Aksara Kawi

Ti Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas
Kawi
Tipeu: Abugida
Basa: Indonesia
Mangsa: abad ka-8–abad ka-16
Sistim Tulis indung: Alfabet Proto-Kanaan
Sistim tulis sawargi: Bali
Batak
Baybayin
Buhid
Hanunó'o
Lontara
Sunda Kuna
Rencong
Rejang
Tagbanwa

Keping Tembaga Laguna, hiji tulisan jeung aksara Kawi ti Filipina taun 900 M.

Kawi (ogé dipikawanoh kalayan ngaran Kavi) nyaéta ngaran pikeun sistem penulisan atawa aksara anu asalna ti Jawa sarta dipaké di kira-kira Semenanjung Malaya dina sagala rupa prasasti sarta tulisan ti abad ka-8 nepi ka kira-kira taun1500 M.[1] Kawi ogé mangrupa ngaran ti basa, nyaéta Basa Kawi anu dipaké dina prasasti sarta tulisan kasebut di luhur, tapi leuwih umum disebut minangka Basa Jawa Kuna.

Butuan Ivory Seal
"Butuan Ivory Seal" (Gambar sebelah kiri adalah cap atau segel; gambar sebelah kanan menunjukkan bagaimana hasil dari cap tersebut.) Tertulis dalam Bahasa Kawi "Butban". Tiga huruf gaya segel persegi empat itu adalah huruf BA, TA dan NA; lengkungan disebelah kiri dibawah BA adalah /u/ diakritik vokal, yang merobah sukukata tersebut menjadi BU; Huruf kecil berbentuk hati dibawah TA adalah bentuk subscript conjunct dari BA untuk membuang vokal /a/ dari TA; lengkungan badag di luhur katuhu nyaéta wirama dina basa Kawi, anu némbongkeun yén vokal /a/ dina sukukata NA henteu dibunyikan. Katilu hurup kasebut sacara babarengan berbunyi "[Bu][Tba][N-]. Dina aksara Bali sarta Jawa, anu mangrupa turunan ti basa Kawi, kecap dieja dina pola anu sarua, ngagunakeun diakritik /u/, conjunct form pikeun B, sarta wirama.

Aliran sastra anu ditulis jeung aksara ieu disebut Kakawin.

Aksara Kawi asalna ti "Aksara Pallawa" nurutkeun para ahli Studi Asia Tenggara kawas Géorge Coedes[rujukan?] sarta D. G. E. Hall[rujukan?] minangka dasar ti sawatara sistem penulisan atawa aksara di Asia Tenggara.

Tulisan beraksara Kawi pangmimitina dipikanyaho asalna ti jaman Karajaan Singasari di Jawa. Sedengkeun anu leuwih kakara kapanggih dina mangsa Karajaan Majapahit, ogé di pulo Jawa sarta Bali, Kalimantan sarta Sumatra.

Hurup Kawi kaasup jenis abugida, anu hartina hurup-hurup dibaca kalayan vokal anu ngapingna. Tanda diakritik dipaké pikeun ngalapalkeun vokal sarta ngawakilan konsonan murni, atawa ngawakilan vokal-vokal séjén.

Dokumén kaceluk anu ditulis dina hurup Kawi nyaéta prasasti Keping Tembaga Laguna (Laguna Copperplate Inscription), anu kapanggih 1989[2] di Laguna de Bay, di metropléks Manila, Filipina.

Prasasti ieu ditulis dina 822 taunSaka atawa sarimbag jeung tanggal 10 Méi 900 M[3], sarta ditulis dina Basa Malayu Kuna sarta ngandung loba kecap injeuman / serepan ti basa Sangsakerta sarta sawatara ti elemen perbendaharaan kecap non-melayu anu asalna cangcaya antaralain ti Basa Jawa Kuna atawa ti Tagalog Kuna[4]. Dokumén ieu, sajaba pamanggih séjén ahir-ahir ieu di nagara kasebut kawas Golden Tara ti Butuan sarta tembikar sarta artefak perhiasan emas ti abad ka-14 anu kapanggih di Cebu, mangrupa hal anu pohara penting dina usaha ngarévisi sajarah kuna Filipina (900–1521).

Catetan suku[édit | édit sumber]

  1. De Casparis, J. G. Indonesian Palaeography : A History of Writing in Indonésia from the beginnings to c. AD 1500, Leiden/Koln, 1975
  2. "Expert on past dies; 82". Philippine Daily Inquirer. 2008-10-21. http://newsinfo.inquirer.net/breakingnews/nation/view/20081021-167699/Expert-on-past-dies-82. Diakses pada 2008-11-17 
  3. Laguna Copperplate Inscription - Article in English Archived 2008-02-05 di Wayback Machine
  4. Postma, Antoon. (1992). The Laguna Copper-Plate Inscription: Text and Commentary. Philippine Studies vol. 40, no. 2:183-203

Tumbu luar[édit | édit sumber]

Tiongson J. F., (2008). Laguna copperplate inscription: a new interpretation using éarly tagalog dictionaries. Bayang Pinagpala. Retrieved September 10, 2008, from http://www.bayangpinagpala.org/ Archived 2012-09-29 di Wayback Machine

Tempo ogé[édit | édit sumber]