Bonténg
Bonténg | |
---|---|
Bonténg | |
Klasifikasi ilmiah | |
Karajaan: | |
Divisi: | |
Kelas: | |
Ordo: | |
Kulawarga: | |
Génus: | |
Spésiés: | C. sativus
|
Ngaran binomial | |
Cucumis sativus |
Bonténg nyaéta ngaran salah sahiji pepelakan nu kaasup palawija, wangunna lonyod sarta eusina ngandung cai, didaharna bisa ditambul atah-atah, diacar, aya ogé anu sok diangeun.[1] Direuceuh, anu gedé pisan sok disebut catang; Suri bonténg gedé nu kulitna kawas samangka gurat-gurat, lamun geus asak pisan eusina sok ledok, sok disebut ogé puan. Suri ngeunahna dirujak sapertos alpuket, baligo, jeung samangka.[1]
Bonténg (Cucumis sativus L) ogé, mangrupa pepelakan sausum anu sipatna ngareuy.[2] Habitus bonténg mangrupa pepelakan herba lemah atawa satengah ngarambat sarta mangrupa pepelakan sausum: sanggeus kembangan sarta buahan pepelakan paéh.[2] Kembangna miboga imah hiji (monoecious) jeung tipe kembang jalu sarta kembang hérmafrodit banci.[2] Kembang kahiji anu dihasilkeun, biasana dina umur 4-5 minggu, nyaéta kembang jalu.[2] Kembang-kembang saterusna nyaéta kembang banci lamun tangkalna alus.[2] Hiji tangkalna bisa ngahasilkeun 20 buah, tapi dina budidaya biasana jumlah buah diwatesan pikeun ngahasilkeun ukuran buah anu alus. [2]
Bonténg buahna aya nu warnana héjo. Bonténg ngandung vitamin A, vitamin B, vitamin C, fosfor, kalium, kalsium, seng, magnesium sarta zat beusi. Pikeun kandungan gijina bisa dipaké pikeun diét sarta produk kacantikan. Aya loba mangpaat kaséhatan ti buah bonténg. Ieu bisa mantuan sékrési dina urin sarta ku kituna minangka diuretik alami. Méré mangpaat alus ogé pikeun ginjal, kandung kemih, haté, pencernaan protéin, tekanan darah sarta panyakit pankréas. Nyampurkeun bonténg kalayan juswortel alus pikeun kaayaan rématik anu disebabkan alatan kanaékan konséntrasi asam urat dina awak sarta campuran jus bonténg kalayan wortel, bayem sarta jus salada anu alus pikeun pertumbuhan buuk. Jus bonténg pohara alus pikeun panyakit biwir, panyakit gusi sarta huntu. Hal ieu alus pikeun kulit sarta masalah kaasaman lambung patali kawas seueul, gastritis sarta borok lambung Kandungan cairan anu luhur hidrat awak sarta nyieun kulit kasampak caang. Bonténg Reguler anu alus pikeun arthritis, asam urat sarta éksim. Bonténg anu alus bisa ngadalikeun diabétes. Méré potongan bonténg dina panon mibanda éfék nenangkeun.[3] Bonténg mangrupa sayuran buah anu kawentar jeung dipikaresep ku sakumna masarakat.[4] Prospék budidaya bonténg sacara komersil jeung dikokolakeun dina skala agribisnis nu beuki cerah ku sabab pamasaran hasilna geus ka pasar internasional.[4]
Sajarah singget Bonténg
[édit | édit sumber]Bonténg dipercaya asli ti India, bukti-buktina nunjukkeun yén geus dibudidayakeun di Asia kulon 3000 taun.[5] Di India nyebar ka Yunani jeung Italia, ku sabab di Romawi resep pisan kana tutuwuhan, terus ka Cina.[5] Ieu nu jadi sabab Yunani ngawanokeun ka bagian Eropa nu séjéna, jeung catatan budidaya bonténg mimiti di pikawanoh di perancis abad ka -9, inggris abad ka -14, jeung amerika utara abad pertengahan 16.[5]
Bonténg lolobana idéntik kaum wanoja ku sabab kaampuhanana sabagé kosmétik alami pikeun kacantikan wajah.[4] Potongan bonténg bisa dipaké masker pikeun nyegerkeun jeung ngalembutkeun kulit.[4]
Hasiat Bonténg bisa ku dua cara
[édit | édit sumber]Dipaké di luar
[édit | édit sumber]Bisa didahar langsung
[édit | édit sumber]Kapunjulan Bonténg jang Kaséhatan
[édit | édit sumber]- Ngarawat kulit
Bonténg mibanda sipat diurétik, éfék tiis, sarta pikeun pembersih anu masihan mangpaat kanggo kulit. Kandungan cai anu luhur; vitamin A, B, sarta C; sarta mineral, kawas magnesium, kalium, mangan, sarta silika; ieu nu ngajantenkeun bonténg jadi bagian penting dina perawatan kulit. Masker pamenteu anu ngandung sari bonténg dianggo pikeun ngencangkeun kulit. Asam askorbat sarta asam caffeic anu aya dina bonténg tiasa nurunkeun tingkat réténsi cai, anu dina giliranna ngirangan pembengkakan dina panon.
