Hidrokarbon

Ti Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas

Dina widang kimia, hidrokarbon hartina sanyawa kimia naon baé nu diwangun ku ukur karbon (C) jeung hidrogén (H); karbon salaku tulang tonggong jeung hidrogén nu kabareungkeut na tulang tonggong éta (istilah ieu mindeng dipaké salaku sebutan pikeun hidrokarbon alifatik).

Pikeun conto, métana (gas alam) mangrupa hidrokarbon nu diwangun ku hiji atom karbon jeung opat hidrogén: CH4. Étana mangrupa hidrokarbon (leuwih spésifikna, alkana) nu diwangun ku dua atom karbon nu kabeungkeut ku beungkeut tunggal, nu masing-masing ngabeungkeut tilu atom hidrogén: C2H6. Propana diwangun ku tilu atom C (C3H8), jeung saterusna (CnH2·n+2).

Dasarna aya tilu tipe hidrokarbon:

  1. hidrokarbon aromatik, nu mibanda sahanteuna hiji cingcin aromatik
  2. hidrokarbon jenuh, disebut alkana, nu teu mibanda beungkeut ganda, rangkep tilu, atawa aromatik
  3. hidrokarbon teu jenuh, nu sahanteuna mibanda hiji beungket ganda atawa rangkep tilu antara atom-atom karbonna, nu kabagi deui jadi:

Jumlah atom hidrogén na hidrokarbon bisa diitung dumasar jumlah karbonna:

  • Alkana: CnH2n+2
  • Alkéna: CnH2n (mun boga hiji beungkeut ganda)
  • Alkuna: CnH2n-2 (mun boga hiji beungket rangkep tilu)

Tiap hidrokarbon ieu kudu nedunan aturan 4-hidrogén nu nétélakeun yén sadaya atom karbon kudu ngabeungkeut atom hidrogén saloba-lobana (watesna opat). Catetan: beungkeut tambahan ngaleungitkeun dua atom hidrogén sarta ngan hidrokarbon jenuh nu bias meungkeut opat. Hal ieu alatan posisi opat éléktronna nu unik.

Hidrokarbon nu dihasilkeun tina cairan géologis disebut minyak bumi (petroleum, hartina "minyak batu") atawa minyak mineral, sedengkeun hidrokarbon gas géologis katelahna gas alam. Dua sumber éta penting pisan salaku bahan baku produksi bahan bakar jeung bahan kimia organik, nu diulik dina géologi minyak bumi.

Hidrokarbon mibanda ajén ékonomi nu penting pisan ku sabab dihasilkeun tina bahan bakar fosil (batubara,minyak bumi, gas alam, jsb.) jeung bahan bakar hayati, nu salajengna ngahasilkeun plastik, lilin, pangleyur, jeung minyak. Dina polusi pakotaan, komponén-komponén ieu—bareng jeung NOx jeung cahya srangéngé—nyumbang kana formasi ozon troposfir.

Tumbu kaluar[édit | édit sumber]