Lompat ke isi

Rasuna Said

Ti Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas
Hajjah Rangkayo Rasuna Said

Babar14 Séptémber 1910
Citakan:Country data Belanda Maninjau, Agam, Sumatra Kulon, Hindia Belanda
Pupus2 Nopémber 1965 (yuswa 55)
Indonésia Jakarta, Indonesia
Ngaran séjénH.R. Rasuna Said
Katelah kuPahlawan Nasional Indonesia
AgemanIslam

Rasuna Said; Hj.Rangkayo Rasuna Said; HR. Rasuna Said nyaéta saurang pajuang Indonésia dina mangsa gerakan kamerdékaan Nagara Indonésia. [1](gumelar di Maninjau, Agam, Sumatra kulon, 14 Séptémber 1910 – tilar dunya di Jakarta, 2 Nopémber 1965 dina umur 55 taun) Rasuna Said ogé saurang Pahlawan Nasional Indonésia, Sarua jeung Kartini anjeuna bajoang pikeun nanjeurkeun pamikiran sangkan ayana hak awéwé jeung lalaki nu sarua.[2] Rasuna Said mimiti aub dina widang pulitik nalika kapeto jadi sekertaris cabang Sarékat Rakyat di Sumatra Kulon. [1] Taun 1930 Rasuna said harita ngagabung kana Partéy Muslimin Indonésia (PERMI).[1][2]

Kahirupan nu munggaran

[édit | édit sumber]

Rasuna Said gumelar, di Desa Panyinggahan, Maninjau, Kabupatén Agam, Sumatra Kulon.[3][4] Ramana tayalian Muhamad Said tayalian saurang Sodagar Minangkabau ku kituna Rasuna Said mangrupa sékésélér bangsawan Minang nu tangtuna mibanda kalaluasaan dina ngajalankeun kagiatan pulik.[1]

Satamatna ti Sakolah Dasar (SD), Rasuna Said nu harita mimiti nincak rumaja ku Ramana téh dianteurkeun ka pasantrén Ar-Rasyidiyah geusan nyuprih élmu nuluykeun sakolana.[5][3][4] Mangsa harita di éta sakola ngan Rasuna Said wungkul hiji-hijina santri awéwé, dalah tikitu Rasuna said kasohor murid nu pinter tur calakan, sarta lébér ku wawanén.[3][4] Tamat tidinya Rasuna Said nuluykeun deui sakolana di Diniyah Putri Padang Panjang, nyadi dieu Rasuna panggih jeun Rahmah El Yunusiyyah, nu tayalian saurang inohong atawa tokoh gerakan Thawalib.[3][4] Ari gerakan Thawalib téh hiji gerakan nu diadegkeun ku kaum réformis Islam di Sumatra Kulon, kalolobaanna pamingpin ieu gerakan dipangaruhan ku pamikiran nasionalis-Islam Turki, Mustafa Kemal Atatürk.[1]

Nalika Rasuna kawin

[édit | édit sumber]

Nalika Rasuna Said yuswa sembilan belas taun, tepatna dina taun 1929, anjeunna mutuskeun pikeun nikah sareng Duski Samad, hiji aktivis pergerakan anu saacanna jadi guruna di Sumatera Thawalib. Waktu éta, Duski Samad yuswa 24 taun. Nanging, kulawarga Rasuna Said nolak pernikahan ieu alatan béda status sosial. Adat waktu éta ngaharuskeun wanita pikeun milih salaki anu sarua atawa leuwih hadé dina hal ékonomi, pendidikan, jeung status sosial. Sanajan Duski Samad dipikawanoh salaku jalma anu iman jeung pinter, anjeunna hirup dina kaayaan miskin. Sanaos kitu, Rasuna Said tetep ngadeg dina kaputusanana, sarta maranéhna ahirna nikah sarta gaduh dua anak, Darwin sareng Auda Zaschkya Duski. Hanjakal, Darwin maot nalika masih budak, ninggalkeun Auda salaku anak tunggalna.[perlu cutatan]

Dina awalna, kahirupan rumah tangga maranéhna bahagia. Nanging, alatan kalibet dina perjuangan, duanana janten sibuk sareng kirang gaduh waktos pikeun silih nunjukkeun asih. Komunikasi anu saeutik nyababkeun Rasuna Said sareng Duski Samad mutuskeun pikeun cerai dina taun 1932. Saatos cerai, Rasuna Said mimiti nyatakeun pandangan kritis ngeunaan poligami, anu dianggapna salah sahiji sabab tingginya angka cerai, khususna di masarakat Minang anu waktu éta umum ngalakukeun poligami. Numutkeun survei taun 1930, Sumatra Barat boga tingkat cerai pangluhurna, kalayan 14 tina 100 wanita dewasa janten janda, sareng 10 tina 100 lalaki dewasa ngalakukeun poligami.[perlu cutatan]

