Témbongkeun sumber pikeun Ayip Rosidi

{{Infobox Writer
| name        = Ajip Rosidi
| image       = Ajip Rosidi.jpg
| imagesize   = 150px
| caption     = Ajip Rosidi
| pseudonym   = 
| birth_date  = 31 Januari 1938
| birth_place = Jatiwangi, Majalengka
| death_date  = 29 Juli 2020
| death_place = Magelang, Jawa Tengah
| occupation  = Ketua [[Yayasan Kebudayaan Rancagé]], Ketua Déwan Pembina Yayasan [[Pusat Studi Sunda]], Sastrawan, Sastrawan Sunda, Budayawan, Dosen, Redaktur
| nationality = Indonésia
| period      = 
| genre       = Carpon, Sajak, Éséy
| subject     = 
| movement    = 
| debut_works = 
| spouse      = Hj. Patimah Wirjadibrata (Ceu Empat)
| partner     =
| children    =

* Nunun Nuki Aminten ([[1956]])
* Titi Surti Nastiti ([[1957]])
* Uga Percéka ([[1959]])
* Nundang Rundagi ([[1961]])
* Rangin Sembada ([[1963]]) 
* Titis Nitiswari ([[1965]]).
| relations   = 
| influences  = 
| influenced  = H. Hasan Mustapa
| awards       = 
* [[Hadiah Sastera Nasional]] 1955-1956 pikeun [[puisi]] 
* Hadiah Sastera Nasional 1957-1958 pikeun [[prosa]] 
* [[Hadiah Seni]] ti Pamaréntah RI [[1993]]. 
* ''Kun Santo Zui Ho Sho'' ti Pamaréntah [[Jepang]] 
* Paparin [[Hamengku Buwono IX]] 2008 
| signature   = 
| website     = 
| footnotes   = 
}}
'''Ayip Rosidi''' (éjahan asli '''Ajip Rosidi''',{{lahirmati|[[Jatiwangi, Majalengka|Jatiwangi]], [[Jawa Barat]]|31 |1|1938|[[Kota Magelang|Magelang]]|29|7|2020}})<ref>[http://depok.pikiran-rakyat.com/pendidikan/pr-09641087/breaking-news-sastrawan-ajip-rosidi-dikabarkan-meninggal-dunia-sempat-dirawat-di-rumah-sakit BREAKING NEWS: Sastrawan Ajip Rosidi Dikabarkan Meninggal Dunia, Sempat Dirawat di Rumah Sakit] ''Pikiran Rakyat''. Diakses 29 Juli 2020</ref><ref>[http://kabartangsel.com/ajip-rosidi-meninggal-dunia/ Ajip Rosidi Meninggal Dunia] ''Kabar Tangsel''. Diakses 29 Juli 2020</ref> téh saurang budayawan sakaligus sastrawan kahot. Anjeunna nyiptakeun karya sastra dina [[basa Sunda]] jeung [[basa Indonésia]], sarta loba ngawanohkeun sastra [[Sunda]] jeung [[Indonésia]] ka mancanagara.<ref>{{Cite web|url=https://www.merdeka.com/ajip-rosidi/profil/|title=Profil - Ajip Rosidi|website=merdeka.com|language=en|accessdate=2021-12-13}}</ref>

