Témbongkeun sumber pikeun Basa Indonésia

{{basa|name=Basa Indonésia|nativename=Basa Indonésia
|familycolor=red
|fontcolor=black
|states=[[Indonésia]], [[Timor Timur]]
|region=[[Indonésia]], [[Malaysia]], [[Timor Timur]]
|speakers=42 juta panyatur tulén<br />total 140–200 juta
|rank=56
|family=[[Basa Austronésia|Rungkun Austronésia]]<br />
&nbsp;[[Malayu-Polinésia]]<br />
&nbsp;&nbsp;[[Malayu-Polinésia Barat]]<br />
&nbsp;&nbsp;&nbsp;[[Sundik]]<br />
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;[[Malayik]]<br />
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;[[Rungkun Malayu]]<br />
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;[[Malayu Lokal]]<br />
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''Bahasa Indonesia'''
|nation=[[Indonésia]]
|agency=[[Pusat Basa]]
|iso1=id|iso2=ind|sil=INZ}}
'''Basa Indonésia''' nyaéta basa resmi Nagara [[Indonésia]], tapi ngan saeutik pisan nu maké basa Indonésia keur basa ibu. Panglobana maké basa Indonésia keur basa kadua.
Basa Indonésia diresmikeun nalika kamardekaan Indonésia, taun [[1945]]. Basa Indonésia mangrupa basa dinamis nu terus nyerepkeun kecap-kecap ti basa deungeun. Minangka basa nu asalna tina rungkun nu sarua, Basa Indonésia mangrupa dialék anu geus distandarkeun tina [[Basa Malayu]], tur duanana cukup ciples. [[Fonologi]] jeung [[tata basa]] dina basa Indonésia cukup gampang, dasar-dasar nu penting keur komunikasi dasar bisa diulik ukur dina waktu sababaraha minggu. Basa Indonésia ogé mangrupa basa nu digunakeun minangka panganteur pangatikan di sakola di Indonésia.

Basa Indonésia diresmikeun sabot kamardekaan Indonésia, dina taun 1945. Basa Indonésia nyaéta basa dinamis anu terus nyerepan kecap-kecap ti basa kosta. Asalna ti rungkun anu sarua, Basa Indonésia nyaéta dialek terstandardisasi ti basa Malayu, sarta duanana ampir sarua. Fonologi sarta tata basa ti basa Indonésia cukup gampang, dasar-dasar anu penting pikeun komunikasi dasar bisa dipelajari ngan dina waktu sababaraha minggu. Basa Indonésia mangrupa basa anu dipaké minangka panganteur atikan di sakola di Indonésia.

== Sajarah ==
Basa Indonésia dikembangkeun tina salah sahiji dialék [[basa Malayu]], hiji basa [[Austronésia]] (atawa [[Malayu-Polinésia]]) nu digunakeun minangka ''lingua franca'' di kapuloan Indonésia salila mangabad-abad.

=== Basa dagang ===

Istilah "Basa Malayu" mimiti kajadian dina éra [[683]]-[[686 M]]. Ieu bisa ditempo di [[Musieum Jakarta]] dina tarjamahan [[inskripsi]] anu kapanggih di [[Palembang]] sarta [[Bangka]].

Inskripsi ieu ditulis ku [[aksara Sansekerta]] ku alatan paréntah [[Raja Sriwijaya]] anu [[karajaan]] maritimna ngalegaan. Dina mangsa harita di wewengkon dagang [[Selat Malaka]] anu jadi panto antara [[Tiongkok]] sarta [[India]] geus kabentuk hiji [[basa]] anu jiga [[Basa Malayu]].

Lolobana perbendaharaan basa Malayu ieu nyambung alatan ayana jalur dagang sarta [[tata basa]]nya jiga kalawan “Malayu Pasar”. Ti dieu téa saterusna Basa Malayu dibakukeun.

=== Malayu Klasik ===

Ti éra [[Malayu Kuna]] mucunghul éra [[Malayu Klasik]]. Dokuméntasi anu aya teu bisa ngajelaskeun kalawan rinci hubungan antara duanana. Tapi anu pasti [[basa Malayu]] kuna asalna tina [[kabudayaan]] [[Buddha]] sarta [[Malayu klasik]] anu ahirna jadi basa anu dipaké dina [[kabudayaan Islam]].

Saprak ngembangna [[agama]] [[Islam]] dimimitian ti [[Acéh]] dina [[abad ka-14]], basa Malayu klasik leuwih ngembang sarta dominan nepi ka dina tahap di mana ekspresi “Asup Melayu” hartina asup agama [[Islam]].