Rasuna Said pisan nolak budaya cerai anu ngarugikeun wanita. Sanaos poligami diijinkeun dina Islam, anjeunna milih pikeun cerai tibatan janten istri kadua. Sanaos geus cerai, hubungan Rasuna Said sareng Duski Samad tetep saé sanajan maranéhna gaduh pandangan politik anu béda; Duski ngadukung Pamaréntah Révolusionér Républik Indonesia (PRRI) dina taun 1958, sedengkeun Rasuna leuwih ngadukung Ir. Soekarno.[perlu cutatan]

Saatos ngalaman kekecewaan dina hiji organisasi, Rasuna Said mutuskeun pikeun pindah ka Medan, Sumatera Utara, mungkin pikeun ngamimitian anu anyar sareng milarian lingkungan anu béda. Di Medan, anjeunna tetep aktif dina politik sareng pendidikan, usaha pikeun mawa parobahan sareng majukeun masarakat ngaliwatan kalibetna di rupa-rupa organisasi. Pindah ka Medan nandakeun bab anyar dina hirupna, dimana anjeunna tiasa neruskeun perjuanganna kalayan cara anu béda.[perlu cutatan]

Dina taun 1937, Rasuna Said ngadamel hubungan sareng Barioen A.S., kapala redaksi Surat Kabar Sinar Deli, sareng mutuskeun pikeun nikah deui. Nanging, pernikahan maranéhna teu lami alatan duanana sibuk ku urusan politik, sahingga ngaleungitkeun rumah tangga maranéhna. Aranjeunna henteu dikaruniai anak sareng ahirna cerai. Sanggeus éta, Rasuna Said henteu pernah nikah deui nepi ka akhir hirupna, sareng anjeunna henteu seueur émut kana kahirupan sareng Barioen.[perlu cutatan]

Icikibung dina widang pulitik

[édit | édit sumber]

Munggaran bajuang dina widang pulitik téh di Sarekat Rakyat (SR) Rasuna Said kapeto jadi Sekretaris cabang, Tuluy Rasuna Said ogé milu jeung Soematra Thawalib ngadegkeun Persatuan Muslimin Indonesia (PERMI) di Bukittinggi dina taun 1930.[4] Didieu Rasuna Said ogé milu ngawulang di sakolah-sakolah nu diadegkeun PERMI satuluyna Rasuna ogé ngadegkeun Sakola Thawalib di Padang, sarta mupuhuan sakola Kursus Putri jeung Kursus Normal di Bukittinggi.[1][4]

Salahsahiji kaparigelan Rasuna Said tayalian pidato hareupeun jalma réa, tur mibanda kakuatan pikeun mangaruhan ka sing saha waé anu ngabandungan pidatona.[3][4] Sagigireun kitu Rasuna Said ogé kacida merhatikeun kana kamekaran widang atikan kaum awéwé, anjeuna kungsi jadi guru di Diniyah Putri nincak taun 1930.[1][4]

Rasuna Said eureun ngawulang ku lantaran mibanda hiji pamikiran yén mekarna kaum awéwé henteu bisa kapimilik ngan wungkul ku ngadegkeun sakola, tapi kudu dibarengan ku panjuangan dina widang pulitik.[1][4] Rasuna Said hayang nambahkeun atikan dina widang pulitik kana kurikulum sakolah Diniyah School Putri, ngan hanjakan teumeunang panyuluan.[3][4] Rasuna Said satuluyna neuleuman élmu dina widang agama ka Haji Rasul atawa Dr H Abdul Karim Amrullah nu ngajejerkeun ihwal pentingna ngayakeun pembaharuan pamikiran Islam sarta kabeébasan dina ngaluarkeun pamikiran, nu engkéna baris loba méré pangaruh kana cara pamikiran Rasuna Said utamana dina widang pulitik.[1]

Rasuna Said kungsi ditéwak ku pamaréntah kolonial Walanda nu harita keur kumawasa kénéh, bareng jeung batur sa perjuanganna Rasimah Ismailnu satuluyna dipenjara dina taun 1932 di Semarang.[4] Atuh teu wudu ieu kajadian téh ngadatangkeun rasa simpati ti saunggal tokoh jeung inohong Nasional kaasup Sukarno.[1] Sabada kaluar ti pangbérokan, Rasuna Said nuluykeun sakolana di Islamic College nu dipupuhuan ku KH Mochtar Jahja katut Dr Kusuma Atmaja. [1]

