Boléd
| Boléd | |
|---|---|
| |
| Umbi yang siap diolah | |
| Klasifikasi ilmiah | |
| Karajaan: | |
| Divisi: | |
| Kelas: | |
| Ordo: | |
| Kulawarga: | |
| Génus: | |
| Spésiés: | I. batatas
|
| Ngaran binomial | |
| Ipomoea batatas | |
Hui atawa sok disebut ogé boléd nyaéta beubeutian nu ngandung karbohidrat anu luhung tur bisa dimangpaatkeun pikeun sumber kadaharan gaganti béas atawa jagong.[1] Para ahli botani jeung tatanén naksir wewengkon asal hui téh nyaéta di Selandia Baru, Polinesia, sarta Amérika Tengah.[1] Nikolai Ivanovich Vavilov, ahli botani ti Sovyét, mastikeun wewengkon séntrum primér asal hui nyaéta Amérika Tengah.[1] Hui mimiti sumebar ka sakuliah dunya, utamana nagara-nagara tropis dina abad ka-16.[1] Urang Spanyol nyebarkeun hui ka wewengkon Asia, utamana Filipina, Jepang, jeung Indonésia.[1]
Di sawatara wewengkon, hui mangrupa salah sahiji komoditi bahan kadaharan poko.[1] Hui téh salah sahiji komoditi kadaharan penting di Indonésia sarta dibudidayakeun ku masarakat ti wewengkon dataran handap nepi ka dataran luhur.[1] Ieu tutuwuhan bisa adaptasi di wewengkon anu kurang subur tur garing.[1] Ku kituna hui bisa ditarékahan sangkan bisa tumuwuh saban taun.[1] Hui bisa dikokolakeun jadi rupa-rupa produk olahan.[1] Daunna bisa dijadikeun lalab atawa parab ingon-ingon.[1] Watangna bisa dijadikeun bahan pelakeun atawa parab ingon-ingon.[1] Kulitna bisa dijadikeun parab ingon-ingon.[1] Beutina dijadikeun bahan kadaharan ku cara dijieun kolek, kelepon, keremes, kiripik, bolu, selé, manisan, jeung réa-réa deui.[2] Boléd “Ipomoea batatas” nyaéta tutuwuhan ngaramat anu beutian. Boléd disangka asalna ti Benua Amérika.[3] Para ahli botani sarta tatanén nyebutkeun yén wewengkon asal pepelakan boléd nyaéta Selandia Anyar, Polinesia, sarta Amérika tengah.[3] Nikolai Ivanovich Vavilov, saurang ahli botani Sovyét, mastikeun wewengkon sentrum primer asal pepelakan boléd nyaéta Amérika Tengah.[3]
Sajarah Singget
[édit | édit sumber]Boléd mimitina nyebar ka sakumna dunya, utamana nagara-nagara beriklim tropika dina abad ke-16.[3] Jalma-jalma Spanyol nyebarkeun boléd ka wewengkon Asia, utamana Filipina, Jepang, sarta Indonésia.[3]
Jenis Tutuwuhan
[édit | édit sumber]Plasma nutfah (asal génétik) pepelakan boléd anu tumuwuh di dunya kira-kira jumlahna leuwih ti 1000 jenis, tapi anyar 142 jenis anu diidentifikasi ku para peneliti.[3] Lembaga panalungtikan anu nungkulan boléd, antara séjén: International Potato centre (IPC) sarta Centro International de La Papa (CIP).[3] Di Indonésia, panalungtikan sarta pengembangan boléd ditungkulan ku Puseur Peneliltian sarta Pengembangan Pepelakan Pangan atawa Balé Panalungtikan Kacang-kacangan sarta Umbi-umbian (Balitkabi), Departemen Tatanén.[3]
Mangpaat Boléd
[édit | édit sumber]Di sawatara wewengkon nu tangtu, boléd mangrupa salah sahiji komoditi bahan kadaharan poko.[3] Boléd mangrupa komoditi pangan penting di Indonésia sarta ditarékahan nu nyicingan mimitian ti wewengkon dataran pendék nepi ka dataran luhur.[3] Pepelakan ieu sanggup beradaptasi di wewengkon anu kurang subur sarta garing.[3] Ku kituna pepelakan ieu bisa ditarékahan jelema sapanjang taun.[3] Boléd bisa dikokolakeun jadi sagala rupa wangun atawa macem produk olahan.[3] Sawatara kasempetan penganeka-ragaman jenis pamakéan boléd bisa ditempo di handap ieu:
- Daun: sayuran, pakan ingon-ingon
- Batang: bahan pelak,pakan ingon-ingon
- Kulit ubi: pakan ingon-ingon
- Ubi seger: bahan kadaharan
- Tipung: kadaharan
- Pati: fermentasi, pakan ingon-ingon, asam sitrat
Khasiat
[édit | édit sumber]Kandungan kimia dina boléd nyaéta protein, lemak, karbohidrat, kalori, serat, lebu, kalsium, fosfor, zat beusi, karoten, vitamin B1, B2, C, sarta asam nikotinat.[4] Nurutkeun pakar pepelakan ubar Prof Hembing Wijayakusuma, boléd mibanda sipat kimia amis, tiis, astringen.[4] Éfék farmakologisna berkhasiat minangka tonik, ngeureunkeun pendarahan.[4] Bagian anu bisa dimangpaatkeun nyaéta ubi sarta daun.[4] Boléd bisa dipaké pikeun nungkulan diabétés (diabetes mellitus), carana cokot 100 gram boléd, 15 gram kulit labu bligo (Benincasa hispida), sarta 50 gram siki alpukat dikulub kalayan 1.000 cc cai nepi ka cangkaruk 500 cc.[4] Tuluy disaring sarta diinum caina, sedengkeun ubina didahar.[4]
Referensi
[édit | édit sumber]- ↑ a b c d e f g h i j k l m Ubi Jalar Archived 2011-09-04 di Wayback Machine (id) (Diakses ping 20 Oktober 2011)
- ↑ Dede Juanda, Bambang Cahyono. 2000. Ubi Jalar. Yogyakarta:Kanisius Hal. 13
- ↑ a b c d e f g h i j k l m (id)Boléd Archived 2011-09-04 di Wayback Machine (diaksés tanggal 28 Oktober 2011)
- ↑ a b c d e f (id)Khasiat Boléd Archived 2011-10-07 di Wayback Machine (diaksés tanggal 28 Oktober 2011)
|
Artikel ieu mangrupa taratas, perlu disampurnakeun. Upami sadérék uninga langkung paos perkawis ieu, dihaturan kanggo ngalengkepan. |