Padudan

Padudan nyaéta hiji pakakas pikeun udud daun bako, wanguna lonyod kawas endog gedéna sakeupeul di luhurna molongo tur ngalogak paranti neundeun bako seungeuteun, dikantét ku paranti ngenyot haseupna wanguna nirus/beuki leutik jeung ipis kana palebah tungtung pangenyotna.

Pedaran[édit | édit sumber]

Padudan ilaharna dijieun tina kai sanajan aya ogé anu dijieun tina logam jeung keramik, baheula mah hiji kabanggaan di mana udud maké padudan jieunan luar nagara kaasup kana gaya/ngalégég^[1], baheulamah anu resep udud maké padudan téh aki-aki atawa kaitung geus kolot umurna, tapi kiwari barudak ngora ogé aya anu resep maké padudan sanajan henteu remen katempo, maranéhna mibanda hiji kumpulan anu sarua mikaresep kana padudan paparagieun ngadu bako jeung silih tukeur pangalaman.^[2].

Padudan anu nyebar di Nusantara ieu mimitina dibawa ku pada sodagar luar nagara anu ngadon balantik/daragang jeung sodagar bangsa urang sok sanaja heneuweuh nu bisa ngajentrékeun ogé ngeunaan padudan ieu mangrupa salah sahiji barang anu didagangkeun^[3]

Mangkok padudan / paranti nyeungeut bako, bisa dicoplokeun papisah jeung pangenyotna, sangkan gampang mangsa rek méré sihan ^[4], Henteu kawas udud surutu anu tinggal nyeungeut, udud maké padudan, saméméhna kudu disayagikeun heula ti mimiti bako, asbak, padudan, tur panékér pikeun nyeungeutna^[5].

Sajarah[édit | édit sumber]

Baheulamah padudan mangrupa hiji barang anu kawilang istiméwa teu loba anu mibanda padudan, dipibanda ku masarakat anu mibanda kadudukan luhur atawa inohong saperti: Pelukis kasohor Affandi; inohong pulitik Amir Sjarifoeddin jeung anu liana. Padudan geus dipiwanoh di Eropa ti taun 1500 atawa abad ka 17 kénéh, padudan leuwih sohor deui ku alatan dipaké dina hiji pintonan artis Sherlock Holmes dina pilem fiksi jeung pilem Popeye The Sailor Man ^[5].

Bako pikeun padudan[édit | édit sumber]

Bako anu dipaké pikeun padudan mah ulah sagawayah anu alusmah ku bako murni, aya dua rupa bako anu ilahar dipaké::

Bako aromatik[édit | édit sumber]

Bako aromatik tayalian ti bako anu saméméhna geus meunang ngagalokeun jeung sari-sari tina seuseungitan alam, saperti buah panéli, jeruk jeung sajabana. Antukna mangsana di sundut ieu bako ngaluarkeun haseup anu seungit, sagigirieun anu ududna seungit haseupna ogé bisa kaambung ku anu aya disabudeureuna^[5].

Bako non aromatik[édit | édit sumber]

Bako non aromatik aya dua rupa: Latatia jeung Virginia. pikeun ngabédakeuna Latakia nyaéta daun bako anu digaringkeun ku jalan di dipuput/dihaseupan tina durukan daun jati, ku alatan ieu daun bakona mangsa diseungeut ngabalukarkeun bau haseup anu mandiri. Bako Virginia tayalian ti bako asli beunang ngarajang anu dipoé ngandelkeun cahaya panon poé, ngeunaan rasa jeung seungitna. Gumantung kana daérah jeung asal muasal dipelak di mana éta bako^[5].

Miara padudan[édit | édit sumber]

Padudan kudu dipiara tur dibérésihan utamana dina legokan paranti neundeun bako jeung liang pangenyotna kudu rajin diberisan tina sésa-sésa haseup jeung areng bako anu narapel. Sangkan mangsa dipaké henteu ngarobah kana rasa jeung seungitna haseup bako, aya anu nyebutkeun miara liang paneundeunan bako ku jalan dipurulukeun uyah kana liangna tuluy dikeclakan alkohol 90% tuluy diteundeun sapoé sangkan kokotor napel kana uyah. Isukna Nikotin jeung kokotor séjéna bakal narapel kana uyah, tuluy dibersihan ku jalan diketruk-ketruk sangkan uyah anu geus nyerep nikotin marurag. di mana geus kaluar kabéh, liang pangenyot na dikeclakan deui ku alkohol tuluy dibérésihan deui nepika bener-bener bérésih. Bisa waé ngagunakeun alatna anu disebut temper sagigireun paranti méré nahkeun bako saméméh diseungeut ogé bisa dipaké ngorowék kokotor anu aya di jeroeun padudan^[5].