- Pungsi Pencernaan
Masalah pencernaan, kawas mag, gastritis kaasaman, sarta komo tukak, bisa dicageurkeun kalayan ngonsumsi jus bonténg seger saban poé. Kandungan serat kadaharan dina bonténg bisa ngusir racun tina sistem pencernaan ku kituna ningkatkeun prosés pencernaan. Komo, ngonsumsi bonténg saban poé dipeunteun pohara ampuh minangka ubar sembelit.
- Kaséhatan Tulang
Dina bonténg kaeusi silika anu bisa ngapromosikeun kaséhatan sendi anjeun kalayan nguatkeun jaringan ikat.
- Pencernaan Protein
Bonténg ngandung énzim érépsin anu bisa ngabantuan dina pencernaan protéin
- Tekanan Darah
Potasium, magnésium, jeung serat aya dina bonténg bisa ngabantu ngajaga tekanan darah supaya normal.
- Ngubaran panyakit Cacingan
Siki bonténg bisa di paké ubar alami pikeun ngusir panyakit cacingeun di saluran peujit (usus). Komo, siki bonténg ogé dipikawanoh méré mangpaat minangka anti inflamasi sarta éféktif dina ngobatan pembengkakan selaput lendir (irung) sarta genggerong.
- Ngarawat Kuku
Bonténg beunghar baris kandungan silika, bisa nyegah peupeus sarta garahna kuku-kuku di ramo suku sarta leungeun.
- Ngubaran Èncok
Jus bonténg diperkaya kandungan vitamin A, B1, B6, C, sarta D sarta folat, magnesium, sarta kalsium sabot dicampur kalayan jus wortel bisa mantuan pasién anu ngalaman nyeri sendi ku cara nurunkeun asam urat.
- Ngubaran nyeuri huntu
Panyawat mulut dina waos jeung gusi, hususna pyorrhéa, bisa diobatan sacara éféktif kalayan jus bonténg. Ngonsumsi bonténg atah ogé bisa ngaronjatkeun cai acay sarta boga pungsi nganétralisasi asam sarta basa di jero rongga sungut.
Jus bonténg dipikawanoh bisa mantuan kaséhatan pasién diabétes. Kandungan mineral mangan méré mangpaat dina sintésis insulin alami di jero awak.
- Pikeun ngarawat Ginjal
Bonténg némbongkeun mangpaat dina mantuan ngaringankeun masalah kandung kemih sarta ginjal. Cai anu kaeusi dina bonténg mantuan pungsi ginjal kalayan ngalancarkeun prosés urinasi. Paktana, bonténg mangrupa diurétik alami pangalusna.
- Nyuburkeun Buuk
Bonténg ngandung silika. Jus bonténg anu dicampur kalayan wortel, bayem, sarta salada baris mantuan kasuburan buuk. Silika aya dina raramat ikat di jero awak. Sanyawa ieu mantuan kasuburan buuk, ku kituna lamun getol ngadahar kadaharan ngandung silika, Anjeun baris mibanda buuk anu alus sarta tulang anu cageur. [6]
Hasil olahan tina bonténg
[édit | édit sumber]- Salada Udang Bonténg [7]
- Salad padang [8]
- Mie goreng aroma wijen [9]
- és Selasih Bonténg Nata de Coco
Bahan: 2 sdm selasih garing, keueum nepi ka ngembang 500 g nata de coco 1 buah bonténg, belahan, serut garihal 200 ml sirup cocopandan 20 sdm susu kentel amis es serut sacukupna
Cara nyieun: Siapkeun mangkok, béré 3 sdm nata de coco, 3 sdm bonténg serut, sarta 2 sdm selasih. 2. Béré es serut [10]
- Bonténg Eusi Daging
Bahan: 200 gram daging kotok; 100 gram hurang; 3 buah bonténg; 3 siung bawang bodas; 2 batang daun bawang; ½ séndok téh uyah; ¼ séndok téh mécin; ½ séndok téh pedes bubuk.
