Awak Golgi
Dina biologi sél, awak Golgi (atawa parabot Golgi, kompléks Golgi, diktiosom) mangrupa organél nu aya dina ampir sakabéh sél eukaryote, kaasup tutuwuhan, sato, jeung fungi. Ieu ngaran dicokot tina ngaran ahli anatomi Itali Camillo Golgi, nu munggaran medar ieu organél dina taun 1898. Pancén utama awak Golgi nyaéta pikeun ngolah protéin nu rék dipaké dina mémbran plasma, lisosom, atawa éndosom, sarta protéin lianna nu bakal dihasilkeun ku sélna.
lolobana vésikel angkutan nu ninggalkeun rétikulum éndoplasma (RÉ), utamana RÉ lemes, téh diangkut ka awak Golgi pikeun dirobah, dipilah, sarta dikirimkeun ka tujuan ahirna. Awak Golgi aya di ampir sakabéh sél eukaryote, tapi utamana mah dina sél-sél nu loba nyékrésikeun protéin, misalna sél B plasma, sél sistim imun nu nyékrésikeun antibodi.
Pancén
[édit | édit sumber]Awak Golgi kurang leuwihna mah kawas "kantor pos" dina sél: ngolah lipid, protéin, jsb. nu asup, sarta ngatur 'ékspor'na.
Vésikel angkutan ti rétikulum éndoplasma ngahiji jeung sisi cis awak Golgi (kana cisternae), terus mindahkeun protéin nu diangkutna kana lumén Golgi. Protéin salajengna diangkut ka bagian médial ngaliwatan sisi trans. Modifikasi biasana mangrupa glikosilasi jeung fosforilasi. Protéinna ogé dilabélan ku runtuyan molekul luyu jeung tujuan ahirna. Pikeun conto, awak Golgi nambahkeun labél manosa-6-fosfat pikeun protéin nu ditujukeun ka lisosom.
Mékamisme angkutan/transpor dina awak Golgi can pati jéntré; bisa ku jalan progrési cisternae (awak Golgi ojah, ngawangun cisternae anyar di sisi cis, lajeng diancurkeun di sisi trans) atawa ku jalan angkutan vésikel (vésikel leutik ngakut protéinna ti hiji cisternae ka nu salajengna, sedengkeun cisternae-na teu robah). Aya ogé nu hipotésis yén aya interkonéksi cisternae, antukna molekul-molekul téh diakut dina jero awak Golgi alatan difusi, sedengkeun lokalisasi protéin pangeusi Golgi dihontal ku mékanisme nu can kanyahoan.
Mun geus nepi ka sisi trans, protéin téh dicantélkeun kana vésikel angkutan pikeun dibawa ka tujuan ahirna. Bentuk vésikelna ditangtukeun ku tipeu protéin jeung labél nu ditambahkeun.
Pikeun conto, kompléks Golgi boga pancén pikeun ngamodifikasi glikoprotéin (dipaké dina mémbran sél). Vésikel ti RÉ ngandung glikoprotéin nu basajan kénéh. Dina kompléks Golgi, glikoprotéin ieu ditambahan jeung dikurangan karbohidratna, antukna ngahasilkeun rupa-rupa struktur dina protéinna. Sanggeus disékrésikeun kana sél, vésikelna ngahiji jeung mémbran sél lajeng ngaleupaskeun kandunganana.
Marengan modifikasi protéin, awak Golgi ogé aub dina angkutan lipid sabudeureun sél, kaasup nyieun lisosom, organél nu aub dina digesti.
Tumbu kaluar
[édit | édit sumber]| Organél sél |
|---|
| Awak Golgi | Kloroplas | Lisosom | Miofibril | Mitokondria | Nukleus | Peroksisom | Rétikulum éndoplasma | Ribosom | Séntriol | Vakuol | Vésikel |