Cantigi wangi
| Cantigi wangi | |
|---|---|
| |
| Gaultheria fragrantissima | |
| Status konservasi | |
| Klasifikasi ilmiah | |
| Génus: | Gaultheria
|
| Spésiés: | fragrantissima
|
| Sinonim[2] | |
|
Brossaea fragrantissima (Wall.) Kuntze | |
Cantigi wangi; Gandapura; Poerwa djamboe (Jawa); Gaultheria fragrantissima, nyaéta hiji spésiés tutuwuhan kembangan anu pituin ti Asia kidul jeung Asia tenggara tina genus Gaultheria.[1] [3]
Cantigi wangi hirup di wewengkon pagunungan anu perenahna di luhureun sakira 1900 M, remen kapanggih hiru di gunung anu ngaluarkeun kénéh gas vulkanik; utamana di Kabupatén Priangan.[4] Di Sri lanka ieu tutuwuhan katelah "Wel kapuru - වල් කපුරු" atawa "Wel kapuru - වෙල් කපුරු" dimangpaatkeun salaku ubar hérbal.[5]
Tutuwuhan ieu aya di Assam, di Nilgiris, sareng di pasir caket Toungoo, di Burma, tapi dugi ka ayeuna tétéla teu aya usaha anu soson-soson pikeun ngamangpaatkeunana salaku daun anu ngahasilkeun minyak wintergreen (ngaran komérsial pikeun métil salisilat).
Ciri mandiri
[édit | édit sumber]Tangkal cantigi wangi téh kagolongkeun tangkal leutik anu ngarungkun, usum kembangan mimiti bulan April nepi ka bulan Méi.[2][6]
Wujud tangkal, ukuranna sarta daunna tiasa bénten pisan dumasar kana habitatna, dina leuweung anu iuh tur jemlék taneuhna tangkal cantigi wangi ilaharna mangrupa rungkun badag atawa tangkal leutik jeung daun badag. Dina kaayaan anu langkung garing sareng negrak katojo panon poé sapertos di lamping gunung, tangkal éta mangrupikeun rungkun leutik anu daunna laleutik.[3]
Sebaran jeung habitat
[édit | édit sumber]Cantigi wangi loba kapanggih hirup ti mimiti India, Sri Lanka nepi ka Nepal, Tibet, aya ogé di Himalalaya China kidul, Viétnam, Myanmar, Semenanjung Malaysia, Sumatra, Jawa, jeung Bali.[2]
Gaultheria fragrantissima pituin ti leuweung tropis jeung subtropis ti gunung anu perenahna 1.375 nepi ka 2.650 méter.[1] Éta tiasa dipendakan dina rupa-rupa kaayaan, kalebet di handapeun tingkat leuweung kolot sareng di sisi leuweung dina taneuh beueus anu beunghar humus, ogé dina lamping anu garing sareng negrak cahaya panon poé paselang jeung rungkun-rungkun anu lian.[3]
Guna jeung mangpaat
[édit | édit sumber]Tina daun spésiés ieu sareng G. leucocarpa, Bl. Di Jawa dipibanda hiji minyak atsiri kujalan disuling nu nurutkeun skétsa Greshoff, p. 33, ieu sarua jeung minyak wintergreen ti Amérika anu geus lila-dipikawanoh tur dipibanda tina daun Gaultheria procumbens, L. Konstituén utama nyaéta métil salisi.[4] minyak Wintergreen nyaéta ubar imahan anu kamashur/populér di Amérika, nu dilarapkeun dina pamakéan internal sareng ékternal. Di Éropa, ieu ngan dina pamakéan éksternal wungkul, husus salaku ubar ngalawan rambut murudul (rontok).[4][3]
Daun, ogé tiasa dianggo pikeun tujuan ubar, pamakéan asam salisilat purity luhur. Minyak sulinganna di wewengkon pagunungan Jawa nurutkeun Vorderman di Nagara Karajaan dimangpaatkeun pikeun parfum/seuseungitan utamana pikeun sawatara ménak karaton.[4][3]
Kacaritakeun di Jogja jeung Solo minyakna dipaké di pasar pikeun nambahan bau seungit kana rampé nu dijual (Pandanus).[4][3]
Gres-Hoff mertélakeun yén conto pangkolotna tina terapi salisilik, miboga réputasi salaku agén rubbing dina ngalawan kasakit reumatik.[4] Vorderman dina (Tijdschr. v. Inl. Genees-ahli 1898, p. 82) deui nyarankeun yén pamakéan, dibarengan ku bahan séjén. Numutkeun Scheffer (Jurnal v. Ind. T. L. & V. kunde jilid 25, kaca 321) “infusion” tina daun cantigi seger tiasa dijieun salaku téh.
