Témbongkeun sumber pikeun Platyhelminthes

{{Orphan|date=April 2017}}

{{Taxobox
| fossil_range = 
| name = Platyhelminthes
| image = Haeckel_Platodes.jpg
| image_width = 300px
| image_caption = Rupa jeung jenis Platyhelmintes numutkeun '''''Kunstformen der Natur''''' (1904)
| domain = [[Eukaryota]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = Platyhelminthes
| phylum_authority = 
| subdivision_ranks = Kelas
| subdivision = 
* [[Turbellaria]] ([[:wikispecies:Turbellaria|Turbellaria]])
* [[Trematoda]] ([[:wikispecies:Trematoda|Trematoda]])
* [[Cestoidea]] ([[:wikispecies:Cestoda|Cestoda]])
* [[Monogenea]] ([[:wikispecies:Monogenea|Monogenea]])
}}
'''Platyhelminthes''' (asal kecap ti [[basa Yunani]], ''platy ''hartina ''pipih atawa ipis, helminthes ''hartina ''[[cacing]]'') nyaéta filum ti karajaan Animalia (sato) nu struktur awakna geus leuwih sampurna ti batan Porifera jeung [[Coelenterata]].<ref>Untara, Wahyu. 2014. ''Kamus Sains''. Yogyakarta: IndonesiaTera</ref><ref name=":0">Aryulina, Dian. 2006. Biologi SMA dan MA untuk Kelas X. Jakarta: Penerbit Erlangga</ref><ref name=":1">Firmansyah, Rikky. 2007. ''Mudah dan Aktif Belajar Biologi''. Bandung:PT. Setia Purna Inves</ref>

== Ciri Awak ==
Platyhelminthes boga tilu lapisan sél (''triplobastik'') nyaéta éktoderm, mésoderm jeung éndoderm. Ahli biasana mikawanoh platyhelminthes dumasar kana ukuran, bentuk, struktur jeung pungsi [[awak]].<ref name=":0" />

=== Ukuran jeung Bentuk ===
Platyhelminthes boga ukuran anu rupa-rupa, ti mimiti nu ukurana mikroskopis nepi ka nu panjangna 20 m. Awak platyhelminthes simétri bilateral kalawan wangunna nu ipis. Di sakabéh [[sato]] simétri bilateral, platyhelminthes boga awak nu pangsederhanana.<ref name=":0" />

=== Struktur jeung Pungsi Awak ===
Platyhelminthes teu boga lolongkrang atawa rangka awak (selom) nepi ka disebut [[sato]] ''aselomata''. Sistem ''pencernaan'' ngawengku [[sungut]], [[faring]] jeung [[usus]] (teu boga [[anus]]). Usus nu boga cabang ka sakabéh awakna. Platyhemilnthes teu boga sistem sirkulasi getih. Platyhelminthes ogé teu boga sistem réspirasi jeung ékskrési. Sistem napasna ngaliwatan cara difusi ka sakabéh sél awakna. Prosés ieu bisa dilakukeun sabab dilantarankeun awakna anu pipih. Sistem ékskrési di kelompok platyhelmintes séjén boga pungsi pikeun ngajaga kadar cai dina awakna.<ref name=":0" />

=== Sistem Réproduksi ===
Sistem réproduksi platyhelminthes dilakukeun sacara aséksual jeung séksual. Filum ieu kaasup [[sato]] hérmaprodit, hartina dina hiji individu boga organ séksual [[jalu]] sarta organ séksual [[bikang]]. Réproduksi sacara aséksual biasana dilakukeun ngaliwatan cara fragméntasi. Sedengkeun réproduksi sacara séksual dilakukeun ngaliwatan ngahijina spérma jeung ovum.<ref name=":0" />

== Klasifikasi Platyhelminthes ==
Platyhelminthes kawengku ku tilu klasifikasi nyaéta ''Turbellaria, Trematoda ''jeung ''Cestoda''. Sakabéh klasifikasi baris ditataan saperti ieu di handap:

