Timor Lésté
Repúblika Demokrátika Timór Lorosa'e República Democrática de Timor-Leste Républik Démokratik Timor-Lésté |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
Motto "Unidade, Acção, Progresso" (Portugis) "Ngahiji, Meta, Mekar" |
||||||
Lagu Pátria |
||||||
Ibu kota | Dili | |||||
Kota panggedéna | Ibu kota | |||||
Basa resmi | Tetum, Portugis1 | |||||
Pamaréntah | Républik | |||||
- | Présidén | José Ramos Horta | ||||
- | Perdana Mentri | Xanana Gusmão | ||||
Merdika | ti Portugal2 | |||||
- | Didéklarasikeun | 28 Nopémber 1975 | ||||
- | Diaku | 20 Méi 2002 | ||||
Aréa | ||||||
- | Total | 14,609 km² (ka-158) 5,743 mil² |
||||
- | Cai (%) | sakedik | ||||
Populasi | ||||||
- | Perkiraan Juli 2005 | 947,000 (ka-155) | ||||
- | Kapadetan | 64 /km² (132nd) 166 /mil² |
||||
GDP (PPP) | Perkiraan 2005 | |||||
- | Total | $1.68 miliar (206) | ||||
- | Per kapita | $800 (188) | ||||
HDI (2004) | 0.513 (sedeng) (ka-142) | |||||
Mata uang | Dolar A.S.3 (USD ) |
|||||
Zona wanci | (UTC+9) | |||||
TLD Internét | .tl4 | |||||
Kode telepon | +670 | |||||
1 | Basa Indonésia jeung Basa Inggris diaku ku Undang-undang minangka "working language". | |||||
2 | Indonésia nginvasi Timor Wétan dina 7 Désémber, 1975 sarta ninggalkeun taun 1999. | |||||
3 | Koin centavo dipake oge. | |||||
4 | .tp keur dina tahap kaluar. |
Républik Démokratik Timor-Lésté (resmina, ngaran Timor-Lésté leuwih dipikaresep, sanajan Timor Wétan geus leuwih ilahar dina basa urang) nyaéta hiji nagara di Asia Tenggara. Nagara ieu perenahna di bagéan wétan Pulo Timor, deukeuteun kapuloan Atauro jeung Jaco, sarta Oecussi-Ambeno, éksklaf di sisi kulon kalér pulo, di wewengkon Timor Kulon, Indonésia. Nagara leutik nu legana ukur 5.376 mil pasagi (14,609 kilométer pasagi) ieu, perenahna kurang leuwih 400 mil (640 km) kulon kalereun Darwin, Australia.
Salila dijajah ku Portugal dina abad ka-16, Timor Wétan katelahna Timor Portugis salila mangabad-abad. Satuluyna diinvasi ku Indonésia taun 1975 sarta diaku minangka propinsi ka-27 taun satuluyna. Dumasar kana referendum taun 1999 nu dirojong ku PBB, Indonésia ngaleupaskeun kadali ka Timor Wetan sarta ngajadikeun nagara ieu nagara berdaulat munggaran dina abad ka-21 sarta dina milénium ka-3 dina 20 Méi 2002. Lian ti Pilipina, Timor Wetan mangrupa salah sahiji tina dua nagara Katolik Roma di Asia.
Etimologi[édit | édit sumber]
Ngaran "Timor" diturunkeun tina kecap timur, nu hartina "wétan" dina Basa Indonésia jeung Basa Malayu nu satuluyna jadi kecap Timor dina Basa Portugis. Ngaran Portugis Timor-Lésté (pron. IPA: [ti'moɾ 'lɛʃtɨ]) jeung Basa Tetum nu henteu resmi Timór Lorosa'é kadang-kadang dipaké dina Basa Inggris, sarta PBB sacara resmi nyebutna Timor-Lésté. Lorosa'é (kecap keur "wétan" dina Basa Tetum) sacara literal hartina "panonpoé nu medal".
Sajarah[édit | édit sumber]
Tempo ogé[édit | édit sumber]
- Daptar
Rujukan[édit | édit sumber]
Tumbu luar[édit | édit sumber]
Mangga paluruh émbaran nu langkung seueur ngeunaan East Timor ku jalan nyungsi proyék sawargi Wikipedia | |
---|---|
![]() |
Définisi kamus ti Wiktionary |
![]() |
Buku téks ti Wikibooks |
![]() |
Cutatan ti Wikiquote |
![]() |
Téks sumber ti Wikisource |
![]() |
Gambar jeung média ti Commons |
![]() |
Warta ti Wikinews |
![]() |
Sumber pangajaran ti Wikiversity |
- Pamaréntah
- Timor-Leste.gov Official government site
- Ministry of Foreign Affairs and Cooperation Timor-Leste
- Permanent Mission of the Democratic Republic of Timor-Leste to the United Nations in Geneva
- Citakan:Tet icon (Basa Portugis) East Timor National Election Commission website
- Lianna
- Better World Links on East Timor
- Freedom House report on East Timor: examining government accountability, civil liberties, rule of law, and anticorruption efforts
- East Timor Tourism
- East Timor and Indonesia on the World-Wide Web (ETAN) link directory
- CIA World Factbook on East Timor
- East Timor Institute for Reconstruction Monitoring and Analysis (La'o Hamutuk)
- Timeline of Timor Sea boundary negotiations (Radio Australia)
- "Death of a Nation - The Timor Conspiracy" documentary produced by John Pilger in 1994.
- "Minding the Timor Gap" article on éast Timor natural resources in Dollars & Sense
- National Identity in East TimorPDF (791 KiB) A document exploring the fundamental elements that constitute Timorese national identity
- "Dispelling the Myths of Timor"
- Images of Timor Lorosae / Timor-Leste
- Violence and martial arts in East Timor
- East Timor article by Noam Chomsky
- East Timor Retrospective by Noam Chomsky
- East Timor Questions & Answers
|
|