Lompat ke isi

New York (nagara bagéan)

Ti Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas
(dialihkeun ti New York)
Nagara Bagéan New York
Flag of New York State seal of New York
Flag Seal
Ngaran leutik: The Empire State
Motto: Excelsior (Latin)[1]
Ever upward
Map of the United States with New York highlighted
Map of the United States with New York highlighted
Basa resmi None
Démonim New Yorker
Ibu kota Albany
Kota panggedéna New York City
Wewengkon métro panggedéna Kawasan metropolitan New York
Area  Réngking 27th di AS
 - Total 54,555 sq mi
(141,299 km²)
 - Rubak 285 miles (455 km)
 - Panjang 330 miles (530 km)
 - % cai 13.3
 - Latitud 40° 30′ N to 45° 1′ N
 - Longitud 71° 51′ W to 79° 46′ W
Populasi  Ranked 3rd in the US
 - Total 19,541,453 (2009 est.)[2]
18,976,457 (2000)
 - Kapadetan 408.7/sq mi  (157.81/km²)
Ranked ke-7 in the US
Élevasi  
 - Titik pangluhurna Mount Marcy[3]
5,344 ft  (1,629 m)
 - Rata-rata 1,000 ft  (305 m)
 - Titik panghandapna 0 ft  (0 m)
Ditarima ku Sarikat  26 Juli 1788 (ke-11)
Gubernur David Paterson (D)
Letnan Gubernur Richard Ravitch (D) [4]
Senator AS Charles Schumer (D)
Kirsten Gillibrand (D)
Delegasi Kongrés 27 Democrats,
2 Republicans (daptar)
Zona wanci Timur: UTC-5/-4
Singgetan NY US-NY
Loka ramat www.ny.gov

New York téh salah sahiji wewengkon anu pernahna di wétaneun laut Amérika Sarikat. Lega wilayah New York ka-27, sedengkeun kapadetna pangeusina ka opat, sarta katujuh paling padet pangeusina tina 50 nagara di Amérika Sarikat, New York diwawatesan ku New Jersey jeung Pennsylvania beulah kidulna jeung Connecticut, Massachusetts, jeung Vermont beulah wétanna. Wates maritimna jeung Rhode Island wétaneun Long Island, kitu ogé hiji wates internasional jeung propinsi Quebec di Kanada kalér jeung Ontario di kulon jeung kalér. Nagara bagéan New York mindeng disebut salaku Propinsi New York atawa Nagara New York pikeun ngabédakeun ti New York City, mangrupa kaayaan kota anu pangpadetna sarta jadi puseur ékonomi.

Dina taun 2014 Nurutkeun catetan anu aya. Pangeusina ampir kana 8,5 juta urang,[5][6] Kota New York mangrupa hiji kota anu pang padetna di Amérika Serikat. Kota ieu ogé merupakan jalan utama pikeun imigrasi hukum ka Amérika Serikat [7][8][9] Kota New York mangrupa Aréa Metropolitan, puseur kota anu pangeusina pangpadetna sadunya.[10] Kota New York kasohor ogé ku Ellis Island (“tempat anu loba wanoja-na”), Hiji kota anu mibanda kakuatan global,[11] kota New York mangrupa cukang lantaran kana ngaronjatkeun balantik, media, pakéan, seni, teknologi, hiburan jeung sajabana. kota New York ogé mangrupa tempat dumuk PBB,[12] New York City is an important center for international diplomacy[13] Kota New York mangrupa tempat di mana babalagempagan/diplomasi internasional jeung deui ieu kota digambarkeun hiji puseur budaya jeung ekonomi dinya.[14][15][16][17]

Sajarah

[édit | édit sumber]

Abad ka-17

[édit | édit sumber]

Taya lian Henry Hudson dina taun 1609 mangrupa mimiti aubna bangsa Éropa jeung daerah sején. Balayar pikeun pausahaan Walanda pernahna di India Timur tuluy néangan nepikeun ka Asia, manéhna ngulampreng saluareun basisir New York dina 11 Séptémber taun éta kénéh.[18] Béja ngeunaan éta pamangihna ngarojong sodagar Walanda pikeun maluruh éta basisir dina enggoning néangan kauntungan tina dagang jeung warga éta tempat.