Ayip aktif nulis, boh dina basa Indonésia atawa dina basa Sunda ti rumaja kénéh, umur 15 taun geus jadi Pamingpin Rumpaka Majalah Suluh Pelajar ([[1953]]-[[1955]]), sarta satuluyna ngaluluguan sababaraha lembaga sastra, seni, pérs, jeung budaya. Anjeunna ngadegkeun [[Yayasan Pusat Studi Sunda]] (2003) nu ngulik kabudayaan Sunda sarta [[Yayasan Kabudayaan Rancagé]]<ref name="ajip1">{{id}} [http://www.tokohindonesia.com/tokoh/article/282-ensiklopedi/590-ajip-rosidi Biografi dan CV Ajip Rosidi di TokohIndonesia.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111204075957/http://www.tokohindonesia.com/tokoh/article/282-ensiklopedi/590-ajip-rosidi |date=2011-12-04 }}. Akses tanggal 11 November 2011.</ref> nu ngabobotohan tumuwuhna sastra lokal. Kungsi ngajar basa jeung kabudayaan Indonésia di Osaka Gaikokugo Daigaku (1981-2003), sagigireun ngajar ogé di Kyoto Sangyo Daigaku (1982-1996) jeung Tenri Daigaku (1982-1995), Jepang. Naratas dilembagakeunana [[Hadiah Sastra Rancagé]] ti taun 1989, sarta mokalan lumangsungna Konferénsi Internasional Budaya Sunda (KIBS) 2001 di Bandung. Buku-buku karyana geus leuwih ti saratus judul, mangrupa roman, kumpulan [[sajak]], kumpulan [[carita pondok]], mémoar, jeung biografi.

== Atikan ==
Ayip Rosidi mimiti ngalakonan atikan di Sakola Rahayat Jatiwangi ([[1950]]), salajengna neruskeun ka SMP Negeri VIII Jakarta ([[1953]]) jeung pamungkas,  Taman Madya, [[Taman Siswa|Taman Siswa Jakarta]] ([[1956]]). Sanajan henteu tamat SMA, anjeunna dipercaya pikeun ngajar minangka dosén di paguron tinggi Indonésia, ogé ti 1967, anjeunna ngajar di [[Jepang]] <ref name="ajip2">{{id}} McGlynn, John (editor dan penerjemah). ''On Foreign Shores: American Images in Indonesian Poetry''. Biografi Ajib Rosidi. Yayasan Lontar, 1990, Jakarta. Halaman 183-184.</ref>. Dina [[31 Januari]] [[2011]], anjeunna narima gelar [[Doktor honoris causa]] widang Élmu Budaya ti Fakultas Sastra [[Universitas Padjadjaran]].<ref name="ajip3">{{id}} [http://www.tempointeraktif.com/hg/pendidikan/2011/01/31/brk,20110131-310076,id.html  Berita Ajip Rosidi di TempoInteraktif.com] Dimuat tanggal 31 Januari 2011, diakses tanggal 11 November 2011.</ref>

== Kulawarga ==
Ayip Rosidi nikah sareng Patimah Wirjadibrata (Ceu Empat) ([[1955]]) ogé dipaparin 6 putra, nyaéta: 
* Nunun Nuki Aminten ([[1956]])
* Titi Surti Nastiti ([[1957]])
* Uga Percéka ([[1959]])
* Nundang Rundagi ([[1961]])
* Rangin Sembada ([[1963]]) 
* Titis Nitiswari ([[1965]]).

Dina rujukan séjén disebutkeun tujuh putra.<ref name="ajip4">{{id}} [http://indonesiabuku.com/?p=6158. Profil Ajip Rosidi di Indonesiabuku.com]{{Dead link|date=September 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Dimuat tanggal 25 Juli 2010, diakses tanggal 11 November 2011.</ref>

== Prosés cacalakan ==
Ayip mimitina mah nulis karya kréatip dina [[basa Indonésia]], salajengna talaah jeung koméntar ngeunaan sastra, basa jeung budaya, boh mangrupa artikel, buku atawa makalah dina mangrupa panglawungan di tingkat régional, nasional, ogé internasional. Anjeunna loba maluruh titilar jeung tonggak alur sajarah sastra [[Indonésia]] jeung [[Sunda]], nepikeun panémbonganna ngeunaan perkara sosial pulitik, boh mangrupa artikel dina majalah, boh ceramah atawa makalah. Anjeunna ogé nulis biografi ahli seni jeung inohong pulitik.<ref name="ajip5">{{id}} http://www.penerbitkpg.com/penulis/detil/4/Ajip-Rosidi {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120115170819/http://www.penerbitkpg.com/penulis/detil/4/Ajip-Rosidi |date=2012-01-15 }}. Diakses tanggal 11 November 2011. Profil Ajip Rosidi</ref>

