Cilamaya

Walungan Cilamaya nyaéta walungan nu panjangna kira-kira 97 km di propinsi Jawa Barat ngawengku Kabupatén Karawang, Kabupatén Subang, jeung Kabupatén Purwakarta^[1]. Walungan Cilamaya aya di belah wétan Karawang nu mangrupa wates kecamatan Karawang jeung Kabupatén Subang. Daérah wétan walungan cilamaya kaasup kana wewengkon Kabupatén Subang, anapon daérah kulon sungai cilamaya mangrupa bagéan ti wewengkon Kabupatén Karawang^[2]. Walungan Cilamaya ngalir ti kidul ka kalér jeung huluna di Gunung Sunda atawa Gunung Tangkuban Parahu sarta dialirkeun ka Laut Jawa. Mata air ieu walungan aya di Curug Cilamaya, Désa Parakaneuri, Kiarapedes, Kabupatén Purwakarta.

Géografis jeung Kaayaan Alam

Wewengkon Kacamatan Cilamaya Wétan kaasup kana dataran rendah, ngabogaan lamping kurang leuwih 5 nepi ka 10 derajat^[3]. Kaayaan Alam Kacamatan Cilamaya Wétan mangrupa wewengkon anu masih kénéh rawan banjir nalika usum hujan jeung halodo nalika usum halodo. Daerah Aliran Sungai Cilamaya (DAS) legana 390,01 km2 ngawengku kabupatén Karawang, Purwakarta, Subang jeung sabagian wewengkon Kabupatén Bandung. Bagian hulu walungan ayana di wates propinsi Subang jeung Purwakarta, sarta muara walungan ayana di deukeut Cilamaya Wétan di propinsi Karawang. Anak sungai panggedéna di antarana walungan Ciwaru, walungan Cilandak, walungan Cihuni, walungan Cikeruh, walungan Cijengkol, walungan Cihalang, walungan Cijalu, jeung walungan Cilemper. Kaayaan Walungan Cilamaya ayeuna kacida kotorna sarta dianggap salah sahiji kajahatan lingkungan^[4]. Walungan Cilamaya mindeng hideung, buih jeung bau, utamana dina usum halodo. Ku polusi ieu, para peternak sareng patani di sapanjang Walungan Cimalaya sesah milarian sumber cai. Pencemaran lingkungan di sabudeureun walungan Cilamaya ogé beuki mangaruhan kana kahirupan masarakat. Masarakat curiga yén sababaraha industri sapanjang walungan ieu ngaluarkeun runtah industri ka walungan tanpa idin. Penanganan dugaan pencemaran lingkungan dihambat ku wewenang anu kawates sarta ayana wates administratif anu teu ngidinan harmonisasi penanganan pencemaran lingkungan^[5].

Ruwatan

Seniman anu jadi anggota Teater Jero ngalaksanakeun prosesi Tradisi Ruwatan Walungan Cilamaya di Bendungan Barugbug, Jatisari, Karawang, Jawa Barat. Kagiatan ieu diayakeun ku Forum Daerah Walungan Cilamaya Berbunga (Fordas) minangka wujud rasa sukur jeung berkah anu dipaparinkeun ku Gusti Alloh kana cai anu ngalir ti walungan Cilamaya ngaliwatan Kabupaten Purwakarta, Subang jeung Karawang pikeun kahirupan masarakat^[6].

Transportasi

Saméméhna aya jalur karéta api Cikampek-Cilamaya anu nyambungkeun Stasion Cikampek jeung Stasion Cilamaya. Jalur ieu mangrupa jalur trem uap, tapi ti saprak 1970 jalur ieu dinonaktipkeun ku PT. KAI. Ayeuna aya angkutan ka Cilamaya kalebet jalur Cilamaya-Cikampek jeung Ciasem-Cilamaya (via Blanakan), jeung titik akhir di pasar Cilamaya^[7].

Kabudayaan

Watak Duryodana dina wayang kulit Cirebon gaya Cilamaya karya Ki Ardi, diciptakeun deui ku Ki Enang Sutria sarta didamel deui ku Arie Nugraha. Nurutkeun peta kabudayaan propinsi Jawa Barat taun 2011, wewengkon Cilamaya (Cilamaya Wetan jeung Cilamaya Kulon) mangrupa wewengkon budaya jeung linguistik Cirebon, ku kituna kosa kecap basa Cirebon gampang kapanggih di wewengkon ieu. Salian ti sasaruaan basa daerah anu digunakeun, kasenian di ieu wewengkon ogé aya sasaruaan jeung anu aya di wewengkon Cirebon, saperti kasenian wayang kulit. Kasenian wayang kulit di ieu wewengkon mangrupa bagéan tina sumebarna kasenian wayang kulit anu mangrupa ragam has wayang kulit Cirebon. Di Cilamaya Kulon ogé aya warisan budaya anu mangrupa makam Bupati Karawang^[8].

Référési

[1] . https://www.jpnn.com/news/sungai-cilamaya-menghitam-dan-berbau-muslim-hafidz-gubernur-jabar-tidak-serius

[2] . https://download.garuda.kemdikbud.go.id/article.php?article=1621021&val=11259&title=The%20Karawang%20Dutch%20Indies%20Waterworks%20in%20The%20Agriculture%20Context%20BANGUNAN-BANGUNAN%20AIR%20MASA%20HINDIA%20BELANDA%20DI%20WILAYAH%20KARAWANG%20DALAM%20KONTEKS%20PERTANIAN%20PADI.

[3] . https://www.karawangkab.go.id/sites/default/files/pdf/Cilamaya%20Wetan.pdf.

[4] rmolnetwork. "Kejahatan Lingkungan, DPRD Jabar Desak Pabrik Pencemar Sungai Cilamaya Ditindak Tegas". RMOLJABAR (dalam Indonesian). Diakses tanggal 2024-03-30.

[5] . https://p2k.stekom.ac.id/ensiklopedia/Ci_Lamaya

[6] . https://jabar.antaranews.com/foto/315173/tradisi-ruwatan-sungai-cilamaya-di-karawang

[7] . https://p2k.stekom.ac.id/ensiklopedia/Cilamaya_Wetan,_Karawang

[8] . https://p2k.stekom.ac.id/ensiklopedia/Cilamaya_Kulon,_Karawang

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]