Salila abad ka-17 ieu sodagar Walanda ngadegkeun benteng dagang jeung suku-suku séjén anu diwadahan dina koloni New Netherland tuluy nerekab nepikeun ka jadi padumukan Beverwijck dina taun 1647, saterusna ieu tempat katelah Albany; Fort Amsterdam (1625, ngarekahan anu antukna jadi New Amsterdam kiwari katelah New York City); saterusna Esopus, (1653, ayeuna jadi Kingston). Hasilna patroonship tina Rensselaerswyck (1630), anu dikurilingan Albany tur lumangsung nepika abad ka-19, ieu mangrupa hiji kaayaan anu ngarojong hasilna sistem koloni. Salila perang Inggris-Walanda Kadua ngaranna dirobah jadi Provinsi New York. Kota New York direbut deui ku Walanda dina taun 1673 dina mangsa perang anu ka tilu Inggris-Belanda (1672-1674) ganti deui ngarana jadi New Orange. Saterusna sataun tuluy balik deui ka Inggris ku ayana janji pasini Westminster .[18]

Abad ka-19

[édit | édit sumber]

Dina abad ka-19 jalan Urang Kulon ka wewengkon New york pikeun leuwih gampang ku diwangun hiji kanal, ku lantaran hiji-hijina jalan ngaliwatan Great Lakes kahalangan ku curug Niagara (Niagara Falls). Gubernur DeWitt Clinton kacida ngarojong pikeun diwangun hiji kanal anu baris nepungkeun susukan Hudson jeung situ Erie, ku alatan kitu engkéna bakal jadi hiji situ anu gedé pisan (Gréat Lakes). Pangwangunanna dimimitian dina taun 1817 réngsé taun 1825. Saréngséna ieu kanal dimangpaatkeun leuwih jembar pikeun kaperluan tali marga ogé transportasi komérsial. Ku ngaronjatna hubungan ngaliwatan ieu kanal ngajadikeun pilihan séjén pikeun migrasi atawa pindahna warga jeung barang tikulon ka New York atawa sabalikna anu biasanamah ngamangpaatkeu karéta.

Nincak mangsa taun-taun saméméh perang, Kota New York ngayakeun usaha bareng anu lega jeung pabrik tékstil bagéan kalér ogé kidul. Ampir kana satengah tina ékspor New York éta patalina jeung kapas, jeung hasil kebon ti kidul. Sodagar anu mindeng pisan ka New York pikeun mibanda hotél favorit. Dina waktu anu sarua , aktivisme pikeun abolisionisme kuat di kota jeung bagéan kalér, Underground Railroad (ngaran anu dipaké pikeun sakumpulan masarakat dilakukeun susulumputan di Amerika Serikat dina taun 1830) di mana masyarakat ogé loba ngadukung. Dina poé-poé mimiti peperangan sadulur di Amérika, wali kota New York ngarojong pikeun kota mah misahkeun manéh supaya henteu ngaruksak kalumangsungan usaha dagang, ngan dina ahirna ngadukung ogé kana perang.

Salila lumangsungna perang sadulur ieu, nagara bagéan New York nyayagikeun leuwih ti 370.000 prajurit pikeun pasukan gabungan. Leuwih ti 53.000 warga New York tilar dunya dina ieu pangperangan[19]

Serangan 11 September 2001

Dina tanggal 11 September 2001, dua tina opat pesawat dirampog saterusna diteumragkeun kana Menara Kembar World Trade Center di Lower Manhattan nepikeun ka runtuhna. anu ngabalukarkeun 2.753 korban tilar dunya Runtuhna ieu Menara Kembar dibalukarkeun ku ruksakna extensiveness anu ngabalukarkeun 147-panumpang tina dua pesawat tilar dunya. Ti saprak 11 September 2001 ieu, sabagian gedé Lower Manhattan geus di bebenah deui. Loba pagawé anu mantuan nyalametkeun korban dina éta kajadian katut masarakat anu aya dina éta aréa sababaraha taun saenggeusna ngalamanna overdeveloped sababara di antarana keuna ku panyakit, teu saeutik ogé anu tilar dunya.[20]

Dina 11 September 2011 Hiji situs pikrun miéling ieu kajadian dibuka pikeun balaréa. muséum nu matuh dibuka ogé dina urut éta kajadian tanggal 21 Maret 2014. One World Trade Center réngsé dina taun 2014, ngajadikeun pencakar langit pangjangkungna anu aya di benua beulah kulon mah, di 1776 kaki wangunan anu séjénna keur dikeureuyeuh diwangun di éta lokasi.

