Kabupatén Bandung

Kabupatén Bandung
ᮊᮘᮥᮕᮒᮦᮔ᮪ ᮘᮔ᮪ᮓᮥᮀ

Lambang Kabupatén Bandung ᮊᮘᮥᮕᮒᮦᮔ᮪ ᮘᮔ᮪ᮓᮥᮀ
Makam para Bupati Bandung (Taun 1918)
Peta lokasi Kabupatén Bandung ᮊᮘᮥᮕᮒᮦᮔ᮪ ᮘᮔ᮪ᮓᮥᮀ
Motto	Répéh Rapih Kerta Raharja
Propinsi	Jawa Kulon
Ibukota	Soréang
Lega Wilayah	1.762,39 km²
Kordinat	6°41`-7°19` lintang kidul; 107°22`-108°5` bujur wétan
Pangeusi  · Jumlah  · Kapadetan	2.943.283 (2006) 1.670 jiwa/km²
Administratif  · Kacamatan  · Désa/kal	31 266 désa 9 kalurahan
Dasar hukum	-
Tanggal	-
Bupati	Dadang M. Naser
Wakil Bupati	Gungun Gunawan
Kode aréa	022
DAU	Rp. -
Ramatloka: bandungkab.go.id

Kabupatén Bandung (Basa Sunda: ᮊᮘᮥᮕᮒᮦᮔ᮪ ᮘᮔ᮪ᮓᮥᮀ) mangrupa hiji kabupatén di Propinsi Jawa Barat, Indonesia. Ibukotana nyaéta Soréang. Ieu kabupatén wawatesan jeung Kabupatén Sumedang di beulah kalér, Kabupatén Garut di beulah wétan kidul, Kota Bandung di beulah kulon kalér, sarta Kabupatén Bandung Kulon di beulah kulon.

Kabupatén Bandung ngawengku 31 kacamatan, nu kabagi deui kana sababaraha désa jeung kalurahan. Puseur pamaréntahanana di Kacamatan Soréang.

Topografi

Lolobana wilayah Kabupatén Bandung mangrupa pagunungan. Di antara puncak-puncakna nyaéta: Gunung Patuha (2.334 m), Gunung Malabar (2.321 m), sarta Gunung Papandayan (2.262 m) jeung Gunung Guntur (2.249 m), duanana dina wawates jeung Kabupatén Garut.

Waduk Saguling mangrupa bendungan panggedéna di kabupatén Bandung.

Sajarah Kabupatén Bandung

Kabupatén Bandung wedal ku ayana Piagem Sultan Agung Mataram, dina ping 9 Muharram taun Alif atawa poé Saptu ping 20 April 1641 Masehi. Bupati munggaranana nyaéta Tumenggung Wiraangunangun (1641-1681 M). Dina bukti sajarah kasebut, ditetepkeun yén 20 April minangka poé jadi Kabupatén Bandung. Kalungguhan bupati saterusna diganti ku Tumenggung Nyili nu mangrupa salah saurang putrana. Nanging Nyili henteu lami nyepeng kalungguhan kasebat margi ngiring Sultan Banten. Kalungguhan bupati saterusna dituluykeun ku Tumenggung Ardikusumah, saurang Dalem Ténjolaya (Timbanganten) dina taun 1681-1704.

Salajengna kalungguhan Bupati Kabupatén Bandung ti R. Ardikusumah disérénkeun ka putrana R. Ardisuta anu diangkat taun 1704 sanggeus Pamaréntah Hindia Walanda ngayakeun pasamoan jeung para bupati sa-Priangan di Cirebon. R. Ardisuta (1704-1747) kakoncara kalawan wasta Tumenggung Anggadiredja I sanggeus wafat anjeunna sering disebut Dalem Gordah. Minangka gagantina diangkat putra pangkolotna Demang Hatapradja anu boga gelar Anggadiredja II (1707-1747).

Dina mangsa Pamaréntahan Anggadiredja III (1763-1794) Kabupatén Bandung dihijikeun jeung Timbanganten, sumawonten dina taun 1786 anjeunna ngasupkeun Batulayang ka jero pamaréntahanana. ogé dina mangsa Pamaréntahan Adipati Wiranatakusumah II (1794-1829) ieu pisan puseur dayeuh Kabupatén Bandung dipindahkeun ti Karapyak (Dayeuhkolot) ka sisi walungan Cikapundung atawa alun-alun Dayeuh Bandung ayeuna. Pindahna puseur dayeuh éta dumasar kana parentah ti Gubernur Jenderal Hindia Belanda Daendels ping 25 Mei 1810,kalawan alesan wewengkon anyar kasebat dipeunteun bade mikeun prospek anu mending ka hal mekar wilayah kasebat.

Sanggeus sirah pamaréntahan dicepeng ku Bupati Wiranatakusumah IV (1846-1874),puseur dayeuh Kabupatén Bandung ngembang pesat sarta anjeunna dipikawanoh minangka bupati anu progresif. manéhna peletak dasar master plan Kabupatén Bandung,anu disebut Negorij Bandoeng. taun1850 anjeunna ngadegkeun pendopo Kabupatén Bandung sarta Masjid Agung. Saterusna anjeunna memprakarsai pangwangunan Sakola Raja (Atikan Guru) sarta ngadegkeun sakola kanggo para menak (Opleiding School Voor Indische Ambtenaaren). Luhur jasa-jasa na dina ngawangun Kabupatén Bandung di saniskanten widang anjeunna meunangkeun pangajen ti Pamaréntah Hindia Belanda mangrupi Bentang Jasa,ku kituna balaréa nelahan na kalawan sebutan Dalem Bentang.

