta Puncak Komunisme (ayeuna Puncak Ismail Samani) di Tajikistan, dina 7,495 metres (24,590 ft). Dano nu panglegana sadunya, Lau Kaspia, aya utamina dina Uni Soviét. Dano cai tawar nu panggedéna jeung pangjerona sadunya, Dano Baikal, aya di Uni Soviét.

Babagian pulitis

Konstitusionalna, Uni Soviét mangrupa kahijian ti Républik Sosialis Soviét (RSS) jeung Républik Sosialis Féderatif Soviét Rusia (RSFSR), sanajan kakawasaan dipuseurkeun pisan kana Partéy Komunis, nyieunan kahijian ieu ngan ukur ngaran.[1] Tratar Panyieunan URSS ditandatanganan dina Désémber 1922 ku 4 républik pawangun, RSFSR, RSFS Transkaukasus, RSS Ukraina, jeung RSS Bélarusia. Dina 1924, nalika pawatesan nasional di Asia Tengah, RSS Uzbék, jeung RSS Turkmén dibentuk ti bagian-bagian Turkestan ASSR sarta 2 depéndensi Soviét, RSS Khorezm jeung RSS Bukhara. Dina 1929, RSS Tajik dipisah ti RSS Uzbék. Kalawan konstitusi 1936, konstituén RSFS Transkaukasus (RSS Géorgia, Arménia, jeung Azerbaijan, ditingkatkeun ka républik kahijain, samentawis RSS Kazakh jeung Kirgiz dipisah ti RSFSR.[2] Dina Agustus 1940, Uni Soviét ngawangun RSS Moldavian ti bagian ti RSS Ukraina jeung bagian ti Bessarabia nu dianéksasi ti Romania. RSS Karelo-Finlandia dipisah ti RSFSR dina Maret 1940 tapi teras dibalikkeun deui dina 1956. Antawis Juli 1956 jeung Séptémber 1991, aya 15 républik kahijian (tingali peta di handap).[3]

Peta Républik Kahijian antawis 1956–1991

Tingali ogé

Portal Portal Portal Portal
Portal Portal Portal Portal

Rujukan

  1. Sakwa, Richard. Soviet Politics in Perspective. 2nd ed. London – N.Y.: Routledge, 1998.
  2. Adams, Simon (2005). Russian Republics. Black Rabbit Books. p. 21. ISBN 978-1583406069. 
  3. Feldbrugge, Ferdinand Joseph Maria (1993). Russian Law: The Rnd of the Soviet system and the Role of Law. Martinus Nijhoff Publishers. p. 94. ISBN 978-0792323580 Check |isbn= value (bantuan). 

Bibliograpi

Tumbu kaluar

Pék paluruh émbaran nu leuwih loba ngeunaan Soviet Union ku jalan nyungsi proyék sabaraya Wikipédia
Définisi kamus ti Wiktionary
Buku téks ti Wikibooks
Cutatan ti Wikiquote
Téks sumber ti Wikisource
Gambar jeung média ti Commons
Warta ti Wikinews
Sumber pangajaran ti Wikiversity

Citakan:Soviet Union topics

Citakan:Autonomous Republics of the Soviet Union Citakan:Autonomous Oblasts of the Soviet Union Citakan:Socialism by state Citakan:Eastern Bloc Citakan:Russia topics