Dina Widang Jurnalis

[édit | édit sumber]

Rasuna Said kasohor ogé dina widang jurnalis, utamana tulisan-tulisan nu nyeukeut/kritis” nu tayalian tina hasil pamikiranna.[3] Nincak taun 1935 Rasuna Said kapeto jadi pupuhu rédaksi di hiji koran, Raya.[3] Ieu koran ogé kawentar radikal dina pamikiranna, malahan engkéna ieu majalah kacatet jadi salahsahiji cukang lantara barontakna daérah Sumatra Kulon ka kolonial Walanda.[5] Mangsa harita Walanda nempo kaayaan kitu henteu cicingeun, geuwat nyengker kana ieu gerakan Rasuna Said jeung padabaturna ngaliwatan pulisi rusiahna (PID) mun ayeuna mah intél.[3] Ngan hanjakalna inohong-inohong PERMI nu tadina dipiharep ku Rasuna Said milu ngalawan ka kompeni téh malah teu bisa walakaya, ieu ngadatangkeun kakuciwaan kana diri Rasuna Said.[5] Antukna anjeuna milih pindah padumukan ka Medan, Sumatra Kalér.[1]

Dina taun1937, di Medan, Rasuna ngadegkeun hiji paguron nu dihususkeun pikeun kaum awéwé.[1] Maksudna pikeun nyebarkeun pamikiran-pamikiranna, Rasuna ogé nyieun koran mingguan nu disebut Menara Poeteri.[1] Slogan ieu koran sarua jeung selogan Bung Karno, "Ini dadaku, mana dadamu".[1] Dina ieu majalah loba madungdengkeun ihwal kahirupan awéwé, dalah tikitu maksud jeung tujuan nu utamamah ngasupkeun kasadaran kana hiji gerakan anti kolonialisme ka jeroeun kahirupan jeung pamikiran kaum awéwé mangsaharita.[1] Rasuna Said ngasuh "rubrik Pojok", teu saeutik manéhna maké ngaran séjén sebut waé : Seliguri, cenah ieu téh ngaran hiji kembang, dina tulisan-tulisan jeung pamikiranna nembongkeun hiji sikep nu lébér ku wawanén ngeunaan anti kana kolonialisme.[1]

Hiji koran di Surabaya, Penyebar Semangat, kungsi muat hiji tulisan ngeunaan koran Menara Poetri ini, "Di Medan ada sebuah surat kabar bernama Menara Poetri; isinya dimaksudkan untuk jagad keputrian. Bahasanya bagus, Dipimpin oleh Rangkayo Rasuna Said, seorang putri yang pernah masuk penjara karena berkorban untuk pergerakan nasional."[5] Ngan hanjakal, koran Menara Poetri umurna henteu panjang.[5] Sababna, sabagian gedé langgananna henteu mayar tagihan koranna.[5] Cenah, disebutkeun ngan 10 persén nu sok maca Menara Poetri mayar tagihanna. Kualatan kitu, Menara Poetri tungtungna ditutup.[5] Mémang bener ku kitunamah mangsa harita, teu saeutik majalah jeung koran nu tutup ku alatan masalah waragad.[1] Rasuna antukna balik ka paku sarakanna di, Sumatra Barat.[1]

Mangsa Jepang ngajajah, Rasuna Said milu aub ngadegkeun hiji organisasi nonoman Nippon Raya di Padang ngan teu lila nu satuluyna dibubarkan ku pamaréntah Jepang.[2]

Mangsa kamerdékaan

[édit | édit sumber]

Sabada Indonésia merdéka, Rasuna Said aub dina kagiatan “Badan Penerangan Pemuda Indonesia” sarta “Komite Nasional Indonesia”.[5] Rasuna Said ngalungguhan jabatan Dewan Perwakilan Sumatra jadi wawakil daérah Sumatra kulon.[2] Sabada Proklamasi Kamerdékaan, manéhna kapeto jadi anggota Déwan Perwakilan Rakyat Republik Indonesia Serikat (DPR RIS), saterusna jadi anggota Déwan Pertimbangan Agung sabada Dekrit Presiden 5 Juli 1959 nepika tilardunya.[1]

