Kapuloan Cook
- Pikeun pulo individual nu ngaranna "Pulo Cook", tempo Pulo Cook (disambiguasi).
Kūki 'Āirani Cook Islands Kapuloan Cook |
||||
---|---|---|---|---|
Lagu Te Atua Mou E God is Truth |
||||
Ibu kota (jeung kota panggedéna) | Avarua | |||
Basa nu dipaké | basa Inggris basa Maori Kapuloan Cook basa Pukapuka basa Rakahanga-Manihiki |
|||
Grup étnis | 87.7% Māori, 5.8% sabagian Māori, 6.5% nu lian[1] | |||
Démonim | Cook Islander | |||
Pamaréntah | Monarki konstitusional | |||
- | Pupuhu Nagara | Ratu Elizabeth II | ||
- | Pawakilan Ratu | Sir Frederick Tutu Goodwin | ||
- | Perdana Mentri | Henry Puna | ||
Nagara nu kaasosiasi | ||||
- | Pamaréntahan sorangan dina asosiasi bébas jeung Selandia Anyar | 4 Agustus 1965 | ||
- | Kamerdikaan dina hubungan asing diakuan ku PBB[2] | 1992 | ||
Aréa | ||||
- | Total | 240 km² (ka-210) 91 mil² |
||
Populasi | ||||
- | Sénsus 2006 | 19.569 (ka-213) | ||
- | Kapadetan | 76 /km² (ka-124) 197 /mil² |
||
GDP (PPP) | Perkiraan 2005 | |||
- | Total | $183,2 yuta (teu karéngking) | ||
- | Per kapita | $9.100 (teu karéngking) | ||
Mata uang | Dolar Selandia Anyar (NZD ) |
|||
Zona wanci | (UTC-10) | |||
TLD Internét | .ck | |||
Kode telepon | +682 |
Kapuloan Cook (/ˈkʊk ˈaɪləndz/ ( dangukeun); Basa Maori Kapuloan Cook: Kūki 'Āirani)[3] mangrupa hiji kapuloan démokrasi parleménter pamaréntaha sorangan di Samudra Pasifik Kidul dina asosiasi bébas jeung Selandai Anyat. 15 pulo-pulo leutikna miboga total aréa 240 km2, tapi Zona Ékonomi Éksklusifna (ZÉÉ) ngawengku aréa 1.800.000 km2.[4]
Puseur populasi utamana nyaéta dina pulo Rarotonga (14.153 dina 2006), di mana aya bandar udara internasional. Dina sénsus 2006, 58.008 ngaku minangka katurunan Maori Kapuloan Cook.[5]
Géografi
[édit | édit sumber]Kapuloan Cook aya di Samudra Pasifik Kidul, kalér-wétaneun Selandia Anyar, antara Polinésia Prancis jeung Samoa Amérika. Aya 15 pulo utama nu nyebar dina wewengkon samudra 2,2 yuta km², dibagi kana dua grup nu béda: Kapuloan Cook Kidul jeung atol karang Kapuloan Cook Kalér.[6]
Pulo-pulona dibentuk ku ku aktivitas vulkanis; grup nu kalér leuwih kolot jeung miboga genep atol (gunung api nu tikerelep kalawan koral nu tumuwuh di bagian luhurna). Iklimna sedeng nepi ka tropis.
15 pulo jeung dua karang digrup kawas kieu:
- Kapuloan Cook Kidul:
- Nga-pu-Toru ("Tilu Akar", pulo-pulo wétan):
- nu séjén:
- Aitutaki (Araura Enua)
- Mangaia (Auau Enua)
- Rarotonga (Tumutevarovaro), kalawan ibu kota, Avarua.
- Palmerston (Pamati) kadang diasupkeun ka grup kalér.
- Manuae
- Karang Winslow (submerged)
- Kapuloan Cook Kalér:
Babagian administratif
[édit | édit sumber]Aya déwan pulo dina sadaya pulo luar nu didumukan (Undang-Undang Pamaréntahan Lokal Pulo-Pulo Luar 1987 kalawan amandemén 2004, jeung Undang-Undang Pamaréntahan Lokal Pulo Palmerston 1993) kajaba Nassau, nu mana diparéntah ku Pukapuka (Suwarrow, kalawan ngan hiji pangurus nu hirup di pulo éta, diparéntah ogé ku Pukapuka, teu diétang jeung pulo nu didumukan dina kontéks ieu). Masing-masing déwan dilulugu ku mayor.
