Paleolitikum

Ti Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas
Titinggalan jaman paleolitikum

Paléolitikum nyaéta période jaman antara taun 50.000 SM – 10.000 SM.[1] Dina jaman ieu, manusa hirup sacara nomaden dina kumpulan leutik pikeun néangan kadaharan.[1] Maranéhanana moro sato, néwak lauk sarta nyokot hasil leuweung minangka kadaharan.[1] Maranéhanana tacan bisa tatanén.[1] Maranéhanana ngagunakeun batu, kai sarta tulang sato pikeun nyieun parabot moro.[1] Maranéhanana nyieun pakéan tina kulit sato nu ditéwak ku maranéhanana.[1] Sajaba ti éta, maranéhanana geus bisa ngagunakeun seuneu pikeun masak, memanaskan awak sarta ngusir sato.[1] Titilar jaman paléolitikum sawatara hasil kabudayaan tina jaman paléolitikum, di antarana ny aéta kapak genggam, kapak perimbas, monofacial,alat-alat serpih, chopper, sarta sawatara jenis kapak anu geus dipigawé kadua sisina.[2] Pakakas-pakakas ieu henteu bisa digolongkeun kana kabudayaan batu tepas atawa golongan flake.[2] Pakakas-pakakas ieu dipigawé sacara basajan sarta masih pohara garihal.[2] Komo, henteu jarang anu ngan mangrupa pecahan batu.[2] Chopper mindeng disebut minangka kapak penetak atawa pecahan tina batu anu seukeut.[2] Hasil kabudayaan ieu loba kapanggih di wewengkon Indonésia, utamana di Sangiran (Jawa Tengah) sarta Cebbenge (Sulawesi Kidul).[2] Flake mibanda fungsi anu badag,terutama pikeun mesék cangkang hui sarta kulit sato.[2]

Ninggali kaayaan manusa pangheubeulna atawa baheula pisan. Maranéhana ditaranjang, euweuh seuneu, euweuh imah, euweuh parabot jeung pakarang atawa pakakas, euweuh basa, maranéhna ngan ngagunakeun leungeun jeung akal maranéhna pikeun manggihan dahareun jeung ngajaga diri tina sato sabudeureun. Euweuh manusa liar anu hirup kawas manusa awal ieu, manusa awal ieu ngamimitian kabéhna euweuh budaya. Maranéhanana kudu meunang éta ngaliwatan usaha sorangan. Pakakas jeung pakarang mimiti manusa nyaéta sagala rupa nu aya dina leungeunna, tangkal bisa jadi tumbak, iteuk kai badag bisa dipaké nakol atawa ngababuk, batu asal dicokot bisa jadi pélor lamun dialungkeun atawa dipaké keur palu pikeun muka kacang jeung ngancurkeun tulang taléng anu badag. Antukna, manusa manggihan yén parabot dijieun bisa dipaké leuwih hadé tinimbang parabot teu boga bentuk, tuluy manusa mimiti bisa nyieun kampak batu, péso, mata tumbak, parabot bor, jeung sajabana. Objék atawa pakakas nanu ku maranéhna dijieun ieu disebut paléliths.sarta periode nalika ieu. Obyék anu diciptakeun ku kituna katelah Jaman Paléolitik atanapi Jaman Batu Kuna. Jaman Batu Kuno ieu sigana dimimitian dina tahap interglasial katilu jeung sigana lumangsung leuwih ti saratus rébu taun.[3]

Teu butuh kaahlian pikeun nyumbing seuneu sapanjang hiji sisi atawa dua sisi batu, nepi ka batu simetris. Tapi prakték dijieun sampurna, sarta Jaman Paléolitik paling nempo kamajuan signifikan dina nyieun pakakas, teu ukur parabot batu, tapi ogé parabot tina tulang, gading mammoth, sarta tanduk mencek kutub. Jinis-jinis alat, diadaptasi pikeun panggunaan khususna, diproduksi sacara bertahap. Satuluyna tina parabot anu geus disebutkeun, manggihan awi, wedges, ragaji, bor, pahat, mata tumbak, komo parabot rapih kawas gagang tumbak.Tulang jeung kai ogé dipaké salaku gagang jeung pakakas pakarang sangkan pakarang jeung pakakas bisa dipaké. salaku pakarang, dipaké leuwih éféktif.[3]

Manusa paléolitik diajar nyieun seuneu. Aya pakiraan maranéhna ngagosok sapotong pirit beusi maké batu, tuluy nyisir punceratan suneu anu murag kana tumpukan daun garing atawa lukut garing.Sababaraha manusa liar masih ngalakukeun ieu, sanaos langkung sering aranjeunna ngadamel seuneu ku cara ngagosokeun dua wilah kai babarengan. Pamnaggihan seuneu ngamungkinkeun manusa pikeun masak kadaharan tibatan ngadahar atah, ogé ngagunakeun seuneu pikeun ngahaseup daging ngarah bisa disimpen lila atawa awét. Satuluyna, pamakéan seuneu ngamungkinkeun manusa pikeun ngaduruk kana karajinan jeung ngalémbéréh logam, tapi éta teu lumangsung dina jaman Paleolitik.[3]

Rujukan[édit | édit sumber]

  1. a b c d e f g (id)zaman batu tua[tumbu nonaktif] (diaksés tanggal 18 November 2011)
  2. a b c d e f g (id)jaman-jaman pra-sejarah[tumbu nonaktif] (diaksés tanggal 18 November 2011)
  3. a b c Webster, Hutton (2021). World History: Sejarah Dunia Lengkap. Yogyakarta: IndoLiterasi. ISBN 978-602-0869-90-2.