Santika
Pidangan
Santika tina basa Kawi nyaéta pinter, rikat, percéka dina metakeun pakarang.[1] Santik tina basa Kawi, élmu perang.[1] Kasantikaan nyaéta kapinteran dina metakeun pakarang.[1] Tina rupaning berita, cukup bukti-bukti yén rahayat Indonésia dina mangsa baheula geus mikawanoh élmu siasat perang, ngan baé henteu kapanggih kitab-kitab anu ngadadarkeun ieu élmu sacara métodis jeung sistematis.[2]
Salah sahiji kasusastraan Indonésia kuno anu kaitung métodis nyaritakeun siasat perang frontal anu disebut wyuha nyaéta kakawin Barata Yuda.[2]
Siasat perang nurutkeun Kakawin Barata Yuda nyaéta:
- Ddandda Wyuha, susunan tentara saperti alat paneunggeul.[2]
- Bhoga Wyuha, susunan tentara saperti oray.[2]
- Mannddala Wyuha, susunan tentara saperti buleudan.[2] Asambata wyuha, susunan tentara anu bagian-bagianana misah-misah.[2]
- Pradara Wyuha, susunan tentara pikeun ngagempur musuh.[2]
- Ddrddhaka Wyuha, susunan tentara anu palebah jangjang jeung lambung dibetot ka tukang.[2]
- Asahya wyuha, susunan tentara anu teu bisa ditembus musuh.[2]
- Garuda wyuha, susunan tentara saperti garuda.[2]
- Sanjaya Wyuha, susunan tentara ngawangun gondéwa.[2]
- Wijaya Wyuha, susuanan tentara anu saperti gondéwa, tapi lebah hareupna ngelok.[2]
- Sthulakarnna Wyuha, susunan tentara anu gedé, wangunna mirupa ceuli Karna.[2]
- Wiçalawijaya Wyuha, susunan tentara anu disebut unggul mutlak, susunanana sarua jeung Sthulakarnna, ngan bagian hareup dua kali lipet leuwih kuat batan Sthulakarnna.[2]
- Camumukha Wyuha, susunan tentara saperti Bhoga Wyuha, tapi bagian jangjang anu aduhareupan langsung jeung musuh.[2] Godha Wyuha, susunan tentara anu jiga buhaya.[2] Jeung réa-réa deui.