=== Turbellaria ===
[[File:Dugesia subtentaculata.jpg|left|thumb|''Dugesia subtentaculata ''conto kelas Turbellaria]]
Turbellaria nyaéta kelas ti filum platyhelminthes anu hirup nonparasit sarta lolobana hirup di [[laut]]. Turbellaria mibanda struktur awak ''silia ''(''[[rambut]] getar''). Silia dipaké pikeun alat gerak. Iwal maké silia, sato ieu gerak maké [[otot]] awakna anu sarupa siga gelombang. Conto [[sato]] turbellaria nyaéta ''Dugesia ''sp. atawa sakapeung disebut ogé [[planaria]]. [[Planaria]] boga struktur awak wangunna segitilu jeung boga bintik [[panon]] di bagéan hareup (''anterior''). Bintik [[panon]] ieu anu boga pungsi ngabédakeun kaayaan poék jeung caang.<ref name=":0" />

Pikeun sistem réproduksina, sacara aséksual jeung séksual. Sacara aséksual ngaliwatan cara fragméntasi (unggal sésa pameulahan awakna bakal jadi individu anyar nu utuh). Réproduksi séksualna ngaliwatan fértilisasi sacara silang antara dua individu. Sistem ''pencernaan'' ngawengku sungut, faring anu tuluy lanjut ka usus mangcabang-cabang nu disebut gastrovaskulér, sarta teu boga anus. Faring nongtot di sisi véntral jeung tungtungna balik deui ka [[sungut]]. Sistem ékskrési ngawengku sapasang saluran manjang sarta boga loba cabang nu disebut protonefridia nu tungtungna aya di liang/pori awakna anu disebut sél seuneu/''flame sél''.<ref name=":0" />

=== Trématoda (''cacing isap'') ===
[[File:Fasciola hepatica.JPG|thumb|''Fasciola hepatica ''anu geus gedé bagéan ti kelas Trématoda]]
Trématoda disebut ogé cacing isap ([[basa Sunda|bs. Sunda]], ''sedot'') sabab cacing ieu ngaboga alat ''penghisap''. Alat éta aya di sungut bagéan anterior awakna. Alat éta digunakeun pikeun napel ka awak indung inang. Ku kituna bisa disebut yén trématoda minangka [[sato]] parasit.<ref name=":1" />

Trématoda nu geus gedé biasana hirup di jero [[haté]], usus, [[paru-paru]], [[ginjal]] jeung ''pembuluh ''[[getih]] vertebrata. Trématoda aya sarta ngajaga hirupna di jero awak inangna ku cara ngalapisan awakna ku kutikula. Awakna teu boga silia. salah sahiji conto trématoda nyaéta [[cacing]] haté (''Fasciola hepatica''). [[Cacing]] ieu boga siklus hirup nu kompléks sabab kudu boga dua rupa inang, nyaéta inang utama jeung inang perantara. Siklus hirup cacing ieu ngawengku dua faseu nyaéta aséksual jeung séksual. Aséksual ku cara meulah awakna nalika masih jadi larva di jero awak inang perantara. Séksual nalika [[cacing]] geus gedé di jero awak inang utama.<ref name=":1" />

=== Céstoda (''[[cacing pita]]'') ===
[[File:Diphyl proglottidE.JPG|left|thumb|''Diphyl proglottide ''nyaéta ségmén-ségmén di [[cacing pita]].]]
Céstoda disebut ogé [[cacing pita]] sabab wangunna pipih tuluy manjang siga [[pita]]. Awakna nu diwangun ku sababaraha ségmén, unggal ségmén disebut ''prolotid''. Proglotid saliwat bisa katempo siga individu mandiri sabab boga kalengkepan organ sakumaha organismeu biasana. Ku kituna sistem ségméntasi di céstoda dingaranan ségméntasi ''strobilasi''. Di bagéan anterior aya skoleks (hulu) anu dilengkepan ku pangait (''rostelum'') jeung alat ''penghisap'' (''sucker''). [[Cacing pita]] sipatna hérmaprodit.<ref name=":2">Subadri. 2009. ''Biologi 1 Untuk SMA X''. Jakarta: CV. Usaha Makmur</ref>

Proglotid nu geus leuwih kolot biasana aya di pangtukangna jauh ti [[hulu]]. Cara daharna ngaliwatan nyokot ka inang ku cara ''absorbsi'' ngaliwatan sakabéh awakna.<ref name=":2" />

== Rujukan ==

[[Kategori:Parasit]]
[[Kategori:Animalia]]