Dinasti Joseon
Dinasti Joseon
[édit | édit sumber]| Lagu: | |
.svg) | |
| Ibukota | Hanyang |
| Kota panggedéna | {{{largest_city}}} |
| Basa resmi | |
| Pamaréntahan | Monarki |
| ' {{{established_events}}} |
{{{established_dates}}} |
| Wewengkon | |
| - Total | [[{{{area_magnitude}}} m²|{{{area}}} km²]] ([[Daptar nagara jeung wewengkon singkur|]]) |
| {{{areami²}}} sq mi | |
| - Cai (%) | {{{percent_water}}} |
| Populasi | |
| - Perkiraan taun {{{population_estimate_year}}} | {{{population_estimate}}} ([[Daptar nagara dumasar populasi|]]) |
| - Kapadetan | {{{population_density}}}/km² ([[Daptar nagara dumasar kana kapadetan pangeusina|]]) {{{population_densitymi²}}}/sq mi |
| GDP (PPP) | (éstimasi) |
| - Total | ([[Daptar nagara dumasar kana GDP (PPP)|]]) |
| - Perkapita | {{{GDP_PPP_per_capita}}} ([[Daptar nagara dumasar kana GDP (PPP) perkapita|]]) |
| HDI () | ([[Daptar nagara dumasar kana Human Development Index|]]) – |
| Mata uang | ([[ISO 4217|]])
|
| Wewengkon wanci | (UTC{{{utc_offset}}}) |
| Internét TLD | |
| Kode telepon | +
|
| 1Menjadi Kekaisaran Korea tahun 1897 | |
.svg)
Karajaan Joseon ( Hangul : ; Hanja : ) ogé katelah " Nagara Joseon Agung " nyaéta karajaan anu diadegkeun ku Taejo anu lumangsung salila lima abad, ti bulan Juli 1392 nepi ka Oktober 1897. Dina Oktober 1897 sacara resmi digentos namina Kakaisaran Korea Raya . [1] Diadegkeun saatos runtagna dinasti Goryeo, anu puseur dayeuhna di Kaesong . Sanggeus ngadegkeun dinasti anyar, Yi Seong-gye ngalihkeun puseur dayeuh karajaan aslina di Kaesong, nyaéta dialihkeun rada kidul ka wewengkon Hanseong, ayeuna katelah minangka Seoul . Wates kalér karajaan ieu diperpanjang ka wates alam Walungan Yalu jeung Tumen ngaliwatan panaklukan ti suku Jurchen . Joseon mangrupa dinasti pamungkas Korea ogé mangrupa dinasti Konghucu kalawan pangpanjangna umurna.
Dina mangsa pamaréntahanana, Joseon ngarojong cita-cita jeung doktrin Konghucu Cina di masarakat Koréa. Neo-Konfusianisme digunakeun minangka idéologi nagara dinasti anyar. Ageman Budha dihinakeun sarta kadang-kadang nyanghareupan kasusah (diskriminasi) ti dinasti Joseon. Joseon ogé ngalaksanakeun aturan anu éféktip pikeun wilayah Koréa sareng nyaksian ngaronjatna budaya klasik Koréa, padagangan, élmu pangaweruh, sastra, sareng téknologi. Sanajan kitu, dinasti ieu kacida lemahna salila ahir abad ka-16 jeung awal abad ka-17, nalika Invasi Jepang Koréa (1592-1598) jeung tarajangan Manchu kahiji jeung kadua dina 1636 ampir narajang Semenanjung Korea, anu ngarah kana kawijakan isolationis anu mingkin pageuh anu nyebabkeun nagarana katelah minangka "Karajaan Patapa". Sabada tarajangan ti Manchuria réngsé, Joseon ngalaman periode daméy ampir 200 taun salajengna.
Nanging naon waé kakuatan anu ngabalikeun karajaan nalika ngasingkeunana (isolasi), ngirangan dina abad ka-18 sareng nyanghareupan pasalingsingan internal, perebutan kakawasaan, tekanan internasional sareng pemberontakan (bahula), dinasti Joseon lungsur sacara drastis dina ahir abad ka-19.
Mangsa Joseon kapungkur ninggalkeun titingal hébat pikeun Korea modern; seueur Kabudayan Korea modern, étika, norma, jeung laku lampah masarakat kana perkara-perkara kiwari, sarta Basa Koréa modern jeung dialek na anu asalna tina budaya jeung tradisi Joseon.
- ↑ "조선". 한국민족문화대백과.