=== Basa Indonésia ===

Basa Malayu di Indonésia saterusna dipaké minangka ''[[lingua franca]]'' tapi dina waktu éta tacan loba anu makéna salaku basa indung. Biasana masih dipaké basa wewengkon (anu jumlahna bisa nepi ka saloba 360).

Mimiti diciptakeunana Basa Indonésia minangka ajén diri bangsa dimimitian ti [[Sumpah Pamuda]] ([[28 Oktober]] [[1928]]). Di ditu, dina Kongrés Nasional kadua di Jakarta, diémbarkeun pamakéan Basa Indonésia minangka basa pikeun nagara Indonésia pasca kamerdikaan. [[Soekarno]] teu milih basana sorangan, [[basa Jawa|Jawa]] (anu sabenerna ogé basa mayoritas dina waktu éta) tapi milih Basa Indonésia anu dumasar ti Basa Malayu anu diomongkeun di [[Riau]]. Kalawan milih Basa Malayu, para pajoang kamerdikaan ngahiji deui kawas dina masa Islam ngembang di Indonésia tapi harita kalawan tujuan persatuan sarta kabangsaan.

Basa Indonésia anu geus dipilih ieu saterusna distandardisasi deui ku maké tata basa, sarta kamus standar ogé diciptakeun. Hal ieu geus dipigawé dina jaman [[Pangjajahan Jepang]].

== Nyampurnakeun éjahan ==
Awalna Basa Indonésia ditulis maké aksara Latén-Romawi nurutan éjahan [[Walanda]], nepi ka taun [[1972]] nalika ''[[Ejaan Yang Disempurnakan]] (EYD)'' diwanohkeun. ngagunakeun EYD, éjahan dua basa nu sarungkun, nyaéta Basa Indonésia jeung Basa Malaysia, beuki distandarkeun.

Nu robah:
{| {{prettytable}}
!Indonésia<br /><small>(pra-1972)</small>!!Malaysia<br /><small>(pra-1972)</small>!!Ti taun 1972
|-
|tj
|ch
|c
|-
|dj
|j
|j
|-
|ch
|kh
|kh
|-
|nj
|ny
|ny
|-
|sj
|sh
|sy
|-
|j
|y
|y
|-
|oe*
|u
|u
|}
<small>'''Catetan''': Taun 1947 "oe" geus diganti ku "u".</small>

== Pangaruh kana perbendaharaan kecap ==

Aya opat périodeu penting tina kontak [[kabudayaan]] jeung dunya luar nu ninggalkeun tapakna kana perbendaharaan kecap Basa Indonésia.

=== [[Hindu]] (antara abad ka-6 nepi ka 15 M) ===
lolobana kecap asalna tina [[Sangsakerta]] [[Indo-Eropa]]. (Conto: [[pura]], [[kepala]], [[mantra]], [[cinta]], [[kaca]])

=== [[Islam]] (dimimitian ti abad ka-13 M) ===
Dina périodeu ieu dicokot loba kecap tina [[basa Arab]] jeung [[Pérsia]] (Conto: [[masjid]], [[kalbu]], [[kitab]], [[kursi]], [[doa]], [[khusus]], maaf, selamat)

=== [[Kolonial]] ===
Dina périodeu ieu aya sababaraha [[basa]] nu dicokot, di antarana ti [[Portugis]] (saperti contona, [[gereja]], [[sepatu]], [[sabun]], meja, jendela) dan [[Belanda]] (contoh: [[asbak]], [[kantor]], [[polisi]], kualitas)

[[Pasca]] [[kolonialisasi]] (kamerdékaan jeung saterusna) loba [[kecap]] nu dicokot tina [[basa Inggris]].  (Conto: [[konsumen]], [[isyu]]). Aya ogé [[Néo-Sangsakerta]] nyaéta [[néologisme]] nu didasarkeun kana [[basa Sangsakerta]], (conto: [[dasawarsa]], [[lokakarya]], [[tunasusila]])

Lian ti éta, [[basa Indonesia]] ogé nyerep perbendaharaan kecapna tina [[basa Tionghoa]] (conto: [[pisau]], [[tauge]], [[tahu]], [[loteng]], [[teko]], [[tauke]]).

Ciri-ciri séjén tina [[Basa Indonésia kontémporér]] nyaéta dipigunakeunnana [[akronim]] jeung [[singketan]].