Anjeunna mimiti ngabéwarakeun karya sastrana taun [[1952]], dipuat dina majalah-majalah kasohor dina mangsa harita saperti ''Mimbar Indonesia, Gelanggang/Siasat, Indonesia, Zenith, Kisah,'' jll. Nurutkeun panalungtikan Dr. Ulrich Kratz ([[1988]]), nepika taun 1983, Ayip nyaéta pangarang sajak jeung carita pondok nu pangproduktipna (326 judul karya dipuat dina 22 majalah).<ref name="ajip5"/>

Bukuna anu munggaran, ''Tahun-tahun Kematian'' medal sabot yuswana 17 taun (1955), dituturkeun ku kumpulan sajak, kumpulan carita pondok, roman, drama, kumpulan éséy jeung kritik, hasil panalungtikan, jll., boh dina [[basa Indonésia]] boh dina [[basa Sunda]], anu lobana kira-kira saratus judulan.<ref name="ajip5"/>

Karyana loba nu geus ditarjamahkeun kana basa séjén, dipuat dina bunga rampai atawa medal minangka buku, a.l. dina [[basa Walanda]], [[basa Cina|Cina]], Inggris, Jepang, Perancis, Kroatia, Rusia, jll.<ref name="ajip5"/>

== Kagiatan ==

Dina yuswa 12 taun, nalika masih kénéh kelas VI Sakola Rahayat, tulisan Ayip geus dipuat dina rohangan barudak di harian Indonésia Raya.<ref name="ajip5"/>

Ti SMP-na Ayip geus ngaleukeunan dunya panulisan jeung pamedalan. Anjeunna medalkeun jeung jadi éditor sarta mingpin majalah Suluh Pelajar (1953-1955). Dina taun 1965-1967 anjeunna jadi Pamingpin redaksi Mingguan Sunda; Pamingpin redaksi majalah kabudayaan Budaya Jaya (1968-1979); Pangadeg pamedal Pustaka Jaya (1971). Ngadegkeun jeung mingpin Proyék Panalungtikan Pantun jeung Folklor Sunda (PPP-FS) anu loba ngarékam Carita Pantun jeung ngabéwarakeunna (1970-1973). Ngajabat minangka Pupuhu Déwan Kasenian Jakarta (1972-1981).<ref name="ajip5"/>

Barengan jeung babaturanna, Ayip ngadegkeun [[pamedal Kiwari]] di [[Bandung]] ([[1962]]), [[pamedal Cupumanik]] (Tjupumanik) di [[Jatiwangi]] (1964), Duta Rakyat ([[1965]]) di [[Bandung]], [[Pustaka Jaya]] (salajéngna Dunia Pustaka Jaya) di [[Jakarta]] ([[1971]]), [[Girimukti Pasaka]] di [[Jakarta]] ([[1980]]), jeung [[Kiblat Buku Utama]] di [[Bandung]] ([[2000]]). Kapilih jadi Pupuhu IKAPI dina dua kali kongrés ([[1973]]-[[1976]] jeung [[1976]]-[[1979]]). Jadi anggota DKJ ti mimiti ([[1968]]), tuluy jadi Pupuphu DKJ sababaraha périodeu jabatan ([[1972]]-[[1981]]). Jadi anggota BMKN [[1954]], jeung jadi anggota pangurus pléno (kapilih dina Kongrés [[1960]]). Jadi anggota [[LBSS]] jeung jadi anggota pangurus pléno ([[1956]]-[[1958]]) sarta anggota Déwan Pembina (kapilih dina Kongrés [[1993]]), tapi ngundurkeun diri ([[1996]]). Anjeunna ogé salah saurang pangadeg sarta Pupuhu PP-SS anu munggaran (1968-1975), ogé pangadeg jeung Pupuhu Déwan Pangadeg Yayasan PP-SS ([[1996]]) sarta pangadeg Yayasan PDS H.B. Jassin ([[1977]]).<ref name="ajip5"/>