Dina mangsa pamaréntahan R. Adipati Kusumahdilaga,rel sepur mimiti diwangun,benerna ping 17 Mei 1884. Kalawan asupna rel sepur ieu puseur dayeuh Bandung beuki rame. Nunyicingan na sanes ngan pribumi,bangsa Eropa,sarta Cina ogé mimiti cicing di puseur dayeuh,akibat na perekonomian Dayeuh Bandung beuki maju. Sanggeus wafat gagantina diangkat R.A.A. Martanegara,bupati inipun kakoncara minangka perencana dayeuh anu jempolan. Martanegara ogé dianggap sanggem ngusikkeun rahayat na kanggo berpartisipasi aktip dina nata wilayah kumuh barobah kaayaan padumukan anu méré nah. Dina mangsa pamaréntahan R.A.A. Martanegara (1893-1918) ieu atawa benerna dina ping 21 Pebruari 1906,Dayeuh Bandung minangka puseur dayeuh Kabupatén Bandung robih statusna barobah jadi Gementee (Kotamadya).

Periode salajengna Bupati Bandung dijabat ku Aria Wiranatakusumah V (Dalem Haji) anu nyekel kalungguhan salila 2 periode,kahiji taun1912-1931 minangka bupati anu ka-12 sarta saterusna taun1935-1945 minangka bupati anu ka-14. Dina periode taun1931-1935 R.T. Sumadipradja nyekel kalungguhan minangka Bupati ka-13. Selanjutnya bupati ka-15 nyaéta R.T.E. Suriaputra (1945-1947) sarta gagantina nyaéta R.T.M. Wiranatakusumah VI landian Aom Male (1948-1956),saterusna digantian ku R. Apandi Wiriadipura minangka bupati ka-17 anu dijabatnya ngan 1 taun(1956-1957).

Bupati salajengna nyaéta Letkol. R. Memet Ardiwilaga (1960-1967). Salajengna dina mangsa transisi (Orde Lami ka Orde Anyar) dituluykeun ku Kolonel Masturi. Dina mangsa Pupuhu Kolonel R.H. Lily Sumantri kacatet kajadian peryogi yaktos rencana pemindahan puseur dayeuh Kabupatén Bandung anu semula aya di Kotamadya Bandung ka Wilayah Hukum Kabupatén Bandung,yaktos wewengkon Baleendah. Peletakan batu kahijina dina ping 20 April 1974,yaktos dina wanci Dinten Janten Kabupatén Bandung anu ka-333. Rencana pemindahan puseur dayeuh kasebat nerus dugi kalungguhan bupati dicepeng ku Kolonel R. Sani Lupias Abdurachman (1980-1985).

Luhur wiwaha sacara fisik géografis,wewengkon Baleendah henteu matak bisa kanggo dijadikeun minangka puseur dayeuh kabupatén,mangka sabot kalungguhan bupati dicepeng ku Kolonel H.D. Cherman Affendi (1985-1990),puseur dayeuh Kabupatén Bandung pindah ka lokasi anyar yaktos Kacamatan Soréang. di sisi jalan gede Soréang,benerna di Désa Pamekaran ieu pisan diwangun Pusat Pamaréntahan Kabupatén Bandung salega 24 héktar,kalawan mintonkeun arsitektur has gaya Priangan. Pangwangunan perkantoran anu tacan bérés sakumna na dituluykeun ku bupati saterusna yaktos Kolonel H.U. Djatipermana,ku kituna pangwangunan kasebat meryogikeun wanci saprak taun1990 dugi 1992.

Ping 5 Desember 2000,Kolonel H. Obar Sobarna,S.I.P. kapeto ku DPRD Kabupatén Bandung barobah kaayaan Bupati Bandung kalawan direndengan ku Drs. H. Eliyadi Agraraharja minangka Wawakil Bupati. Saprak eta,Soréang leres-leres dikadudukankeun barobah kaayaan pusat pamaréntahan. Dina taun2003 sadaya aparat wewengkon,kajabi Dines Pagawéan Umum,Dines Perhubungan,Dines Kabérésihan,Kantor BLKD,sarta Kantor Diklat,atos resmi berkantor di kompleks perkantoran Kabupatén Bandung. Dina periode pamaréntahan Obar Sobarna,anu kahiji diwangun nyaéta Stadion Olahraga ,nyaéta Stadion Si Jalak Harupat. Stadion ieu mangrupa stadion bertaraf internasional anu barobah kaayaan kareueus balaréa Kabupatén Bandung. sajaba ti eta,dumasar aspirasi balaréa anu diperkuat ku Ulem-Ulem Nomer 22 taun1999,Dayeuh Administratif Cimahi robih status barobah kaayaan kota otonom.

Ping 5 Desember 2005, Obar Sobarna nyekel kalungguhan Bupati Bandung kadua kalina direndengan ku H. Yadi Srimulyadi minangka wawakil bupati, ngaliwatan prosés pamilihan langsung. Dina mangsa pamaréntahan anu kadua ieu, dumasar kana dinamika balaréa sarta dirojong ku kenging panalungtikan sarta pengkajian ti 5 paguron luhur, sacara yuridis terbentuklah Kabupatén Bandung Kulon babarengan kalawan kaluarna Ulem-Ulem Nomer 12 taun2007 ngeunaan Pembentukan Kabupatén Bandung Kulon di Propinsi Jawa Barat. puseur dayeuh Kabupatén Bandung Kulon tempatna Kacamatan Ngamprah). Bupati Bandung Kulon mangsa kalungguhan 2008-2013 nyaéta Abubakar.