U

Ti Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas
Wiktionary logo
Wiktionary logo
Baca ogé pedaran Wikikamus ngeunaan kecap
U
U
Alfabét Latin dasar
  Aa Bb Cc Dd
Ee Ff Gg Hh Ii Jj
Kk Ll Mm Nn Oo Pp
Qq Rr Ss Tt Uu Vv
  Ww Xx Yy Zz

U nyaéta hurup Latin modérn anu ka-21. Dina basa Inggris, hurup ieu disebut u atawa you, dibaca [ˈjuː]; wangun lobana ues.[1][2] Biasana melambangkan vokal tukang katutup buleud ([u]), ngagantikeun fungsi hurup V anu pindah minangka lambang konsonan desis bibir-huntu nirsuara.

Sajarah[édit | édit sumber]

Mosaik Justinianus I di Basilika Sant'Apollinare Nuovo (abad ka-6). Vokal /u/ dina ngaran "Justinian" ditulis jeung hurup V saméméh terciptanya U, samentara konsonan /j/ dtulis jeung hurup I saméméh terciptanya J.
Inskripsi Romawi Kuna anu ditulis dina hurup kapital balok Romawi. Perhatikan yén euweuh hurup U, melainkan hurup V.
Yunani Kuna
upsilon 
Yunani Modérn
upsilon 
Étruska
Latin Kuna
Latin Modérn
U

Hurup U asalna ti variasi hurup V dina mangsa Romawi Kuna. Asalna ti hurup upsilon Yunani, anu melambangkan vokal /y/.

Dina ahir Abad Pertengahan, timbul dua wangun hurup nyaéta V sarta U, duanana dipaké pikeun sada /u/ sarta /v/. Wangun V anu meruncing ditulis di mimiti kecap, sedengkeun wangun U bundar dipaké di tengah atawa ahir kecap tanpa melong sadana. Ku alatan éta, kecap-kecap kawas valour sarta excuse sarua kawas éjahan jaman ayeuna, tapi kecap have sarta upon ogé ditulis haue sarta vpon. Pamustunganana dina taun1700-an, sangkan sada konsonan sarta vokal dipisahkan, wangun V nandakeun konsonan samentara wangun U pikeun vokal, mangka lahirlah hurup U modérn. Dina mangsa ieu pisan tercipta hurup badag U; saméméh ieu sok dipaké hurup badag V. Mulanya, saprak hurup U sarta V dijadikeun hurup anu terpisah, V mendahului U dina susunan abjad, tapi kiwari lumangsung hal sabalikna.

Hurup u diasupkeun dina abjad Romawi ku Petrus Ramus dina abad ka-16[3].

Pamakéan[édit | édit sumber]

Dina lolobana basa anu ngagunakeun sistem alfabét Latin, u melambangkan sada vokal tukang katutup buleud, [u]*déngékeun conto sada, kitu ogé dina Alfabét Fonétik Internasional.

Dina basa Walanda, U bisa melambangkan sada [ɤ]*déngékeun conto sada (vokal ampir hareup ampir katutup buleud), contona dina kecap hut. Dwihuruf uu melambangkan []*déngékeun conto sada, vokal hareup katutup buleud dipanjangkan, contona kecap fuut. Sada vokal tukang katutup buleud (kawas "u" dina kecap "ibu") ditulis oe, contona kecap hoed.

Dina basa Inggris, biasana hurup U melambangkan sada /juː/, mindeng disebut long u, 'u panjang', utamana lamun di tengah kecap, contona cute, amuse, music, dsb. Sanggeus Pergeseran Vokal Gegedéan, U bisa melambangkan sada [ʌ]*déngékeun conto sada (vokal tukang satengah kabuka takbulat), contona dina kecap up, sub, cut, abduct, awalan un-, sarta sajabana. U bisa ogé melambangkan vokal rhotik [ɜː]*déngékeun conto sada (vokal madya satengah kabuka takbulat), contona dina kecap burn, turd, fur, sarta sajabana.

Dina basa Perancis, u melambangkan vokal hareup katutup buleud (simbol IPA: [y]), samentara ou melambangkan vokal tukang katutup buleud (simbol IPA: [u]). Nurutkeun posisi artikulasi, kadua vokal kasebut berlawanan (/y/ vokal hareup samentara /u/ vokal tukang). Di Jerman, vokal /y/ (vokal hareup) kasebut ditulis minangka É pikeun ngabédakeunana jeung U (vokal tukang).

Kode komputasi[édit | édit sumber]

Titik kode Huruf badag
U
Huruf leutik
u
Unicode U+0055 U+0075
ASCII Désimal 85 117
Biner 01010101 01110101
EBCDIC 228 164

Tempo ogé[édit | édit sumber]

Catetan suku[édit | édit sumber]

  1. "U" Oxford English Dictionary, 2nd edition (1989); Merriam-Webster's Third New International Dictionary of the English Language, Unabridged (1993)
  2. Brown & Kiddle (1870) The institutes of English grammar, p 19.
    Ues is the plural of the name of the letter; the plural of the letter itself is U's, Us, u's, or us.
  3. The Kensington Runestone - sk(l)ar