Ti [[1981]] anjeunna diangkat jadi guru besar tamu di ''[[Osaka Gaikokugo Daigaku]]'' (Universitas Basa Asing Osaka), sabari ngajar di [[Kyoto Sangyo Daigaku]] ([[1982]]-[[1996]]) jeung Tenri Daignku ([[1982]]-[[1994]]). Sanajan aya di negeri deungeun, anjeunna tetep aktip merhatikeun hirup-huripna sastra-budaya jeung sosial-pulitik di [[Indonésia]], ogé masih terus nulis. Taun [[1989]] kalawan pribadina méré [[Hadiah Sastera Rancagé]] ka saha baé anu mikareueus kana budaya Sunda sangkan aya hasil karyana, anu saterusna tarékah ieu diteruskeun ku Yayasan Kabudayaan Rancagé anu diadegkeun ku anjeunna téa.<ref name="ajip5"/>

Sanggeus pangsiun anjeunna dumuk di désa [[Pabelan, Mungkid, Magelang|Pabelan]], Kacamatan [[Mungkid, Magelang]], [[Jawa Tengah]]. Sanajan kitu, anjeunna masih aktip ngokola sawatara lembaga tanpabati kayaning [[Yayasan Kabudayaan Rancagé]] jeung [[Pusat Studi Sunda]].<ref name="ajip5"/>

== Pangajén ==
Babaraha pangajén anu pernah ditarima ku Ayip Rosidi, di antararana:<ref name="ajip6">{{id}}[http://ppat.dbp.gov.my/galeri%20karyawan/anugerah%20mastera/ajip.htm Anugerah Tokoh: Anugerah Sastera Mastera Brunei Darussalamn 2003. Ajib Rosidi] {{Webarchive|url=https://archive.ph/20121220132724/http://ppat.dbp.gov.my/galeri%20karyawan/anugerah%20mastera/ajip.htm |date=2012-12-20 }}  Dimuat tahun 2003, diakses tanggal 11 November 2011.</ref> 
* ''Hadiah Sastra Nasional'' 1955-1956 pikeun [[puisi]] (dibikeun taun [[1957]]) jeung 1957-1958 pikeun [[prosa]] (dibikeun taun [[1960]]).
* ''Hadiah Seni'' ti Pamaréntah RI [[1993]]. 
* ''Kun Santo Zui Ho Sho'' ("Béntang Jasa Khazanah Suci, Sinar Emas jeung Selempang Beuheung") ti pamaréntah [[Jepang]] minangka panghargaan ku jasa-jasana anu diniléi kacida mangpaatna pikeun hubungan Indonésia-Jepang [[1999]]
* ''[[Anugerah Hamengku Buwono IX]]'' 2008 pikeun sagala sumbangan positipna ka masarakat Indonésia di widang [[sastera]] jeung [[budaya]].