Tutumbu Kaluar

[édit | édit sumber]
Wikimedia Commons logo
Wikimedia Commons logo
Wikimedia Commons mibanda média séjénna ngeunaan




Tempo Ogé

[édit | édit sumber]

Dicutat Tina

[édit | édit sumber]
  1. "New York State Motto". New York State Library. 2001-01-29. Diarsipkan dari versi asli tanggal June 08, 2007. Diakses tanggal 2007-11-16.  Archived 2007-06-08 di Wayback Machine
  2. "Annual Estimates of the Resident Population for the United States, Regions, States, and Puerto Rico: April 1, 2000 to July 1, 2009". United States Census Bureau. Diakses tanggal 2009-12-30. 
  3. "Elevations and Distances in the United States". U.S Geological Survey. April 29, 2005. Diakses tanggal November 6, 2006.  Archived Juni 1, 2008, di Wayback Machine
  4. Peters, Jeremy W.; Chan, Sewell (2009-09-22). "In 4-3 Vote, Court Says Paterson Can Appoint Lt. Governor". The New York Times. http://cityroom.blogs.nytimes.com/2009/09/22/court-upholds-patersons-appointment-of-lieutenant-governor/?hp. Diakses pada May 20, 2010 
  5. "Annual Estimates of the Resident Population for Incorporated Places of 50,000 or More, Ranked by July 1, 2014 Population: April 1, 2010 to July 1, 2014 - United States -- Places of 50,000+ Population - 2014 Population Estimates". United States Census Bureau. Diakses tanggal May 23, 2015.  Archived Pébruari 13, 2020, di Archive.today
  6. "Annual Estimates of the Resident Population: April 1, 2010 to July 1, 2014 - 2014 Population Estimates". United States Census Bureau. Diakses tanggal March 26, 2015.  Archived April 4, 2015, di Archive.today
  7. "Yearbook of Immigration Statistics: 2013 Supplemental Table 2". U.S. Department of Homeland Security. Diakses tanggal May 29, 2015. 
  8. "Yearbook of Immigration Statistics: 2012 Supplemental Table 2". U.S. Department of Homeland Security. Diakses tanggal May 29, 2015. 
  9. "Yearbook of Immigration Statistics: 2011 Supplemental Table 2". U.S. Department of Homeland Security. Diakses tanggal May 29, 2015. 
  10. "World's Largest Urban Areas [Ranked by Urban Area Population]". Rhett Butler. Diakses tanggal August 2, 2014. 
  11. "Global power city index 2009" (PDF). The Mori Memorial Foundation. Diakses tanggal August 2, 2014. 
  12. "United Nations Visitors Centre". United Nations. 2011. Diarsipkan dari versi asli tanggal September 24, 2010. Diakses tanggal August 2, 2014. 
  13. "Office of the Mayor Commission for the United Nations, Consular Corps and Protocol". The City of New York. 2012. Diakses tanggal August 2, 2014. 
  14. "Consulate General of Iceland New York Culture". Consulate General of Iceland New York. Diakses tanggal August 2, 2014.  Archived Pébruari 5, 2013, di Wayback Machine
  15. "Consulate of Latvia in New York". Consulate of Latvia. Diakses tanggal February 17, 2013.  Archived Oktober 24, 2017, di Wayback Machine
  16. "Introduction to Chapter 14: New York City (NYC) Culture". The Weissman Center for International Business Baruch College/CUNY 2011. Diakses tanggal August 2, 2014.  Archived Oktober 2, 2018, di Wayback Machine
  17. "New York, Culture Capital of the World, 1940–1965 / edited by Leonard Wallock ; essays by Dore Ashton ... [et al.]". NATIONAL LIBRARY OF AUSTRALIA. Diakses tanggal August 2, 2014. 
  18. a b Scheltema, Gajus and Westerhuijs, Heleen (eds.),Exploring Historic Dutch New York. Museum of the City of New York/Dover Publications, New York (2011). ISBN 978-0-486-48637-6
  19. Phisterer, Frederick, New York in the War of the Rebellion, 1861 To 1865, Albany: Weed, Parsons and Co., 1890, p. 88.
  20. Mary Johnson (October 29, 2012). "VIDEO: Dramatic Explosion at East Village Con Ed Plant". Copyright © 2009–2012, DNAinfo.com. All Rights Reserved. Diakses tanggal December 2, 2012.  Archived Désémber 3, 2012, di Wayback Machine