== Klasifikasi ==
Indonésia kaasup anggota ti [[Basa Melayu-polinesia Wétan]] sub jumplukan ti [[basa Melayu-polinesia]] anu dina gilirananaa mangrupa cabang tina [[basa Austronesia]]. Nurutkeun loka ''[[Ethnologue]]'', basa Indonésia dumasar kana [[basa Malayu]] dialek Riau anu diomongkeun di wétan laut [[Sumatra]]

== Distribusi geografis ==
Basa Indonésia diomongkeun di sakumna Indonésia, sanajan leuwih réa dipaké di wewengkon dayeuh (kawas di Ibukota Jakarta di mana dipaké Basa Indonésia maké logat Jakarta).

Pamakéan basa di wewengkon biasana leuwih formal, sarta mindeng nyelap logat-logat sarta kecap-kecap di wewengkon basa Indonésia éta diomongkeun. Pikeun komunikasi jeung sasama jelema sawewengkon sakapeung [[basa wewengkon]] anu dipaké ti batan basa Indonésia.

=== Status resmi ===
Basa Indonésia nyaéta basa resmi [[Républik Indonésia]].

== Sada ==
Aya genep sora vokal murni: a, e, i, o, u, sarta [[schwa]] anu ogé ditulis dina hurup ``e``; tilu diftong (ai, au, oi). Fonem konsonatikna nyaéta p, b, t, d, k, g, c, j, h, ng, ny, m, n, s, w, l, sarta y. Lian ti éta aya ogé konsonan séjén anu ngan mecenghul dina kecap serapan, nyaéta: f, v, sy, z, sarta kh.

Ngéjah basa Indonésia sarua jeung ngéjah basa Italia. Contona, "t" diucapkan leuwih maju ti batan dina basa Inggris (sadana kira-kira antara hurup "t" jeung "th"). Hurup vokalna ogé jiga.

== Tata basa ==
Dibandingkeun kalawan basa-basa Éropa, basa Indonésia henteu réa ngagunakeun kecap [[génder|tata basa kalawan génderan]]. Contona kecap ganti kawas "manéhna" henteu sacara spesifik némbongkeun naha jelema anu disebut éta lalaki atawa awéwé. Hal anu sarua ogé kapanggih dina kecap kawas "adi" sarta "kabogoh" minangka contona. Pikeun nyepesifikasikeun hiji génder, hiji kecap sipat kudu ditambahkeun, "adi lalaki" minangka contona.

Aya ogé kecap anu genderan, kawas contona "putri" sarta "putra". Kecap-kecap kawas ieu biasana diserep ti basa séjén (dina kasus di luhur, kadua kecap éta diserep ti [[basa Sangsakerta]] ngaliwatan [[basa Jawa]] Kuna)

Pikeun ngarobah hiji kecap barang jadi wangun loba dipaké [[reduplikasi]], tapi ngan lamun jumlahna henteu diimplikasikeun dina konteks. Contona "sarébu urang" dipaké ti batan "sarébu jalma-jalma". Reduplikasi ogé miboga réa fungsi séjén, henteu kawates dina kecap barang.

Basa Indonésia ngagunakeun dua jenis kecap ganti jelema kahiji loba, nyaéta "kami" sarta "urang". "Kami" nyaéta kecap ganti eksklusif anu hartina henteu kaasup lawan ngomong, sedengkeun "urang" nyaéta kecap ganti inklusif anu hartina jumplukan jelema anu disebut kaasup lawan ngomongna.

Susunan kecap dasar nyaéta Jejer - Predikat - Objek (SPO), sanajan susunan kecap séjén ogé bisa waé. Kecap gawé henteu di[[infleksi|basa berinfleksikeun]] ka jelema atawa jumlah jejer sarta objek. Basa Indonésia ogé henteu mikawanoh basa (''tense''). Waktu dinyatakeun kalawan nambahan kecap katerangan waktu (kawas, "kamari" atawa "isukan"), atawa indikator séjén kawas "geus" atawa "tacan".

Kalawan tata basa anu cukup basajan, basa Indonésia miboga karuwetna sorangan, nyaéta dina pamakéan [[rarangkén]] anu meureun baris cukup ngabingungkeun pikeun jelema anu mimiti diajar basa Indonésia.