Cara nyieun: Bersihkeun, cincangan daging hayam sarta hurang nepi ka lemes. pisahkeun; Bersihkeun kulit bonténg, piceun kadua tungtungna, potong jadi 2 atawa 3 bagian sarta keruk sikina; Bersihkeun bawang bodas, cincang lemes; Bersihkeun daun bawang, potongan ipis; Campur daging hayam, hurang,uyah, mécin, pedes bubuk, bawang bodas sarta daun bawang. Aduk nepi ka rata; Eusi saban liang bonténg tadi jeung campuran bahan no. 5 nepi ka kabéh bahan béak; Sepan salila kurang leuwih 15 menit atawa nepi ka asak. Angkat; Sajikeun.[11]
- Karebo Bonténg
Bahan: 6 butir bawang beureum, belah, potongan sing ipis; 3 sdm cai jeruk nipis; 1/4 sdt uyah; 1 sdm gula bodas; 250 g bonténg, belah, piceun sikina, potongan ukurana 6 x 2 x 1/2 cm; 1 sdm ebi, keueum cai panas nepi ka beyé, tiriskeun, tumbuk garihal.
Samara, haluskeun: 1 sdm tarasi, goréng; 3 buah cabé beureum badag.
Cara nyieun: Campur bawang beureum, cai jeruk nipis, sarta samara lemes. Adukeun sing rata; Tambahkeun uyah sarta gula, aduk balik nepi ka rata; Asupkeun bonténg sarta ebi. Adukeun sing rata; Sajikeun.[12]
Kandungan Giji dina Bonténg
[édit | édit sumber]Bonténg mibanda kandungan 0,65 % protein, 0,1 % lemak sarta karbohidrat saloba 2,2 %. Ogé ngandung kalsium, zat beusi, magnésium, fosforus, vitamin A, vitamin B1, vitamin B2 sarta vitamin C.
Bonténg disebutkeun ogé ngandung 35.100 – 486.700 ppm asam linoléat minangka suku cucurbitacéae anu biasana ngandung kukurbitasin, bonténg kamungkinan ogé ngandung sanyawa éta. Kukurbitasin mangrupa sanyawa anu miboga aktivitas minangka anti tumor.[13]
Téhnik Budidaya Bonténg
[édit | édit sumber]I. Ngolah Taneuh
[édit | édit sumber]- Taneuh dikokolakeun nepi ka gembur (subur), misal ku pacul atawa di bajak sing jero kurang leuwih 20 cm
- Di jieun bedengan ukuran 80 X 300 cm
- Jarak antara bedengan 20 cm
- Di jieun parit jerona 3 cm
- Melak
- Melak ku cara di tugal
- Jerona liang tugalan 5–7 cm sarta jarak antara liang (jarak pelak) 40x40 cm
- Saban liang tugalan dieusi kalayan 2-3 siki, tuluy di tutup jeung taneuh (tapi ulah di padetkeun) atawa di tutup kalayan lebu sekam
- Penanaman di laksanakan dina ahir usum hujan
II. Pamakéan Bibit Punjul
[édit | édit sumber]Sarat binih anu rék di pelak;
- Bernas (boga warna mengkilap)
- Leupas ti serangan hama sarta panyakit
- Henteu kérod sarta baseuh
- Bersih ( henteu tercampur jeung siki jujukutan boh kokotor séjén
- Daya tumuwuhna leuwih ti 90%
- Kacepatan tumuwuhna alus
- Kadar cai 13-14%
III. Pamupukan
[édit | édit sumber]- Bérak anu di paké mangrupa bérak alami (kandang atawa kompos), lamun aya bisa ogé jeung bérak jieunan (Uréa, TSP sarta KCL)
- Bérak alami di bikeun sacara merata dina waktu pengolahan taneuh
- Bérak Uréa saloba 75 Kg/ha, di mana 25 – 35 Kg dibikeun dina waktu pelak sarta sésana di bikeun sanggeus penyiangan kahiji (15-20 poé)
- Upuk TSP saloba 40 Kg/ha di bikeun dina waktu pelak anu di sebar sacara rata
- Bérak KCL 20 kg/ha dibikeun dina waktu melak
IV. Pengairan atawa irigasi
