Urang Kung
!Kung atawa Kung mangrupikeun nami pikeun kelompok San pribumi anu cicing di Gurun Kalahari di Namibia, Botswana, sareng Angola.[1] Aranjeunna kagolong kana sakelompok jalma anu parantos cicing di daérah éta rébuan taun salaku tukang moro sareng nyarios make basa !Kung. Diet pokokna nyaéta kacang-kacangan anu namina mongongo (Schinziophyton sharpenanenii) anu tumuh sacara musiman dina jumlah seueur.
Kira-kira taun 1950an, Salah sahiji sumber nyatakeun yén jalma !Kung diwangun ku salapan belas ingon-ingon sareng unggal ingon-ingonna ngagaduhan anggotana ti 8 dugi ka 42 jalma anu nyicingan daérah 250 dugi ka 650 km persegi (disebut ogé n!ore). Ayeuna, dina sababaraha dasawarsa ka tukang masarakat !Kung parantos ngamimitian ngarobih cara hirupna ku cara bertani sareng hirup dina hiji tempat.[2]
Lampah umum
[édit | édit sumber]karabat
[édit | édit sumber]Panyatur dialék basa !Kung di daérah nu namina Nyae Nyae nyebatkeun ka sasama panyaturna ku istilah jù/wãsi, anu ngagaduhan hartos jù = jalma, wã = alus, jujur, tulus, beresih, henteu bahaya sareng si mangrupikeun istilah pikeun tungtung jamak. Seringna nganjam nu diayakeun antara baraya di daérah Nyae Nyae nyiptakeun kaakraban pribadi antara kelompok sareng anggotana, anu jumlahna kirang langkung sarébu jalma dilebet daérah éta, sahingga ngajantenkeun aranjeunna silih nya'ah (jù/ wãsi). Istilah anu sabalikna pikeun jù/ wãsi nyaéta jù/ dole, anu ngagaduhan hartos, dole = goréng, asing, sareng ngabahayakeun. Istilah éta, numutkeun kana aranjeunna, lumaku pikeun sadaya jalma bule, jalma hideung Bantu, sareng termasuk ogé ka jalma-jalma !Kung anu nyarios basa nu sami tapi mangrupa anggota kelompok anu jauh tanpa aya hubungan karabat.[3]
Kahirupan sosial
[édit | édit sumber]Wilayah rorompok jalma-jalma !Kung dicicingan kalayan bébas sanaos masing-masing grup !Kung ngagaduhan n!ore (wilayah) nyalira. Nanging urang luar anu henteu aya hubunganana sareng nu gaduh n!ore naha éta hubungan getih atanapi perkawinan moal dipasihan ijin lebet kana daérahna.[4] Masalah anu sering disanghareupan nyaéta kakirangan sumber cai di Gurun Kalahari sareng perkiraan hujan anu teu tiasa diramalkeun ti taun ka taun, sahingga ngamungkinkeun jalma-jalma !Kung ngabagi sumber cai sareng tatangga na, jeung kusabab masing-masing grup !Kung kedah nyéépkeun seueur waktosna di caket sumber cai.[5] Dina sababaraha kasus sapertos moro, saha waé anu moro sasatoan di n!ore tatangga anu diliwatan ku aranjeunna, kedah masihan sabagian daging anu diburu salaku hadiah nalika aranjeunna pendakan sareng anggota kawanan anu ngagaduhan n!ore éta.[3]
Kapercayaan
[édit | édit sumber]Salila ngalaksanakeun ritual moro, para lalaki !Kung ngungkulan kahariwangna ku mariksa cakram anu numutkeun kana jalma-jalma !Kung tiasa ngaramalkeun arah mana nu paling ngajangjikeun, sareng sasatoan naon anu aranjeunna tiasa mendakan dinten éta. Cakram mangrupikeun alat anu didamel tina kulit antelop ipis, diwangun ku lima atanapi genep lingkaran anu diaméterna lima dugi ka dalapan séntiméter kalayan permukaan luhur sareng handap anu bénten sareng gaduh nami nyalira. Unggal lalaki !Kung kudu ngagaduhan hiji set cakram sapertos kitu.[6]
Cara ngalakukeun nyaéta nempatkeun cakram dina dampal panangan kénca ku cakram anu panggedéna disimpen di luhur, teras kanu bogana dikocok tuluy niup sareng ngucapkeun mantra-mantra. Léngkah nu terakhir nyaéta malédog cakram kana salembar lawon anu sumebar dina taneuh. Ku peramalna maca sareng napsirkeun pola cakram numutkeun fitur anu dipendakan sapertos, naha éta tumpang tindih atanapi henteu, sareng cakram anu darat nangtung atanapi tibalik. Upami cakram hiji dugi ka opat aya dina posisi tibalik, éta hartosna moro sato sigana bakal ngahasilkeun hasil anu ageung.[6]
Rujukan
[édit | édit sumber]- ↑ Diamond 2017, p. 340.
- ↑ Diamond 2017, p. 227.
- ↑ a b Diamond 2017, p. 57.
- ↑ Diamond 2017, p. 52.
- ↑ Diamond 2017, p. 51.
- ↑ a b Diamond 2017, p. 443.
Bacaan salajeungna
[édit | édit sumber]- Katz, Richard: Boiling Energy, Community Healing among the Kalahari Kung (1982). Cambridge (Mass.): Harvard University Press.
- Lee, Richard B.: Subsistence Ecology of ǃKung Bushmen (1965), PhD Dissertation, University of California, Berkeley.
- Lee, Richard B.: The ǃKung San: Men, Women and Work in a Foraging Society (1979), Cambridge i Nova York: Cambridge University Press. (Chapter 9 available here)
- Lee, Richard B.: Politics, sexual and non-sexual, in an egalitarian society (1982). In E. Leacock & R. B. Lee (Eds.), Politics and History in Band Societies (pp. 37–59). New York: Cambridge University Press.
- Lee, Richard B.: Art, science, or politics? The crisis in hunter-gatherer studies (March 1992). American Anthropologist 94(1), 31–54.
- Lee, Richard B.: The Dobe Juǀʼhoansi (2003), 3rd ed., Thomson Learning/Wadsworth.
- Sahlins, Marshall: «The Original Affluent Society»
- Shostak, Marjorie: Nisa The Life and Words of a ǃKung Woman, (2006 special edition) Boston: Harvard University Press.
- Thomas, Elizabeth Marshall: The Old Way, A Story of the First People (2006), New York: Farrar Straus Giroux.
Tumbu kaluar
[édit | édit sumber]- (en) Profil Masyarakat
Pustaka
[édit | édit sumber]- Diamond, Jared (2017). The World Until Yesterday. Kepustakaan Populer Gramedia. ISBN 9786024241926.