Daur karbon

Diagram daur karbon. Angka hideung nunjukkeun jumlah karbon anu disimpen (milyar ton, "GtC" wancahan tina GigaTons of Carbon; gambar taun 2004). Angka bungur nunjukkeun jumlah karbon nu pindah ti hiji reservior ka nu lianna per taun. Sédimén dina ieu diagram henteu ngawengku ~70 juta GtC batu jeung kerogén karbonat.

Daur atawa siklus karbon nujul ka daur biogéokimia silih tukeurna karbon di antara biosfir, géosfir, hidrosfir, jeung atmosfir Bumi. Ieu daur biasana dianggap salaku opat sumber utama karbon. Reserviorna nyaéta atmosfir, biosfir darat (biasana ngawengku sistem cidarat jeung bahan organik teu hirup sarupaning karbon taneuh), jaladri (nu ngawengku karbon anorganik puyar jeung biota laut), sarta sédimén (ngawengku suluh fosil). Gerak karbon taunan, silih tukeur karbon antarreservoir, lumangsung alatan ayana rupa-rupa kajadian kimiawi, fisik, géologis, jeung biologis. 'Balong' karbon pangbadagna nu deukeut ka beungeut Bumi aya di sagara, najan nu di sagara jero mah hésé silih tukeurna jeung atmosfir.

Anggaran karbon sajagat (global carbon budget) hartina kasaimbangan silih tukeur (asup jeung kaluar) karbon antara reservoir-reservoir atawa antara hiji jalur siklus. Uji anggaran karbon hiji balong atawa reservoir bisa ngukur naha éta balong téh sumber atawa pamiceunan karbon dioksida.

Di atmosfir

Di atmosfir Bumi, karbon utamana aya dina wangun gas karbon dioksida (CO₂). Najan kadarna di atmosfir saeutik pisan (kira 0,04% dina molar), karbon boga pancén penting pikeun ngadukung kahirupan. Gas lianna di atmosfir nu ngandung karbon di antarana métana jeung klorofluorokarbon. Kandungan gas rumah kaca nu beuki nérékél dina jangka sababaraha dékadeu, sacara téoritis milu nyumbang ka jagat nyongkab.

Karbon diala ti atmosfir maké sababaraha cara:

• Mun panonpoé moncorong, tutuwuhan ngayakeun fotosintésis pikeun ngarobah karbon dioksida jadi karbohidrat, sakaligus ngaleupaskeun oksigén.
• Dina beungeut sagara nepi ka kutub, cilaut leuwih tiis sahingga leuwih loba ngandung asam karbonat (CO₂ leuwih gampang leyur).

Rujukan

Bacaan salajengna

• Appenzeller, Tim (2004). "The case of the missing carbon". National Geographic Magazine. http://magma.nationalgeographic.com/ngm/0402/feature5/index.html.  Archived 2006-09-07 di Wayback Machine - article about the missing carbon sink
• Bolin, Bert; Degens, E. T.; Kempe, S.; Ketner, P. (1979). The global carbon cycle. Chichester ; New York: Published on behalf of the Scientific Committee on Problems of the Environment (SCOPE) of the International Council of Scientific Unions (ICSU) by Wiley. ISBN 0471997102. Diakses tanggal 2007-10-07.  Archived 2002-10-28 di Wayback Machine
• Houghton, R. A. (2005). "The contemporary carbon cycle". Di William H Schlesinger (editor). Biogeochemistry. Amsterdam: Elsevier Science. pp. 473–513. ISBN 0080446426. 
• Janzen, H. H. (2004). "Carbon cycling in earth systems—a soil science perspective". Agriculture, ecosystems and environment 104 (3): 399-417. doi:10.1016/j.agee.2004.01.040. ISSN 0167-8809. 

Tumbu kaluar

• Carbon Cycle Science Program Archived 2004-06-02 di Wayback Machine
• NOAA's Carbon Cycle Greenhouse Gases Group
• Global Carbon Project - initiative of the Earth System Science Partnership
• UNEP - The present carbon cycle - Climate Change Archived 2008-09-15 di Wayback Machine - kadar jeung aliran karbon

Artikel ieu mangrupa taratas, perlu disampurnakeun. Upami sadérék uninga langkung paos perkawis ieu, dihaturan kanggo ngalengkepan.