- Sapuluh Déwan Pulo Luar nyaéta
Aitutaki (ngawengku Manuae) | ||
Mangaia | ||
Atiu (ngawengku Takutea) | ||
Ma'uke | ||
Mitiaro | ||
Manihiki | ||
Penrhyn | ||
Rakahanga | ||
Pukapuka (ngawengku Nassau jeung Suwarrow) | ||
Palmerston |
Tilu déwan vaka di Rarotonga ngadeg dina 1997 (Undang-Udang Pamaréntahan Lokal Rarotonga 1997), ogé dilulugu ku mayor,[7] dihupus dina Pébruari 2008, sanajan aya loba kontrovérsi[8]
- Tilu déwan Vaka di Rarotonga nyaéta
Te au o tonga | (ékuivalén jeung Avarua, ibu kota Kapuloan Cook) |
Puaikura | Arorangi |
Takitumu | Ngatangiia |
Dina tingkat nu panghandapna, aya komite désa. Nassau, nu diparéntah ku Pukapuka, miboga komite pulo (Komite Pulo Nassau), nu méré naséhat ka Déwan Pulo Pukapuka dina perkawis ngeunaan Nassau.
Olahraga
[édit | édit sumber]Rugby union mangrupa olahraga nu pangpopulérna di Kapuloan Cook.[9] Asosiasi méngbal jeung liga rugby ogé populér.[rujukan?]
Réferénsi
[édit | édit sumber]- ↑ World fact book : Cook Islands Archived 2008-09-16 di Wayback Machine
- ↑ UN THE WORLD TODAY (PDF) Archived 2011-06-28 di Wayback Machine and Repertory of Practice of United Nations Organs Supplement No. 8; page 10
- ↑ Cook Islands Maori dictionary by Jasper Buse & Raututi Taringa, Cook Islands Ministry of Education (1995) page 200
- ↑ A View from the Cook Islands Archived 2007-02-14 di Wayback Machine SOPAC
- ↑ "QuickStats About Culture and Identity - Pacific Peoples". 2006 Census. Statistics New Zealand. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2007-08-29. Diakses tanggal 2007-06-12. Archived 2007-08-29 di Wayback Machine
- ↑ "Cook Islands Travel Guide" (with description), World Travel Guide, Nexus Media Communications, 2006. Webpage: WTGuide-Cook-Islands Archived 2006-10-26 di Wayback Machine.
- ↑ https://web.archive.org/web/20060516161920/http://www.transparency.org.au/documents/cookislands.pdf
- ↑ RAROTONGA LOCAL GOVERNMENT (REPEAL) BILL TO BE TABLED, Cook Islands Government Archived 2013-10-17 di Wayback Machine and HERALD WEEKLY ISSUE 393 :09 February 2008 Archived 2 Januari 2009 di Wayback Machine
- ↑ Hollis, Renee (2007). Aitutaki, Heaven on Earth. Nelson, New Zealand: Renee Hollis. p. 15. ISBN 9780473146030.
Bacaan salajengna
[édit | édit sumber]- Gilson, Richard. The Cook Islands 1820-1950. Wellington, New Zéaland: Victoria University Press, 1980. ISBN 0705507351
Tumbu kaluar
[édit | édit sumber]Pék paluruh émbaran nu leuwih loba ngeunaan Cook Islands ku jalan nyungsi proyék sabaraya Wikipédia | |
---|---|
Définisi kamus ti Wiktionary | |
Buku téks ti Wikibooks | |
Cutatan ti Wikiquote | |
Téks sumber ti Wikisource | |
Gambar jeung média ti Commons | |
Warta ti Wikinews | |
Sumber pangajaran ti Wikiversity |
Tempo ogé Kapuloan Cook di Wikivoyage
- Éntri Cook Islands di CIA World Factbook
- Cook Islands ti UCB Libraries GovPubs
- Kapuloan Cook di Open Directory Project
Artikel ngeunaan géografi ti hiji nagara atawa wewengkon ieu mangrupa taratas, perlu disampurnakeun. Upami sadérék uninga langkung paos perkawis ieu, dihaturan kanggo ngalengkepan. |