Banten

Ti Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas
Alfabét Latin
     
Banten

Lambang Banten
"Iman Taqwa"

Peta lokasi Banten
Koordinat 5°7'50" - 7°1'11" LK jeung 105°1'11" - 106°'12" BW
Dasar hukum
Tanggal penting
Ibu kota Sérang
Gubernur Dr. H. Wahidin Halim, M.Si.
Lega 9.160,70 km2
Pangeusi 7.451.300
Kapadetan
Kabupatén 4
Kota 2
Kacamatan
Kalurahan/Désa 5.778
Suku Suku Sunda, Suku Jawa, Suku Baduy, Suku Lampung, Suku Minangkabau, Suku Betawi, Suku Melayu, Suku Cirebon.
Ageman Islam (96,6%), Protéstan (1,2%), Katolik (1%), Buda (0,7%), Hindu (0,4%).
Basa Indonésia
Sunda Banten
Sunda
Jawa Sérang
Zona waktu WIB
Lagu Daérah

Ramatloka resmi: http://www.banten.go.id

(?)

Banten (Aksara Sunda: ᮘᮔ᮪ᮒᮨᮔ᮪, Arab Sunda: بَنْتٓنْ) kuari mangrupa aran hiji propinsi di Indonésia nu ayana di pulo Jawa. Propinsi iyeu tadina mah mangrupa bagian ti propinsi Jawa Barat, nu dumasar aspirasi masarakat dimekarkeun jadi propinsi mandiri taun 2000. Wilayah Banten ngawengku daérah-daérah nu kebelna mangrupa bagian ti wilayah Kasultanan Banten tanpa Lampung jeung Bengkulu, nyaéta Sérang, Lebak, Pandéglang, Cilegon, jeung Tangerang. Puseur dayeuhna di Serang.

Sajarah[édit | édit sumber]

Di wewengkon Banten baheula kungsi nangtung hiji kasultanan dina abad ka-16, diancurkeun ku pamaréntah jajahan Hindia Walanda abad ka-18. Propinsi Banten dibentuk taun 2000.

Banten dina abad ka 5 mangrupa bagian ti Karajaan Tarumanagara. Prasasti titilar Karajaan Tarumanagara nyaéta Prasasti Cidanghiyang atawa prasasti Lebak, anu katimu di kampung lebak di sisi walungan Cidanghiang, kacamatan Munjul kabupatén Pandeglang. Prasasti iyeu kakara kapanggih taun 1947 sarta eusina 2 jajar kalimah ngawangun puisi jeung hurup Pallawa sarta basa Sansekerta. Eusi prasasti kasebut nyaritakeun wawanen raja Purnawarman.

Sanggeus runtagna karajaan Tarumanagara alatan serangan karajaan Sriwijaya, kakawasaan di bagian kulon Pulo Jawa ti Tungtung Kulon nepi ka Kali Cisarayu dihajukeun ku Karajaan Sunda. Dina jaman Karajaan Sunda, Banten jadi salah sahiji palabuan penting Karajaan Sunda. Nurutkeun sumber Portugis, Banten éta salah sahiji palabuan Karajaan Sunda salian ti palabuan Pontang, Cigedé, Tamgara (Tangerang), Sunda Kalapa sarta Cimanuk. Nurutkeun naskah Bujangga Manik anu diukir dina daun lontar anu ditunda di perpustakaan Bodleian, Oxford, Inggris, saprak taun 1627, Banten disebut Wahanten Girang.

Saterusna Islam asup ka wewengkon Banten dina abad 16 nyaéta waktu Kasultanan Demak ngalegakeun pangaruhna ka wewengkon kulon. Dina taun 1524/1525, Sunan Gunung Jati ti Cirebon babarengan jeung pasukan Demak nalukkeun pangawasa palabuan Banten, sarta ngadegkeun Kasultanan Banten anu ngabalad ka Demak.

Banten sahajuna asup jadi bagian provinsi Jawa Barat dina taun 1925 sabot Pamaréntah Hindia Walanda nyieun Provinsi Jawa Barat. Dibentukna propinsi éta minangka palaksanaan Bestuurshervormingwet taun 1922, anu ngabagi Hindia Walanda jadi sababaraha provinsi. Saméméh taun 1925, dipaké istilah Soendalanden (Tatar Soenda) atawa Pasoendan, minangka istilah géografi jang nyebutkeun bagian ti Pulo Jawa di palebah kulon Walungan Cilosari sarta Citanduy anu lolobana dicicingan ku anu ngagunakeun basa Sunda minangka basa indung.

Pamaréntahan Provinsi Banten dijieun dina taun 2000.

Basa[édit | édit sumber]

Bangsa asli anu hirup di propinsi Banten ngomong ngagunakeun Basa Sunda Buhun. Basa Sunda Buhun kasebut digolongkeun minangka basa kasar dina basa Sunda modéren, anu mibanda sababaraha tingkatan ti tingkat lemes nepi ka tingkat kasar atawa loma, anu mimiti ngawujud dina mangsa Kasultanan Mataram ngawasa Parahiyangan (bagian wétan ngidul Propinsi Jawa Kulon). Sanajan kitu, di Sérang sarta Cilegon, Basa Banyumasan dipaké ku étnis pendatang ti Jawa. Sedengkeun, di bagian kalér dayeuh Tangerang, basa Indonésia dialek Betawi ogé dipaké ku pendatang étnis Betawi. Sajaba basa Sunda, basa Jawa jeung basa Betawi, basa Indonésia ogé dipaké utamana ku pendatang ti bagian séjén Indonésia.

Pamaréntahan[édit | édit sumber]

Propinsi Banten dibagi kana tujuh daérah tingkat dua:

Gubernur Banten munggaran, Hakamudin Jamal, dipilih ku Pamaréntah Pusat. Lajeng taun 2002, DPRD Banten milih Joko Munandar jeung Atut Chosiyah salaku Gubernur jeung Wakil Gubernur.

Tumbu kaluar[édit | édit sumber]