[édit | édit sumber]- Lamun kaayaan taneuhna kurang beueus, taneuh kudu dicaian, irigasina saukur ngabaseuhan taneuh
- Cara irigasina bisa ku cara di leb [[[mengari petakan sebentar]]] atawa ngasupkeun cai dina saluran / parit nepi ka taneuh cukup beueus
- Waktu pemberian cai di pigawé kalayan sawaktu:
- Berkecambah umur (0-4 poé)
- Mimiti pertumbuhan Végétatif (pertumbuhan batang sarta daun) kurang leuwih umur 15-20 poé
- Dicaian 3 poé sakali
V. Pemberantasan gulma, hama sarta panyakit
[édit | édit sumber]a. Gulma
Pemberantasan gulma di semprot kalayan Péstisida Roundup (pikeun numpes siki jukut / jukut) di pigawé dina waktu anyar melak sarta waktu kembangan
b. Hama
1. Laleur Bilit
- Pergiliran pelak jeung pepelakan lain mentimun
- Nutupan liang pepelakan kalayan mulsa atawa taneuh
- Siki bonténg di campur kalayan inséktisida (lamun aya) misal jeung Furodan 36 atawa Curatte 36 saloba 200 gram pikeun saban 1 Kg binih
- Carana; siki bonténg langsung di campur sarta di aduk rata kalayan inséktisida
- Nyemprotkeun inséktisida dina waktu pepelakan umur 7-8 poé sanggeus pelak, misal jeung Baycarb
2. Kepik Héjo
- Pergiliran pepelakan jeung pepelakan salian ti Bonténg
- Musnahkeun endog atawa kepongpongna
- Disemprot kalayan inséktisida contona jeung Dursban 20 EC, Surecida 20 EC, Thiodan 35 EC, atawa jeung Azodrin 15 WCS anu di pigawé dina waktu pepelakan berumur 20 poé sanggeus pelak
- Panyakit
1. Karat daun
- Gejala
- Dina daun kahiji aya bintik –bintik leutik, bintik – bintik baris ngahiji jadi bercak – bercak
- Bercak baris ngembang / tépa ka bagian daun luhurna luyu nambahanana umur pepelakan
- Bercak utamana loba aya di bagian handap daun sarta kelir bercak coklat (saperti karat)
- Pengendalian
- Pepelakan anu kaserang panyakit di cabut, saterusna di beuleum
- Nyemprotkeun pungisida Dithane M-45 anu di pigawé mimitian umur 20 poé kalayan selang wayah 7 poé nepi ka pepelakan umur 30 poé terus pergiliran pepelakan
Rujukan
[édit | édit sumber]- ↑ a b RA,Danadibrata.2006.Kamus Basa Sunda. Bandung:Gawé bareng PT Kiblat Buku Utama jeung Universitas Padjadjaran.Kaca 102
- ↑ a b c d e f (id)[1][tumbu nonaktif](diakses tanggal 22 september 2011)
- ↑ (id)[2] Archived 2011-10-10 di Wayback Machine(diakses tanggal 6 oktober 2011)
- ↑ a b c d (id)Budidaya Mentimun (diakses tanggal 20 sepetember 2011)
- ↑ a b c (id)[3](diakses tanggal 2 oktober 2011)
- ↑ (id)[4] (diakses pada tanggal 8 oktober 2011)
- ↑ (id)[5][tumbu nonaktif] (diakses pada tanggal 8 oktober 2011)
- ↑ (id)[6][tumbu nonaktif] (diakses pada tanggal 8 oktober 2011)
- ↑ (id)[7][tumbu nonaktif] (diakses pada tanggal 8 oktober 2011)
- ↑ (id)[8][tumbu nonaktif](diakses tanggal 12 oktober 2011)
- ↑ (id)[9] Archived 2011-10-10 di Wayback Machine(diakses tanggal 12 oktober 2011)
- ↑ (id)[10](diakses tanggal 12 oktober 2011)
- ↑ (id)[11] Archived 2011-01-20 di Wayback Machine (diakses pada tanggal 8 oktober 2011)
- ↑ (id)[12] (diakses pada tanggal 10 oktober 2011)