== Tempo ogé ==
* [[Paribasa Indonésia]]
* [[Daptar kecap serepan tina basa Arab dina basa Indonésia]]
* [[Daptar kecap serepan tina basa Portugis dina basa Indonésia]]
* [[Daptar kecap serepan tina basa Walanda dina basa Indonésia]] 
* [[Daptar kecap serepan tina basa Sangsakerta dina basa Indonésia]]
* [[Daptar kecap serepan tina basa Tionghoa dina basa Indonésia]]
* [[Daptar kecap serepan tina basa Inggris dina basa Indonésia]]
{{wiktionary}}

== Tata basa ==
Dibandingkeun jeung basa-basa Éropa, basa Indonésia teu loba maké kecap nu boga [[génder|tata basa jeung génder]]. Contona kecap ganti kawas "manéhna" teu sacara spesifik nunjukkeun naha jalma anu disebut éta lalaki atawa awéwé. Hal anu sarua ogé kapanggih dina kecap kawas "adi" sarta "kabogoh" minangka contona. Pikeun menspesifikasi hiji génder, hiji kecap sipat kudu ditambahkeun, "adi lalaki" minangka contona.

Aya ogé kecap anu boga génder, contona "putri" sarta "putra". Kecap-kecap kawas ieu biasana diserep ti basa lain (dina kasus di luhur, kadua kecap éta diserep ti [[basa Sansekerta]] ngaliwatan [[basa Jawa]] Kuna)

Pikeun ngarobah hiji kecap barang jadi 'wangun loba' dipaké [[réduplikasi]], tapi ngan lamun jumlahna teu diimplikasikan dina kontéks. Contona "sarébu jalma" dipaké ti batan "sarébu jalma-jalma". Réduplikasi ogé miboga loba fungsi lain, teu kawates dina kecap barang.

Basa Indonésia maké dua rupa kecap ganti jalma kahiji loba, nyaéta "kami" sarta "urang". "Kami" nyaéta kecap ganti éksklusif anu hartina teu kaasup lawan ngomong, sedengkeun "urang" nyaéta kecap ganti inklusif anu hartina kelompok jalma anu disebut kaasup lawan ngomongna.

Susunan kecap dasar nyaéta Jejer - Caritaan - Objek (SPO), sanajan bisa ogé susunan kecap lain. Kecap gawé teu di[[infleksi|basa berinfleksikeun]] ka jalma atawa jumlah jejer sarta objek. Basa Indonésia ogé teu mikawanoh (''tense''). Waktu dinyatakeun ku cara nambahan kecap katerangan waktu (conto, "kamari" atawa "isuk"), atawa indikator lain kawas "geus" atawa "tacan".

Kalawan tata basa anu cukup basajan basa Indonésia miboga kahéséna sorangan, nyaéta dina pamakéan [[rarangkén (Basa Indonésia)]] anu meureun bakal cukup ngabingungkeun pikeun jalma anu mimiti diajar basa Indonésia.

==Kamus Basa Arab Melayu Sunda==
[[File:Kamus kecil.pdf|''Kamus kecil'' (Kamus Basa Arab Basa Melayu Basa Sunda) by ʻUthmān ibn ʻAbdallāh ibn ʻAqīl ibn Yaḥyā al-ʻAlawī (1822-1914)]]

== Tumbu kaluar ==
* {{en}} [http://wikibooks.org/wiki/Indonesian Wikibooks - Belajar Bahasa Indonesia]
* {{id}} [http://kamus.net Kamus Online Indonesia-Inggris dan Inggris-Indonesia]
* {{id}} [http://www.sederet.com Kamus Online Indonesia-Inggris-Indonesia]
* {{id}} [http://indict.log.web.id Kamus Offline Indonesia-Inggris dan Inggris-Indonesia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130308154521/http://indict.log.web.id/ |date=2013-03-08 }}
* {{id}} [http://thesaurus.art.officelive.com/Documents/FlashThesaurus.html Bahasa Indonésia Flash Thesaurus] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100304164946/http://thesaurus.art.officelive.com/Documents/FlashThesaurus.html |date=2010-03-04 }}
* {{en}} [http://dicts.info/dictlist1.php?k1=47 Kamus Online Indonesia-Berbagai Bahasa dan Berbagai Bahasa-Indonesia]
* {{en}} [http://www.101languages.net/indonesian/ Learn Indonesian online] 
* [http://www.toggletext.com/ Indonésia Translator]
* [http://translate.google.com/#en|id  Google Indonésia Translator]
* [http://www.sederet.com/translate.php Indonésia Dictionary]

{{InterWiki|code=id}}

[[Kategori:Basa di Indonésia| ]]
[[Kategori:Basa Austronésia|Indonesia]]
[[Kategori:Indonésia]]

[[de:Malaiische Sprache#Geschichte]]