Lompat ke isi

Mahkota Binokasih Sanghyang Paké

Ti Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas


Makuta Binokasih di musieum Prabu Geusan Ulun anu aya pas di gigireun / sabeulahna Pandopo Kabupatén Sumedang.

Binokasih Sanghyang Paké nyaéta mahkota nu asalna ti Karajaan Sunda nu kiwari disimpen di muséum Prabu Geusan Ulun, Sumedang. Replika (tiruan) mahkota ieu aya di muséum Sri Baduga, Bandung.[1][2]

Sajarah

[édit | édit sumber]

Nurutkeun sumber tungturunan, mahkota ieu dijieun ku prakarsa Sanghyang Bunisora Suradipati, raja Galuh (1357-1371), jeung dijieun keur kapentingan diistrénanna Prabu Niskala Wastukancana salaku raja Galuh (1371-1475). Mahkota ieu digunakeun ku raja-raja Sunda salajéngna dina upacara istrénan raja anyar jeung jadi banda pusaka karajaan nepi ka karajaan Sunda runtag.[2]
Dina mangsa puseur dayeuh karajaan Sunda di Pakuan Pajajaran diserbu jeung direbut ku pasukan Banten (1579), mahkota ieu bisa disalametkeun ku pangageung karajaan Sunda nu lolos, nyaéta Sayang Hawu, Terong Péot jeung Kondang Hapa. Mahkota ieu dibawa ka Sumedanglarang jeung dipasrahkeun ka Prabu pikeun Ulun kalawan harepan bisa ngagantikeun jeung neraskeun ayana jeung kadigjayaan karajaan Sunda.[2]
Ti dinya mahkota ieu jadi banda pusaka raja Sumedanglarang jeung salajéngna bupati Sumedang. Ti mangsa pamaréntahan Bupati Pangeran Suria Kusuma Adinata (1937-1946) mahkota éta dipaké keur hiasan sirah pangantén kulawarga bupati Sumedang.[2]

Babagéan Mahkota

[édit | édit sumber]

Mahkota ieu dijieun tina emas nu bagéan jerona dilapis ku kaén buludru. Wangunna nirukeun mahkota (wayang golék) Batara Indra. Bagéan utama mahkota nu disebut “kuluk” bentukna silindrik bagéan éta nutupan mastaka nepi ka tarang. Puncak kuluk dihias ku kuncup kembang taraté. Bagian luhurna dihias ku motif tumpal jeung suluran sarta tumpal daun, sedengkeun bagéan handapna dihias ku motif suluran daun jeung kembang.[2]
Bagéan hareupna nu dingaranan turidha (Jamang Sada Sélér) ngabentuk kelompok kembang jeung dihias ku permata warna héjo. Diluhureun turidha aya dua siki jamang ngabentuk mahkota kembang. Di kénca jeung katuhu kuluk aya ron, mangrupa hiasan tumpal susun tilu. salah sahiji hiasanna ngabentuk lauk jeung tungtung tukangna ngajumbai siki bonténg. Di tukangeun ron aya hiasan ngabentuk saperti jangjang susun tilu anu disebut Sumping Prabu Ngayun. Di bagéan tukang kuluk dihias jungkat penatas, bentukna lambar-lambar daun jeung garuda mungkur.[2]

Catetan

[édit | édit sumber]
  1. Iskandar, Yoseph.1997.Sejarah Jawa Barat (Yuganing Rajakawasa).Bandung:Geger Sunten.
  2. a b c d e f Rosidi, Ajip.2000.Ensiklopedi Sunda: Alam, Manusia, dan Budaya, Termasuk Budaya Cirebon dan Betawi.Bandung:Pustaka Jaya.