Salajengna minyak ieu, kaasup dina Garoetsche, sagigireun dipaké salaku minyak rambut, hiji deui aplikasi anu dipaké ku élmu geus dipikawanoh cukup éfisién, sanajan ngankabeneran ku cara ieu; tayalian ieu minyak dimangpaatkeun pikeun antiseptik.
Saterusna, Gres-hoff, dina wewenang Teysmann, ogé nembrakeun yén di wewengkon Dieng ieu daun dijieun ubar anu diramu jeung rupa-rupa herbal, kaasup bagian tina dua Gaul-spésiés theria. Vorderman (Medicines II) ogé nyebutkeun, yén di Bagelen Kalér daun purwa djamboe minangka salaku ubar nasional. Teysmann (Natuurk. Tijdschr. vol VIII, p. 211) ngalaporkeun yén daun G.fragrantissima dipaké jeung daun seureuh.[4]
Minyak kedah disuling tina daun seger, kitu deui numutkeun Greshoff buahna tiasa didahar.[4]
Minyak tina daun Gaultheria fragrantissima mibanda hasiat séjén salaku ubar asup angin, pikeun asup angin dipaké ± 2 ml minyak Gaultheria fragrantissima. Digosok kana dada jeung beuteung.[7]
Digunakeun sacara topikal pikeun ngubaran rematik, scabies, sareng neuralgia, dicandak sacara internal pikeun ngubaran cacingan.[3]
Komposisi kandungan kimia
[édit | édit sumber]Daun jeung tangkal 7,6 cc M. minyak tina s.g. tina 1,175, jadi 0,89%, ampir 98% diwangun ku métil salisilat.[4]
Daun, akar jeung tangkal Gaultheria fragrantissima ngandung saponin jeung flavonoid.[7] Sagigireun daunna ogé mibanda tanin jeung minyak atsiri, kitu deui akar jeung tangkalna ogé mibanda polifenol.[7]
Dina awal 1867 Broughton ngabuktikeun yén métil salisilat kapanggih dina daun Gaultheria fragrantissima. Sabalikna, tiasa mitembeyan pikeun ngadamel asam salisilat alami sareng natrium salisilat alami. Ku kituna, panalungtikan dilaksanakeun pikeun ngumpulkeun data ngeunaan kamungkinan produksi minyak wintergreen di India. Catetan ieu ngandung hasil anu dicandak. Daun anu dicandak tina Nilgiris sareng ti Assam parantos disuling dina skala komérsil, sareng angka untung rugi parantos digarap, dumasar kana hasil saleresna minyak disaring teu nganggo cai, Gaultheria fragrantissima, ogé katelah G. Leschaulti DC. Brandis ngajelaskeun éta lumangsung di Nepal, Sikkim, dina latitud 6.000 nepi ka 8.000 kaki; ogé di Butan jeung Khasi Hills jeung di pasir wétaneun Toungoo dina 6000 nepi ka 7.000 kaki.[8]
Tumuwuh sacara gregaris dina Nilgiris. Éta lumangsung di Paini Hilis, di pagunungan Travancore, di Ceylon, di zona pagunungan luhur Yunnan, sareng di pagunungan Jawa sareng Sumatra. Bapa. J.Copeland, anu konservator leuweung, Chamba, ngabejaan panulis yén anjeunna pernah nempo tutuwuhan dina pasir Punjab, sanajan anjeunna datang di sakuliah éta pisan remen di Burma.[8]
Lainna
[édit | édit sumber]Babakan diserep ogé sanggeus aplikasi rapih, sarta henteu dianjurkeun alatan poténsi sensitizing kuat. Métil salisilat, kapanggih dina Sweet Birch (Betula lenta) jeung Wintergreen (Gaultheria fragrantissima atanapi procumbens), kaserep pisan kalawan bébas, utamana dina ayana cai; Ku alatan éta, Cautious, kacida éncér, pamakéan lokal wungkul imperatif kalawan aplikasi tina minyak ieu.[9] Gampangna nyerep konstituén di luhur tiasa janten alesan yén aranjeunna iritasi atanapi sénsitipitas. Tés in vitro dina bahan kimia terasing anu disebatkeun sateuacana henteu tiasa dipercaya dibandingkeun sareng sadayana minyak sareng dibandingkeun dina kaayaan vivo.[9]
