Lompat ke isi

Républik Tiongkok

Ti Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas
中華民國
Républik Tiongkok
Bandéra Républik Tiongkok Lambang Républik Tiongkok
Lagu
Tilu Prinsip Rahayat (三民主義)
Location of Républik Tiongkok
Location of Républik Tiongkok
Péta Taiwan
Ibu kota
(jeung kota panggedéna)
Taipei1
Basa resmi Mandarin
Pamaréntah Republik
 -  Présidén Tsai Ing-wen
 -  Wawakil Présidén Chen Chien-jen
 -  Perdana Menteri Su Tseng-chang
Pendirian2 Revolusi Xinhai 
 -  Didirikan 1 Januari 1912 
 -  Cai (%) 10,34%
Populasi
 -  Perkiraan  2003 22.749.838 (47)
 -  Sénsus -
 -  Kapadetan 705 /km² (-)
 /mil²
GDP (PPP) Perkiraan 
 -  Total 876 milyar 
Mata uang Dolar Anyar Taiwan (新臺幣) (NT$)
Zona wanci (UTC+8)
TLD Internét .tw
Kode telepon +886
1. Pikeun saheulaanan. Puseur dayeuh resmi Republik Tiongkok masih perenahna di Dayeuh Nanjing di RRT.
2. Ngan diaku ku sawatara nagara leutik di dunya.

Républik Tiongkok (Hanzi tradisional: 中華民國; Hanzi basajan: 中华民国; Wade-giles: Chung-hua Min-kuo, Tongyong Pinyin: Jhonghuá MíNGUó,Hokkien: Tiong Hoa Bin Bet, Hanyu Pinyin: Zhōnghuá MíNGUó, literal: Nagara Rahayat Tionghoa) nyaéta hiji nagara anu ayeuna ngawasa wewengkon kapuloan Taiwan, Kapuloan Pescadores, Quemoy, sarta Kapuloan Matsu. Kecap "Taiwan" biasana dipaké pikeun ngarujuk ka Républik Tiongkok sacara sakabéh, samentara istilah "Tiongkok" ngarujuk ka Republik Rahayat Tiongkok, anu ngawasa Tiongkok Daratan, Hong Kong sarta Makau. Sanajan "Republik Tiongkok" nyaéta ngaran resmi nagara ieu, omongan "Tiongkok" éta sorangan ayeuna biasana ngarujuk ka Tiongkok Daratan anu pamaréntahanana dicokot alih ku Republik Rahayat Tiongkok sanggeus lekasanana pamaréntahan Republik Tiongkok (1912-1949) dina taun1949. Tempo Republik Tiongkok (1912-1949) sarta Perang Baraya Tiongkok pikeun katerangan tuluy.

Républik Tiongkok (ROC) sorangan dimimitian di Tiongkok Daratan, sanggeus penggulingan pamaréntahan Dinasti Qing dina taun1912 nandakeun penamatan 2.000 taunpamaréntahan kekaisaran. Kemunculannya di Tiongkok Daratan nyaéta sacara kemunculan panglima perang (war lords), Pendudukan Jepang, sarta perang baraya. Pamaréntahanana di taneuh badag tamat dina taun1949 waktu Partéi Komunis Tiongkok menggulingkan pamaréntahan Partéi Nasionalis Tiongkok (ogé dipikawanoh minangka Kuomintang). Tempo Republik Tiongkok (1912-1949)

Pamaréntah Républik Tiongkok pindah ka Pulo Taiwan sarta ngadegkeun ibukota samentarana di Taipei di mana manéhna terus nganggap dirina minangka hiji-hijina pamaréntah sakumna Tiongkok, kaasup taneuh daratan, anu sah. Dina mangsa anu sarua, Komunis di taneuh daratan (mainland) menafikan kemunculan Républik Rahayat Tiongkok sarta mendakwa jadi nagara gaganti Républik Tiongkok di sakumna nagara Tiongkok (kaasup Taiwan) sarta pamaréntahan nasionalis di Taiwan henteu sah. Ti pendiriannya nepi ka pemindahannya ka pulo Taiwan, Républik Tiongkok geus disebutkeun minangka hiji produk Kuomintang (KMT)—sebuah partéi pulitik anu mecenghul minangka hasil revolusi anu geus ngadegkeun Républik, sekalipun partéi éta henteu deui maréntah di Républik Tiongkok.

Pamaréntah Républik Tiongkok kiwari geus mengukuhkan kalungguhanana di Taiwan sarta jadi idéntik jeung Taiwan. Ku sabab ieu, manéhna henteu deui nungtut hak pamaréntahan di Tiongkok Daratan sarta Mongolia. Déwan Ondangan Nasional (anu euweuh deui) ogé geus meluluskan parobahan konstitusi pikeun mikeun nu nyicingan Taiwan, Pescadores, Quemoy, sarta Matsu hiji-hijina hak maréntah Républik ngaliwatan pemilu, ngistrénan présidén sarta sakabéh anggota legislatif sarta babarengan dina pemilu mengesahkan amandemen konstitusi Républik Tiongkok. Ieu nandakeun yén pamaréntah Républik ngaku yén hak pamaréntahanana kawates dina wewengkon taklukannya waé. Reformasi anu dimimitian ku Républik di Taiwan dina taun1980-an sarta taun1990-an geus ngarobah Taiwan ti hiji kediktatoran hiji partéi ka hiji nagara démokrasi.

Sanajan Perang Tiis geus tamat, status pulitik Taiwan terus jadi hiji isu haneut dina kadua belah gupitan Taiwan. Pamaréntah Républik Tiongkok nyaéta salah sahiji pangadeg utama Perserikatan Bangsa-bangsa (PBB) sarta kungsi jadi salah sahiji anggota tetep Déwan Kaamanan. Tapi, dina taun1971, pamaréntahan ieu, anu ngan ngawasa di Taiwan waé, ditendang kaluar ti PBB sarta digantikeun ku RRT. Sanajan kitu, pamaréntah republik kiwari henteu daék mulangkeun status anggota tetep anu kapaksa dilepaskan dina mangsa éta. Kiwari, manéhna ngan daék jadi anggota PBB minangka nagara anu béda ti RRT. Manéhna geus mecakan asup PBB ti mangsa ka mangsa tapi gagal alatan tungtutan Républik Rahayat Tiongkok luhur Taiwan. Pamaréntah Républik Tiongkok terimbas ku imej goréng anu disebabkan ku Kawijakan Hiji Tiongkok anu dipromosikan ku pamaréntah RRT di Tiongkok daratan di gigireun / sabeulah tekanan ékonomi sarta diplomatik nagara éta. Lolobana nagara dunya ngarobah kawijakan dilomatiknya ka pamaréntah RRT di Tiongkok daratan dina taun1970-an sarta kiwari, Républik Tiongkok di Taiwan ngan diaku ku 23 nagara.