== Karya-karyana ==
Aya ratusan karya Ayip. Sababaraha di antarana:<ref name="ajip1"/> 
* {{id}} ''Tahun-tahun Kematian'' (kumpulan carpon, [[1955]])
* {{id}} ''Ketemu di Jalan'' (kumpulan sajak babarengan [[SM Ardan]] jeung [[Sobron Aidit]], [[1956]])
* {{id}} ''Pesta'' (kumpulan sajak, 1956)
* {{id}} ''Di Tengah Keluarga'' (kumpulan carpon, 1956)
* {{id}} ''Sebuah Rumah buat Hari tua'' (kumpulan carpon, [[1957]])
* {{id}} ''Perjalanan Pengantén'' (roman, [[1958]], geus ditarjamahkeun kana basa Perancis ku H. Chambert-Loir, [[1976]]; Kroatia, [[1978]], jeung Jepang ku T. Kasuya, [[1991]])
* {{id}} ''Cari Muatan'' (kumpulan sajak, [[1959]])
* {{id}} ''Membicarakan Cerita Pendek Indonesia'' (1959)
* {{id}} ''Surat Cinta Enday Rasidin'' (kumpulan sajak, 1960);
* {{id}} ''Pertemuan Kembali'' (kumpulan carpon, [[1961]])
* {{id}} ''Kapankah Kesusasteraan Indonésia lahir?'' (1964; citak ulang anu direvisi, 1985)
* {{su}} ''Jante Arkidam jeung salikur sajak lianna'' (kumpulan sajak, basa Sunda, [[1967]]);
* {{id}} ''Jeram'' (kumpulan sajak, 1970);
* {{id}} ''Ikhtisar Sejarah Sastera Indonesia'' (1969)
* {{id}} ''Ular dan Kabut'' (kumpulan sajak, 1973);
* {{id}} ''Sajak-sajak Anak Matahari'' (kumpulan sajak, [[1979]], sakabéhna geus ditarjamahkeun kana basa Jepang ku T. Indoh, jeung dipuat dina majalah ''Fune'' jeung ''Shin Nihon Bungaku'' ([[1981]])
* {{id}} ''Manusia Sunda'' (1984)
* {{id}} ''Anak Tanahair'' (novel, [[1985]], geus ditarjamahkeun kana basa Jepang ku Funachi Megumi, [[1989]].
* {{id}} ''Nama dan Makna'' (kumpulan sajak, [[1988]])
* {{ja}} ''Sunda Shigishi hi no yume'' (tarjamahan basa Jepang tina petingan ka opat kumpulan carita pondok ku [[T. Kasuya]] [[1988]])
* {{id}} ''Puisi Indonésia Modern, Sebuah Pengantar'' (1988)
* {{id}} ''Terkenang Topeng Cirebon'' (kumpulan sajak, [[1993]])
* {{id}} ''Sastera dan Budaya: Kedaerahan dalam Keindonesiaan'' (1995)
* {{id}} ''Mimpi Masasilam'' (kumpulan carpon, [[2000]], geus ditarjamahkeun kana basa Jepang)
* {{id}} ''Masa Depan Budaya Daerah'' (2004) 
* {{id}} ''[http://www.karyapuisi.com/2010/04/pantun-anak-ayam.html/ Pantun Anak Ayam] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140323231137/http://www.karyapuisi.com/2010/04/pantun-anak-ayam.html |date=2014-03-23 }}'' (kumpulan sajak, [[2006]])
* {{id}} ''Korupsi dan Kebudayaan'' (2006)
* {{id}} ''Hidup Tanpa Ijazah, Yang Terekam dalam Kenangan'' (otobiografi, [[2008]])
* {{su}} ''Ensiklopédi Sunda''. Jakarta: Pustaka Jaya. [[2000]]
* {{su}} ''Ayang-ayang Gung''
* {{su}} ''Bébér Layar''
* {{su}} ''Hurip Waras!''
* {{su}} ''Ucang-ucang Anggé''
* {{su}} ''Babasan jeung Paribasa Sunda'' 
* {{su}} ''Masyitoh''
* {{su}} ''Si Pucuk Kalumpang''

Ayip ogé nulis drama, [[carita rahayat]], carita [[wayang]], bacaan barudak, lulucon, jeung mémoar sarta jadi éditor babaraha [[bunga rampai]].

== Rujukan ==

{{reflist}}

== Tutumbu kaluar ==

* {{id}} [http://www.ui.ac.id/indonesia/main.php?hlm=berita&id=2006-07-21%2009:57:09 Ayip Rosidi dan Kepunahan Bahasa Daerah]{{Dead link|date=December 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* {{id}} [http://www.bainfokomsumut.go.id/detail.php?id=1012 Perkembangan Buku Indonésia Menyedihkan]{{Dead link|date=April 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* {{id}} [http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/2005/0205/05/0802.htm Menyoal Keberanian Orang Sunda] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050508030140/http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/2005/0205/05/0802.htm |date=2005-05-08 }}

{{lifetime|1938||Rosidi, Ayip}}

{{Daptar Sastrawan Sunda}}
{{authority control}}

[[Kategori:Inohong Sunda]]
[[Kategori:Budayawan]]
[[Kategori:Biografi]]