Kudu ati-ati nalika nganggo minyak anu ngandung bahan kimia ieu dina jumlah anu signifikan. Studi in vitro dina jaringan pinareup/payudara manusa sareng kulup sareng kulit sato nunjukkeun yén bénzil asétat gancang kaserep, nyiptakeun panghalang dina stratum corneum, atanapi lapisan sél paéh luhur (4, 5, 6, 11), sakumaha anu disebatkeun sateuacana.[9]
Ieu sigana nunjukkeun yén, sanajan operator bisa ngurangan volatility bahan seungit, proporsi utama minyak atsiri dilarapkeun ka kulit bisa ninggalkeun ku évaporasi tinimbang ngaliwatan kulit. [9]
Subspésiés
[édit | édit sumber]Aya tilu subspésiés anu dipikanyaho:[2]
- Gaultheria fragrantissima subsp. fragrantissima – India jeung Sri Lanka nepi ka China, Myanmar, tur Semenanjung Malaysia. Sinonimna kaasup Gaultheria forrestii Diels, Gaultheria fragrans D.Don, Gaultheria hirsuta Gardner ex C.B.Clarke, Gaultheria leschenaultii DC., Gaultheria ovalifolia Wall., and Gaultheria rudis Stapf.[10]
- Gaultheria fragrantissima var. obovata S.Panda & Sanjappa – south Western Ghats di Tamil [[Nadu] di India kalér.
- Gaultheria fragrantissima subsp. punctata (Blume) Steenis – Sumatra, Java, jeung Bali. Gaultheria punctata Blume ieu mangrupa sinonim.[11]
Dicutat tina
[édit | édit sumber]- ↑ a b c Harvey-Brown, Y. 2022. Gaultheria fragrantissima. The IUCN Red List of Threatened Species 2022: e.T147635791A147635793. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2022-1.RLTS.T147635791A147635793.en. Accessed 20 March 2023.
- ↑ a b c d Gaultheria fragrantissima Wall., Plants of the World Online, Kew Science. Accessed 20 March 2023.
- ↑ a b c d e f g Gaultheria fragrantissima Tropical Plants Database, Ken Fern. tropical.theferns.info. Accessed 22 March 2023.
- ↑ a b c d e f g h i Hasskarl, Justus Karl (1845). Hasskarl. Universitas Oxford: J. Müller. p. 1. Disungsi 24 Mei 2024
- ↑ "Ayurvedic Plants of Sri Lanka: Plants Details".
- ↑ "Biodiversity of Sri Lanka: වල් කපුරු[Wal-Kapuru] (Gaultheria fragrantissima [Syn: Gaultheria leschenaultii])". 29 December 2013.
- ↑ a b c Widyaningrum, Tim Solusi Alternatif, Herlina (2011). Kitab Tanaman Obat NusantaraWidyaningrum, Tim Solusi Alternatif. Jakarta: MediaPressindo. p. 612. ISBN 9786025752193. Disungsi 24 Méi 2024
- ↑ a b United, Herlina (1918). States. Bureau of Foreign and Domestic CommerceUnited. University of California: Bureau of Foreign and Domestic Commerce, Department of Commerce. p. 440. ISBN - Check
|isbn=value (bantuan). Disungsi 24 Méi 2024 - ↑ a b c d Rose, Jeanne (1996). orld of AromatherapyRose. University of California: Frog Books. p. 292. ISBN 9781883319496. Disungsi 24 Méi 2024
- ↑ Gaultheria fragrantissima subsp. fragrantissima, Plants of the World Online, Kew Science. Accessed 20 March 2023.
- ↑ Gaultheria fragrantissima subsp. punctata (Blume) Steenis, Plants of the World Online, Kew Science. Retrieved 20 March 2023.
|
Artikel ieu mangrupa taratas, perlu disampurnakeun. Upami sadérék uninga langkung paos perkawis ieu, dihaturan kanggo ngalengkepan. |