Lompat ke isi

Jelér

Ti Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas
Jelér
Jelér, Lepidocephalichthys hasselti
dari Rawagembol, Prembun, Tambak, Banyumas
Status konservasi
Klasifikasi ilmiah
Karajaan:
Filum:
Kelas:
Ordo:
Kulawarga:
Génus:
Spésiés:
L. hasselti
Ngaran binomial
Lepidocephalichthys hasselti
Sinonim
  • Cobitis octocirrhus Kuhl & van Hasselt 1823 (nomen nudum)
  • Cobitis hasselti Valenciennes 1846[2] (basionym)
  • Lepidocephalus hasselti Bleeker 1860[3]
  • Lepidocephalichthys nudus Machan 1931
  • Lepidocephalus taeniatus Fowler 1939
  • Acanthophthalmus unistriatus Roberts 1993[4]

Jelér basa latin (Lepidocephalichthys hasselti) atawa serowot nyaéta lauk kawilang leutik tur mibanda kumis anu kagolongkeun kana kulawarga Cobitidae. Ieu lauk hirup jeung baranahan di sakuliah Asia Tenggara utamana di Indonesia beulah kulon. Di Jawa kulon jelér loba kapanggih hirup disusukan leutik jeung kamalir sawah [5].

Pedaran

[édit | édit sumber]
Jelér mibanda kumis

Jelér pangawakana kawas belut ngan leuwih buntet huluna monyong jeung rada bentelu, panonna laleutik, cécépét buntutna kawas garpuh. Cécépét palebah dada (dorsal) ; beuteung (anal); jeung buntut (caudal) kurang leuwih aya 7 ramo-ramo kawas garpuh.
Kelir tonggongna semu héjo zaitun, awakna belang-belang kelir coklat, ti mimiti palebah panon nepi ka buntutna aya polét hideung ngaurat kalawan écés, cécépét buntutna ramo-ramona ngagurat kaluhur, cécépét-cécépét ditempat anu séjénna méh teu katempo. Palebah beuteungna aya kelir semu konéng.[2]

Jelér' palebah huluna

Pangawakan Lauk jelér kawas belut ngan leuwih buntet jeung mibanda kumis ogé cécépét anu jangkungna, 6-7 kali panjang awakna. Huluna rada bentelu, gedéna kurang leuwih 5 - 6 kali panjang awakna. Pipi, satukangeun panona, asangna/insang ditutupan ku sisik-sisik anu kacida leutikna, bisa katempo soteh upama maké kaca atawa alat panempo barang leutik. liang irungna (Nostril) leuwih deukeut kana panon ti batan kana momonyong huluna.[3]

Panjang lauk jelér lk. 30 mm
Jelér anu digambarkeun ku Weber & Beaufort, 1916

Panonna, laleutik pisan. Kumisna aya 8 lambar; kumis anu aya dina biwir handapna leuwih pondok ngan rada kandel, sakapeungmah malahan henteu katempo. Susuri/cécépét tonggongna (dorsal) satengahna tina cécépét beuteungna. cécépét dina dadana (pektoral) tungtungna rada bentelu semu buleud. cécépét dorsal mibanda 7- 8 ramo-ramo leuleus wanguna kawas garpuh; cécépét bujurna 7; cécépét pektoral 7-8; jeung cécépét ventral 7.[5] tungtung cécépétsemu buleud kawas beunang neukteuk.[6]

Kabiasaan hirup

[édit | édit sumber]

Mimiti kapanggih di susukan "Tjelankahan" (Cilangkahan?) di Jawa[2][4], ti saprak harita jelér kapanggih ogé di sababaraha daérah di pulo Jawa: mimitina di Bandung, Garut, Jakarta, Bogor, Purworejo[3]. Kapanggih ogé di Deli (Sumatera) jeung Situ Bagendit[5]. Di Bogor, lauk ieu mimiti kapanggih di susukan Ci Liwung deukeut Kebun Raya Bogor[7]

Jelér ogé kapanggih di Kalimantan, Semenanjung Malaya, Thailand (Sungai Chao Phraya, S. Mekong, dan pulo Koh Mahk), Laos, Kamboja, Vietnam, dan Birma (S. Salween).[8]

Jelér sakapeung hirup ogé di susukan leutik/solokan sungai-sungai, anu caina henteu tarik tur déét, aya ogé di rawa, situ, jeung sawah. Mindeng ogé kapanggih di susukan anu remet ku akar vegetasi, tur taneuhna tina lempung atawa leutak.[6][8]

IUCN ngalaporkeun yén jelér masih loba kapanggih hartina masih jauh tina konservasi/kudu di jaga kalumangsungan hirupna, taya lian kaayaana "LC" (Least Concern).[9]

Dicutat tina

[édit | édit sumber]
  1. Kottelat, M. (2012): "Conspectus cobitidum: an inventory of the loaches of the world (Teleostei: Cypriniformes: Cobitoidei)". The Raffles Bulletin of Zoology, Suppl. No. 26: 33.
  2. a b c Cuvier, G. & A. Valenciennes. 1846. Histoire naturelle des poissons. Tome XVIII: 74. Paris :Chez P. Bertrand, Libraire de la Société Géologique de France.
  3. a b c Bleeker, P. 1860. Ichthyologiae Archipelagi Indici Prodromus vol. II Cyprini: 71. Bataviae: Typis Langei &soc. (terj. Ingg.)
  4. a b Roberts, T.R.. 1993. "The freshwater fishes of Java, as observed by Kuhl and van Hasselt in 1820-2." Zoologische Verhandelingen (Leiden), 285: 25, & Fig. 28.
  5. a b c Weber, M. and L.F. de Beaufort. 1916. The Fishes of The Indo-Australian Archipelago III: 29. E.J. Brill. Leiden.
  6. a b Kottelat, M. & K.K.P. Lim. 1992. "A synopsis of the Malayan species of Lepidocephalichthys, with descriptions of two new species (Teleostei: Cobitidae)". Raffles Bulletin of Zoology 40(2): 201-220.
  7. Jordan, D.S. & A. Seale. 1907. "List of fishes collected in the river at Buytenzorg, Java, by Dr. Douglas Houghton Campbell". Proceedings of the United States National Museum, 33(1575): 537.
  8. a b Seriously Fish: Lepidocephalichthys hasselti (Valenciennes, 1846)
  9. Allen, D. 2013. Lepidocephalichthys hasselti. The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2014.3. <www.iucnredlist.org>. Downloaded on 25 February 2015.

Tutumbu kaluar

[édit | édit sumber]
Wikimedia Commons logo
Wikimedia Commons logo
Wikimedia Commons mibanda média séjénna ngeunaan