Anjeuna wafat alatan kasakit kanker getih dina ping 2 Nopéember 1965 di Jakarta.[1] H.R. Rasuna Said ninggalkeun saurang putri (Auda Zaschkya Duski) jeung 6 incu (Kurnia Tiara Agusta, Anugerah Mutia Rusda, Moh. Ibrahim, Moh. Yusuf, Rommel Abdillah sarta Natasha Quratul'Ain).[1] Rasuna Said diangkat jadi salah saurang Pahlawan Nasional dumasar kana Surat Kaputusan Presidén RI No. 084/TK/Tahun 1974 kaping 13 Désémbér 1974.[3][1][2]

Ngaranna ogé kiwari diabadikeun jadi ngaran salah sahiji ngaran jalan protokol perenahna di wewengkon Kuningan, Jakarta Kidul, kitudeui di daérah asalna di Padang, Sumatra Barat.[1][6] Sanggeus Indonésia meunang kamerdikaan, Rasuna Said aktip dina Badan Penerangan Pemuda Indonésia sarta Komite Nasional Indonésia. Manéhna ngawakilan Sumatera Kulon dina Déwan Perwakilan Sumatra sanggeus Proklamasi Kamerdikaan, tuluy ditunjuk jadi anggota Déwan Perwakilan Rakyat Républik Indonésia Serikat (DPR RIS). Saterusna, manéhna jadi anggota Déwan Pertimbangan Agung saprak Dékrét Présidén 5 Juli 1959 nepi ka akhir hirupna.[perlu cutatan]

Sanggeus proklamasi kamerdikaan Indonesia dina 17 Agustus 1945, Rasuna nyumbang kana rupa-rupa organisasi pro-républik. Dina taun 1947, manéhna jadi anggota sénior sarta ketua bagian awéwé Front Pertahanan Nasional. Manéhna ogé gabung ka Volksfront, anu mangrupa bagian tina Serikat Perjuangan anu diadegkeun ku Tan Malaka, saurang nasionalis-komunis. Alatan konflik antara organisasi éta jeung pamaréntah daérah, Rasuna sempet jadi tahanan imah salila saminggu. Saterusna, manéhna ogé jadi anggota Déwan Perwakilan Sumatera, sarta dina Juli 1947, manéhna kapilih jadi anggota Komite Nasional Indonésia Pusat (KNIP), anu mangrupakeun badan législatif samentara. Ngadeukeutan sidang ka genep KNIP dina taun 1949, manéhna diangkat jadi Badan Pekerja KNIP anu ngawakilan Sumatra. Dina taun 1950, manéhna ngajabat salaku anggota Déwan Perwakilan Rakyat Samentara, sarta dina taun 1959, manéhna diangkat jadi anggota Déwan Pertimbangan Agung, hiji posisi anu dijalankeun nepi ka maot di Jakarta dina taun 1965.[perlu cutatan]

Tutumbu Ka luar

[édit | édit sumber]

Dicutat tina

[édit | édit sumber]
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x Ajisaka, Arya (1992). Mengenal Pahlawan Indonesia (ed. Revisi). University of California: Jakarta. p. 86. ISBN 9789797572785. Diakses tanggal 19 April 2020. 
  2. a b c d e Hendarsyah, Amir (2009). Kisah Heroik Pahlawan Nasional Terpopuler. Jakarta: Galangpress Group. p. 35. ISBN 9786028620109. Diakses tanggal (disungsi – 23 April 2020). 
  3. a b c d e f g h i j Junaedi, Didi (2014). PAHLAWAN-PAHLAWAN INDONESIA SEPANJANG MASA. Jakarta: Indonesia Tera. p. 35. ISBN 9789797752118. Diakses tanggal (disungsi – 23 April 2020). 
  4. a b c d e f g h i j k Anwar, Rosihan (2004). Sejarah kecil "petite histoire" Indonesia, Volume 1. Jakarta: Penerbit buku kompas. p. 100. ISBN 9789797091415. Diakses tanggal (disungsi – 23 April 2020). 
  5. a b c d e f g h -, Mirnawati (2012). Kumpulan Pahlawan Indonesia Terlengkap. Jakarta: Cerdas Interaktive. p. 84. ISBN 9789797883430. Diakses tanggal (disungsi – 23 April 2020). 
  6. Hudiono, Esthi Susanti; Bodjawati, Seruni (2019). Perempuan-Perempuan Menggugat (Literasi Rupa Sejarah Perempuan Indonésia). Yogyakarta: Media Pressindo bekerjasama dengan Komunitas Inklusi Sosial dan Perdamaian Indonésia. pp. 97–101. ISBN 978-623-7254-10-2.